Stanisław Lanckoroński
Herb
Zadora
Rodzina

Lanckorońscy

Data śmierci

1650

Ojciec

Samuel Lanckoroński (zm. 1638)

Matka

Zofia Firlej (zm. 1645)

Żona

1) Anna Maria Krasińska, kasztelanka ciechanowska 2) Anna Szyszkowska, kasztelanka wojnicka

Stanisław Lanckoroński herbu Zadora (zm. 1650) – starosta małogoski, współdziedzic dóbr włodzisławskich.

Rodzina

Pochodził z gałęzi Lanckorońskich osiadłej na Włodzisławiu. Był synem Samuela Lanckorońskiego, (zm. 1638) i Zofii Firlej (zm. 1645).

Wywód genealogiczny

4. Hieronim na Włodzisławiu Lanckoroński      
    2. Samuel Lanckoroński
5. Anna Drohiczyńska        
      1. Stanisław Lanckoroński
6. Jan Firlej    
    3. Zofia Firlej    
7. Gertruda Opalińska      
 

Krótka biografia

  • miał liczne rodzeństwo; w odróżnieniu od braci nie brał aktywnego udziału w życiu politycznym kraju, stąd zachowały się o nim tylko skąpe informacje,
  • był współdziedzicem dóbr włodzisławskich, w roku 1649 brat Wespazjan zrzekł się na rzecz Stanisława swej części Wodzisławia i Mokrska oraz wsi Klemencic i Zielonek. Stanisław zobowiązany został do zaopatrzenia sióstr Elżbiety i Anny, które wybrały drogę zakonną. Dotrzymał warunków umowy, gdyż ostały się dowody, że zakonnicom Elżbiecie i Annie zabezpieczył 40 florenów rocznie na wsiach Klemencice i Zielonki.
  • 1638 – otrzymał starostwo małogoskie dzięki cesji matki[1]; prowadził spór o granice starostwa z okoliczną szlachtą i z proboszczem małogoskim,
  • 1639 – zaorał 44 zagony plebańskie położone po lewej stronie drogi prowadzącej z Małogoszcza do Kozłowa. Polecił swym poddanym rozkopać w ośmiu miejscach drogę i zaorać ją. Obszar ten zagrodził żerdziami i zasiał na nim żyto[2]. Sprawa znalazła się przed sądem grodzkim w Chęcinach. Proboszcz małogoski nie odzyskał już zajętych przez starostę zagonów. Starosta Stanisław Lanckoroński zamierzał też zlikwidować istniejący podział Małogoszcza[3]. Egzekwował nawet wbrew woli proboszcza czynsze od mieszczan, których domy stały na terenie kościelnym[4]. Tak jak jego ojciec był zainteresowany rozwojem i bogaceniem się miasta, bowiem dzięki większej liczbie mieszkańców, a szczególnie rzemieślników, wzrastały też dochody starostwa.
  • 1648 – uczestniczył w elekcji Jana Kazimierza,
  • 1649 – probostwo małogoskie objął jego brat Wespazjan Lanckoroński, jako koadiutor zmarłego Jakuba Chrostkowica[5].
  • umarł w roku 1650

Pomimo dwukrotnego małżeństwa, po raz pierwszy w 1645 r. z Anną Marią Krasińską, kasztelanką ciechanowską, a po raz drugi w 1649 z Anną Szyszkowską, córką Piotra, kasztelana wojnickiego, zmarł bezdzietnie.

Przypisy

  1. ↑ W roku 1624 Samuel Lanckoroński otrzymał dla swej żony, Zofii Firlej z Dąbrowicy, prawo wspólności na starostwie małogoskim
  2. ↑ tereny te wchodziły pierwotnie w skład starostwa, a dostały się w ręce proboszczów małogoskich w drodze nadań, zdaniem starosty nieprawnych
  3. ↑ W roku 1342 król Kazimierz Wielki, wynagradzając usługi oddane Kurii Rzymskiej przez plebana małogoskiego Jana z Buska, ofiarował mu południowo-zachodnią część Małogoszcza rozciągającą się pomiędzy drogą lasochowską a kozłowską; od chwili tego nadania proboszczowie małogoscy byli współgospodarzami miasta
  4. ↑ w części plebańskiej miasta z poparciem Samuela Lanckorońskiego mieszczanie pobudowali w latach 1624-1638 aż 18 domów
  5. ↑ Funkcję proboszcza małogojskiego Wespazjan Lanckoroński sprawował w latach potopu szwedzkiego (Szwedzi dwukrotnie przechodzili przez Małogoszcz); około roku 1669, kiedy Wespazjan postąpił na biskupstwo kamienieckie, proboszczem małogoskim został Zbigniew z Brzezia Lanckoroński

Bibliografia

  • E. Kosik, Starostwo niegrodowe małogoskie od XV do końca XVIII, "Studia Historyczne", R. 19, 1976, z. 4, s. 511 i nn.
  • S. Cynarski, Dzieje rodu Lanckorońskich z Brzezia od XIV do XVIII wieku. Sprawy kariery urzędniczej i awansu majątkowego, PWN, Warszawa-Kraków 1996, s. 165-166

Zobacz też

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.