Spisy rewizyjne – dokumenty odzwierciedlające wyniki rewizji podatkowej ludności Imperium Rosyjskiego w XVIII i pierwszej połowie XIX wieku, przeprowadzanej w celu pogłównego opodatkowania ludności. Spisy rewizyjne były imiennymi listami ludności, w których figurowały imię, imię ojca i nazwisko (jeśli występowało) właściciela dworu, jego wiek, imiona i nazwiska członków rodziny, z podaniem wieku i stosunku do głowy rodziny. Z wyjątkiem wersji pierwszej, drugiej i szóstej, w spisach rewizyjnych uwzględnione zostały osoby płci męskiej i żeńskiej, jednakże w podsumowaniach kobiety nigdy nie figurowały.
W miastach spisy rewizyjne sporządzane były przez przedstawicieli urzędu miejskiego, w miejscach wolnych chłopów — starostów, w prywatnych posiadłościach — ziemian lub ich ekonomów.
Dziś materiały spisów rewizyjnych są jednym ze źródeł w badaniach genealogicznych.
Ogółem sporządzono 10 wersji, spośród których trzy (1719, 1743, 1811) obejmowały tylko mężczyzn:
№ | Data dekretu[1] | Liczba |
---|---|---|
I | 26.11.1718 | 15 738 000 |
II | 16.12.1743 | 21 200 000 |
III | 28.11.1761 | 23 200 000 |
IV | 16.11.1781 | 28 400 000 |
V | 23.06.1794 | 37 400 000 |
VI | 18.11.1811 | 41 010 400 |
VII | 20.06.1815 | 46 300 000 |
VIII | 16.07.1833 | 59 132 955 |
IX | 01.01.1850 | 68 500 000 |
X | 26.08.1856 | 74 556 400 |