Stanisław Płużański
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

26 lipca 1879
Radom

Data i miejsce śmierci

9 grudnia 1951
Warszawa

prof. zw. inż. nauk technicznych
Specjalność: budowa silników spalinowych
organizacja przemysłu maszynowego
Alma Mater

Politechnika Darmstadzka

Profesura

1919

Nauczyciel akademicki
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Stanisława Płużańskiego na Cmentarzu powązkowskim

Stanisław Roman Płużański (ur. 26 lipca 1879 w Radomiu, zm. 9 grudnia 1951 w Warszawie) – profesor zwyczajny Akademii Górniczej oraz Politechniki Warszawskiej, dziekan Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej, specjalista z zakresu budowy silników spalinowych, obrabiarek, organizacji przemysłu maszynowego.

Życiorys

Wykształcenie wyższe techniczne – dyplom inżyniera budowy maszyn – uzyskał na Politechnice Darmstadzkiej. W 1906 roku podjął pracę konstruktora, a następnie kierownika działu warszawskiej wytwórni silników spalinowych Ursus.

Z biegiem lat zainteresowania prof. Płużańskiego zwróciły się w kierunku projektowania i budowy zakładów przemysłowych. Od 1926 roku brał czynny udział w budowie Polskich Zakładów Skoda, będąc jednocześnie dyrektorem i członkiem zarządu wytwórni, później zaś ich doradcą technicznym.

Niezależnie od pracy w przemyśle, prowadził ożywioną działalność dydaktyczną. W latach 1909-1916 wykładał technologię metali i maszynoznawstwo w ramach Kursów Wieczornych dla Techników, oraz mechanikę w ramach Kursu dla cukrowników (1910) a także Nowości w dziedzinie silników spalinowych w ramach Wykładów dla Inżynierów (1913) na Wydziale Technicznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie[1]. W 1915 należał do grona współorganizatorów Politechniki Warszawskiej[1]. Od 1928 roku prowadził wykłady z dziedziny uzbrojenia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. W 1931 roku został mianowany profesorem zwyczajnym i kierownikiem Zakładu związanego z Katedrą Obróbki Metali na wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej.

W okresie międzywojennym interesował się sprawami związanymi z usprawnieniem wytwarzania, będąc członkiem założycielem Instytutu Naukowej Organizacji w Warszawie. Wkrótce po założeniu Akademii Nauk Technicznych w Warszawie został jej członkiem korespondentem. W 1929 roku objął przewodnictwo Komisji Techniki Warsztatowej w Polskim Komitecie Normalizacyjnym. Był członkiem wielu stowarzyszeń technicznych, m.in. Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników Polskich, Towarzystwa Wojskowo – Technicznego oraz Instytutu Inżynierów Mechaników w Londynie. Pierwszy prezes (1940–1941) Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii[2].

W latach 1935–1936 i 1936–1937 pełnił obowiązki dziekana Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej.

W czasie II wojny światowej przebywał początkowo we Francji, później od 1940 roku w Anglii, zajmując się organizowaniem polskiego ośrodka studiów politechnicznych.

W latach 1946/47 oraz 1947/48 sprawował po raz drugi obowiązki dziekana Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej. W 1950 roku został przewodniczącym Komisji Mechaniki Wydziału V Nauk technicznych Akademii i pełnił tę funkcję do końca życia.

Jedną z najważniejszych prac książkowych prof. Płużańskiego była Mobilizacja przemysłu na potrzeby obrony kraju, wydana w Warszawie w 1934 roku (w krótkim czasie przetłumaczono ją na język francuski, niemiecki i rosyjski). W okresie przymusowego pobytu za granicą wydał w Londynie w 1941 roku książkę Szkolnictwo techniczne w Wielkiej Brytanii.

Ostatnie lata swojego życia niemal w całości poświęcił młodzieży studiującej na Politechnice Warszawskiej. Zmarł w 1951 roku w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 299a-1-27)[3].

Stanowiska

  • od 1906 – konstruktor, a następnie kierownik działu warszawskiej wytwórni silników spalinowych Ursus
  • od 1919 -- pierwszy profesor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie
  • od 1926 – dyrektor, członek zarządu, doradca techniczny budowy Polskich Zakładów Skoda
  • od 1928 – roku wykładowca na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej
  • od 1929 – przewodniczący Komisji Techniki Warsztatowej w Polskim Komitecie Normalizacyjnym
  • od 1931 – kierownik Zakładu Obróbki Metali PW
  • 1935–1937 i 1946–1947 – dziekan Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej
  • od 1950 – przewodniczący Komisji Mechaniki Wydziału V Akademii Nauk Technicznych

Członkostwa

Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia

Wybrane publikacje

  • Mobilizacja przemysłu na potrzeby obrony kraju, Warszawa 1934 r.
  • Szkolnictwo techniczne w Wielkiej Brytanii, Londyn 1941 r.

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, Podkarpacka BC – wersja elektroniczna
  2. ↑ Stanisław Portalski, Zarys Historii Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, 1995, strona 181 oraz 204, ISBN 0-9522473-1-3.
  3. ↑ Cmentarz Stare Powązki: MABEL PŁUŻAŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-16].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.