Staroluteranizm
Ilustracja
Róża Lutra
Klasyfikacja systematyczna wyznania
Chrześcijaństwo
 └ Protestantyzm
   └ Luteranizm
Nurty pobożnościowe

pietyzm

Kościół św. Jana w Trzebiatowie

Staroluteranie – protestancka wspólnota religijna konfesji ewangelicko-augsburskiej powstała na początku XIX wieku w wyniku sprzeciwu wobec łączenia luteranizmu i kalwinizmu w ramach Kościoła unijnego w Królestwie Prus.

Historia

Staroluteranizm powstał w Królestwie Prus w 1817 roku w związku ze sprzeciwem części wiernych i duchowieństwa luterańskiego na utworzenie przez króla Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna Pruskiego Kościoła Unijnego.

Początkowo stanowił jedynie ruch religijny w państwie pruskim krytykujący postępowanie władz kościelnych w kwestii reformy doktrynalnej. Należeli do niego konserwatywni pastorzy i teologowie wywodzący się ze środowiska pietystów skupionych na uniwersytecie w Halle, a także część pruskiej szlachty zwłaszcza na Pomorzu, gdzie pod opieką Adolfa von Thaddena organizowane były staroluterańskie Spotkania Trzygławskie.

Po 1830 ruch ten przekształcił się w organizację separatystyczną i na synodzie we Wrocławiu w 1841 odłączył się od Kościoła państwowego jako Kościół Ewangelicko-Luterański w Prusach.

Staroluteranizm pomimo dotkliwych represji uzyskał legalizację w 1845. Rozwijał się głównie we wschodniej części państwa pruskiego, a później w krajach i prowincjach wschodnich Cesarstwa Niemieckiego. Znaczna część staroluterańskiej wspólnoty w czasie prześladowań ze strony władz państwowych wyemigrowała do Ameryki Północnej i Australii, skąd prowadziła działalność misyjną na resztę świata.

Charakterystyka

Obecnie staroluteranie mieszkają głównie w Niemczech i Stanach Zjednoczonych Ameryki. Wiernych Kościołów staroluterańskich cechuje pietystyczna pobożność oraz konserwatywne stanowisko w kwestiach luterańskiej liturgii, nauczania moralnego i dyscypliny kościelnej. Stanowczo odrzucają teologię liberalnego chrześcijaństwa.

Większość Kościołów staroluterańskich zrzeszona jest w Międzynarodowej Radzie Luterańskiej (ILC).

Kościoły staroluterańskie

Afryka

Ghana

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Ghany (ELCG)

Kenia

  • Kościół Ewangelicko-Luterański w Kenii (ELCK)

Nigeria

  • Kościół Luterański Nigerii (LCN)

RPA

  • Kościół Luterański w Południowej Afryce (LCSA)
  • Wolny Kościół Ewangelicko-Luterański w Południowej Afryce (FELSISA)

Ameryka Południowa

Argentyna

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Argentyny (IELA)

Boliwia

  • Chrześcijański Kościół Ewangelicko-Luterański Boliwii (ICEL)

Brazylia

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Brazylii (IELB)

Chile

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Republiki Chile (IELCHI)

Paragwaj

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Paragwaju (IELP)

Peru

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Peru (IELP)

Wenezuela

  • Kościół Luterański Wenezueli (ILV)

Ameryka Północna

Gwatemala

  • Kościół Luterański Gwatemali (ILG)

Haiti

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Haiti (ELCH)

Kanada

  • Luterański Kościół Kanady (LCC)

Meksyk

  • Kościół Luterański Synodu Meksyku (SLM)

USA

Australia i Oceania

Australia

  • Luterański Kościół Australii (LCA)

Papua-Nowa Gwinea

  • Kościół Luterański Guntius (GLC)

Azja

Chiny

  • Kościół Luterański Synodu Hongkongu (LCHKS)

Filipiny

  • Kościół Luterański na Filipinach (LCP)

Indie

  • Indyjski Kościół Ewangelicko-Luterański (IELC)

Japonia

  • Japoński Kościół Luterański (JLC)

Korea

  • Kościół Luterański w Korei (LCK)

Sri Lanka

  • Kościół Luterański Sri Lanki (LLC)

Tajwan (Republika Chińska)

  • Chiński Kościół Ewangelicko-Luterański (CELC)

Europa

Wielka Brytania - Anglia

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Anglii (ELCE)

Belgia

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Belgii (ELCB)

Dania

  • Wolny Kościół Ewangelicko-Luterański Danii (ELFD)

Francja

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Synodu Francji i Belgii (EEL-SFB)

Niemcy

Polska

Portugalia

  • Portugalski Kościół Ewangelicko-Luterański (IELP)

Rosja

  • Kościół Ewangelicko-Luterański Ingrii (ELCIR)

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.