Stefan Bułdeski

podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia	8 września 1898 Kasperówka
Data i miejsce śmierci	9 kwietnia 1956 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1915–1953
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	5 zapasowy dyon artylerii 4 zapasowy dyon artylerii 88 Brygada Artylerii Okręgowy Zakład Uzbrojenia 20 pułk artylerii polowej 20 Pułk Artylerii Lekkiej 1 Zapasowy Pułk Piechoty
Stanowiska	kancelista szef kompanii oficer żywnościowy zastępca referenta amunicji referent uzbrojenia kierownik składu amunicji dowódca plutonu adiutant płatnik dowódca dyonu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa Kampania wrześniowa
Późniejsza praca	Rada Narodowa miasta stołecznego Warszawy
Odznaczenia

Stefan Bułdeski (ur. 27 sierpnia^?/8 września 1898 w Kasperówce, zm. 9 kwietnia 1956 w Warszawie) – podpułkownik artylerii ludowego Wojska Polskiego^[1].

Życiorys

Urodził się 8 września 1898 roku w Kasperówce jako syn Wincentego^[2]. W Kijowie uczęszczał do gimnazjum, w którym w 1914 roku ukończył 6 klas, a 1 lutego 1915 roku dostał powołanie do armii carskiej. Początkowo dostał przydział do 5 zapasowego dyonu artylerii, a następnie w 4 zapasowym dyonie artylerii w 1915 roku ukończył szkołę podoficerską oraz w tym samym roku w Arsenale Kijowskim kurs laboratoryjny. Otrzymał stopień kaprala i wysłano go na front, gdzie w latach 1915–1916 pełnił służbę w 3 baterii 88 Brygady Artylerii^[1]. Później przeniesiono go do 101 dyonu parkowego artylerii do kancelarii awansując jednocześnie do stopnia plutonowego. W Kijowie po zakończonej rewolucji lutowej współpracował z polskim komitetem werbunkowym. Mieściła się tam również Szkoła Chorążych do której został skierowany w lipcu 1917, ale jej nie ukończył, ponieważ po rewolucji październikowej została rozwiązana. 10 listopada 1917 roku został zdemobilizowany i podjął pracę w Tetyjowie jako praktykant w Cukrowni Kasperowieckiej. Z końcem 1918 roku na krótko aresztowali go Ukraińcy^[1].

Przedostał się do Polski i od 24 maja 1919 roku rozpoczął służbę w Wojsku Polskim. Początkowo otrzymał stopień sierżanta i od 24 maja do 20 grudnia 1919 roku wykonywał obowiązki kancelisty w dowództwie Powiatu Etapowego Kowel. Później był w Sarnach od 21 grudnia 1919 do 15 stycznia 1920 roku szefem kompanii etapowej, a następnie w dowództwie Powiatu Etapowego Równe kancelistą. Od 16 stycznia do 18 sierpnia 1920 roku w Równem był jako pełniący obowiązki oficera żywnościowego Obozu Koncentracyjnego Jeńców. W dowództwie 2 Armii przydzielono go do Sekcji Uzbrojenia w której był zastępcą referenta amunicji^[1]. 9 listopada 1920 roku został mianowany z dniem 1 października 1920 roku chorążym w artylerii^[3].

Po wojnie od 29 marca do 20 lipca 1921 roku był referentem uzbrojenia Inspektoratu Etapów 2 Armii. Od 21 lipca 1921 do 30 marca 1922 roku w Warszawie uczestniczył w kursie w Centralnej Szkole Pirotechnicznej, a podczas którego otrzymał świadectwo maturalne w Gimnazjum im. Mikołaja Reja. Skończywszy kurs wyznaczony został na stanowisko kierownika składu amunicji 2 Armii. W momencie przejścia wojsk na stopę pokojową na Wileńszczyźnie był od 31 marca 1922 do 29 marca 1923 roku w Okręgowym Zakładzie Uzbrojenia nr III zastępcą kierownika składów amunicyjnych^[1]. W latach 1923–1924 był w Szkole Młodszych Oficerów Artylerii, a ukończywszy ją został przydzielony do I dyonu 29 pułku artylerii polowej, w którym był dowódcą plutonu, a później wykonywał obowiązki instruktora w pułkowej szkole podoficerskiej^[1]. 24 listopada 1924 roku został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 marca 1924 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[4][5].

Został przeniesiony w dniu 6 kwietnia 1925 roku do 20 pułku artylerii polowej^[6], służąc w nim do wybuchu wojny. W pułku w latach 1925–1937 wykonywał obowiązki na różnych stanowiskach służbowych, będąc między innymi: dowódcą plutonu w różnych bateriach; w krótkim okresie pełnił obowiązki zastępcy oficera materiałowego; oficerem żywnościowym; oficerem zwiadowczym baterii; ponownie dowódcą plutonu; adiutantem III dyonu; płatnikiem pułku; oficerem ewidencji personalnej; na zmianę dowodził 7 baterią oraz baterią szkolną i tymczasowo III dyonem. 27 lipca 1926 został mianowany porucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 marca 1926 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[7]. Później zmieniono mu starszeństwo i lokatę na starszeństwo z 1 lutego 1926 roku i 2. lokatę w korpusie oficerów artylerii^[8][9][1].

1 stycznia 1936 roku awansował do stopnia kapitana artylerii. W pułku dowodził III dyonem podczas mobilizacji marcowej 1939 roku, a ponownie był dowódcą 7 baterii od maja tegoż roku uczestnicząc z nią w kampanii wrześniowej. Brał udział w obronie Warszawy od 14 września 1939 roku, a 26 września został dowódcą II dyonu 20 pułku artylerii lekkiej^[1]. Stolica skapitulowała, a Bułdeskiego Niemcy wzięli do niewoli. W latach 1939–1945 przebywał w oflagach: IV A Hohnstein, II B Arnswalde i II D Gross-Born. Uwolniony z niewoli zgłosił się do Wojska Polskiego w którym 4 lutego 1945 roku został zmobilizowany do 1 pułku zapasowego 1 Armii Wojska Polskiego^[1].

17 kwietnia 1945 roku w Oficerskiej Szkole Artylerii Nr 2 był dowódcą baterii podchorążych, a w lipcu tegoż roku został zweryfikowany w stopniu majora artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1944 roku. 16 listopada 1946 roku przeniesiono go do Centrum Wyszkolenia Artylerii na stanowisko wykładowcy, a 30 września 1947 roku został referentem w sekcji naukowo–doświadczalnej^[10]. Studiował także prawo na Uniwersytecie Toruńskim i we wrześniu 1947 roku otrzymał tytuł magistra. 1 grudnia 1947 przeniesiono go do Wyższej Szkoły Artylerii. Od 22 lutego 1948 roku był jako pełniący obowiązki szefa Wydziału OPL Biernej w Głównym Inspektoracie Artylerii, a 1 czerwca 1949 roku przeniesiony został na analogiczne stanowisko do Grupy Przygotowawczo–Organizacyjnej Dowództwa OPL Państwa^[10].

22 lipca 1949 roku awansował do stopnia podpułkownika artylerii. Od 1 kwietnia do 15 lipca 1950 roku był w Dowództwie OPL na stanowisku szefa wydziału OPL miejscowej, a następnie przekazany w dyspozycję Departamentu Personalnego MON i od 15 lipca do 15 października 1950 roku oddelegowano go do dyspozycji KC PZPR^[10]. Od 15 października 1950 roku w Komendzie Głównej Terenowej OPL był szefem Działu Operacyjnego. 29 sierpnia 1953 roku został odwołany i przekazany do dyspozycji Departamentu Kadr MON. Przekroczył granicę wieku emerytalnego i w związku z tym 17 września 1953 roku przeniesiono go w stan spoczynku. Od 1 listopada 1953 roku kierownik sekcji w Stołecznej Radzie Narodowej. Zmarł w Warszawie 9 kwietnia 1956 roku^[10].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych^[10]
• Medal Niepodległości
• Srebrny Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz pierwszy 19 marca 1937^[11])

Przypisy

Bibliografia

• Andrzej Wesołowski, Kamil Stepan: Mobilizacja marcowa 1939 T-2: dokumenty i relacje. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, 2012, s. 292-293. ISBN 978-83-934259-5-2.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1924. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1924. [dostęp 2017-12-27].
• Rocznik Oficerski 1928. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1928. [dostęp 2017-12-27].
• Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2017-12-27].