Stefan Łukowicz
Czaszka, Pomer, Szczepan, Świrski
Ilustracja
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1894
Dziemiany

Data i miejsce śmierci

8 lipca 1942
Lasy Palędzkie

Przebieg służby
Lata służby

1914–1942

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

Komenda Okręgu Poznań

Stanowiska

szef sztabu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
obrona Warszawy

Faksymile
Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Wojska (czterokrotnie) Krzyż Armii Krajowej Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Brązowy za Długoletnią Służbę

Stefan Łukowicz[uwaga 1] (ur. 26 sierpnia 1894 w Dziemianach, zm. 8 lipca 1942 w Lasach Palędzkich) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, szef sztabu Komendy Okręgu Poznań ZWZ.

Życiorys

Urodził się 26 sierpnia 1894 w Dziemianach, w rodzinie Jana, obywatela ziemskiego i Józefiny z Bukowskich[2]. Ukończył gimnazjum humanistyczne w Chojnicach, członek tajnych organizacji (Towarzystwa Filomatów im. Tomasza Zana i Polskich Drużyn Strzeleckich).

W latach 1914–1918 służył w armii niemieckiej (ukończył kurs podchorążych), po czym został zdemobilizowany. Od grudnia 1918 roku był aktywnym działaczem kaszubskiej Straży Obywatelskiej i Organizacji Wojskowej Pomorza. Uczestnik akcji rozbrajania Grenzschutzu w Kościerzynie i Lipuszu. Poszukiwany przez policję niemiecką w marcu 1919 przekroczył granicę i wstąpił w Poznaniu do 1 pułku ułanów Wielkopolskich. Następnie został skierowany do tworzenia oddziałów Dywizji Strzelców Pomorskich, po czym zajmował stanowisko oficera łącznikowego w sztabie tejże dywizji. W stopniu podporucznika uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej na stanowisku dowódcy 3. kompanii ciężkich karabinów maszynowych 66 Kaszubskiego pułku piechoty. Ciężko ranny 3 sierpnia 1920 w walkach pod Mokranami Nowymi[3]. Za wykazane w tej bitwie męstwo został później odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Skierowany na leczenie do poznańskiego szpitala wojskowego, po wyzdrowieniu powrócił do służby w 66 pp. W międzyczasie został awansowany na porucznika[4][5].

Na dzień 1 czerwca 1921 przynależał ewidencyjnie nadal do 66 pułku piechoty[6] i jako oficer przydzielony służył w Okręgowej Szkole Podoficerskiej Nr 8[7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 134. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8][9]. 31 marca 1924 prezydent RP nadał mu stopień kapitana ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1923 i 100. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10][11][12][13]. Do 1926 roku pełnił służbę w 66 pułku piechoty, między innymi na stanowisku dowódcy kompanii piechoty[14][15], po czym przeniesiony został do Szkoły Podoficerów Zawodowych Piechoty w Grudziądzu na stanowisko wykładowcy. W roku 1928 jako etatowy oficer 66 pp znajdował się w kadrze oficerów piechoty i pełnił służbę w Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty[16][17]. W 1931 ukończył kursu dowódców batalionów w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Jesienią tego roku przeniesiony został do 57 pułku piechoty w Poznaniu[18][19]. 17 grudnia 1931 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1932 stopień majora w korpusie oficerów piechoty i 11. lokatą[20][uwaga 2]. W marcu 1932 został przeniesiony do 58 pułku piechoty w Poznaniu na stanowisko dowódcy I batalionu[23][24][25]. W lipcu 1935 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII[26]. W tym samym roku został przeniesiony w stan spoczynku[27]. Mieszkał w Poznaniu przy ul. Wyspiańskiego 25[28].

Od roku 1939 członek Tajnej Organizacji Konspiracyjnej, na stanowisku dowódcy IV batalionu 360 pułku piechoty uczestniczył w obronie Warszawy we wrześniu 1939 (został ranny w dniu 12 września podczas akcji rozpoznawania Okęcia). Organizator struktur Związku Walki Zbrojnej w Wielkopolsce i na Pomorzu. Zajmował stanowiska komendanta Inspektoratu Rejonowego Poznań ZWZ i szefa sztabu Komendy Okręgu Poznań ZWZ. Aresztowany przez Gestapo w dniu 10 września 1941 w Poznaniu, został umieszczony w policyjnym więzieniu w Forcie VII i poddany okrutnemu śledztwu. Skazany w czerwcu 1942 roku na karę śmierci. 8 lipca 1942 został rozstrzelany w Lasach Palędzkich[uwaga 3]. Pośmiertnie awansowany do stopnia podpułkownika[5].

Był żonaty z Zofią Wierzbińską, ich małżeństwo było bezdzietne[4].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ 1 czerwca 1935 ogłoszono sprostowanie imienia majora Szczepana Łukowicza z „Szczepan” na „Stefan”[1].
  2. ↑ Na dzień 1 lipca 1933 roku zajmował 681. lokatę łączną pośród majorów korpusu piechoty (była to zarazem 11. lokata w starszeństwie)[21]. Na dzień 5 czerwca 1935 Szczepan Łukowicz zajmował już 537. lokatę wśród wszystkich majorów piechoty (była to jednocześnie nadal 11. lokata w swoim starszeństwie)[22].
  3. ↑ Według Radosława Butryńskiego Szczepan Łukowicz został zamordowany 7 lipca 1942[5].
  4. ↑ Nadany zarządzeniem gen. Władysława Andersa z dnia 19 sierpnia 1948 r. „za działalność w ZWZ Okręg Poznań”.

Przypisy

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 61.
  2. 1 2 Kolekcja ↓, s. 1.
  3. ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  4. 1 2 3 Polak (red.) 1991 ↓, s. 91.
  5. 1 2 3 4 5 Radosław Butryński: Łukowicz Szczepan. Serwis Polska Podziemna, 2021-07-13. [dostęp 2023-11-14].
  6. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 749.
  7. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 191.
  8. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 73.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 423, zajmował 125. lokatę.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 173.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 366.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 202, zajmował wówczas 97. lokatę.
  13. ↑ Lista starszeństwa 1930 ↓, s. 129, zajmował 93. lokatę w starszeństwie i była to jednocześnie 579. lokata łączną wśród kapitanów korpusu piechoty.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 314.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 280.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 133.
  17. ↑ Lista starszeństwa 1930 ↓, s. 129.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931, s. 338.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 586.
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 grudnia 1931, s. 399.
  21. ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 32.
  22. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 31, 182–183, 194.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 233.
  24. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2.
  25. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 39, 586.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 90.
  27. ↑ Kolekcja ↓, s. 10.
  28. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 10.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 kwietnia 1922, s. 321.
  30. ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 106.
  32. ↑ M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16.
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 19 marca 1932, s. 202.
  34. 1 2 3 Kolekcja ↓, s. 3.
  35. 1 2 3 Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 184. [dostęp 2021-08-11].
  36. ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.