Spinus[1]
Koch, 1816[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – czyż kapturowy (S. magellanicus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

łuszczakowate

Podrodzina

łuskacze

Plemię

Carduelini

Rodzaj

Spinus

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Spinus – rodzaj ptaków z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i w Ameryce[6].

Morfologia

Długość ciała 9–13 cm, masa ciała 6–20 g[7].

Systematyka

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi od epitetu gatunkowego Fringilla spinus Linnaeus, 1758 (greckie σπινος spinos – niezidentyfikowany ptak wspomniany przez Arystofanesa, Dionizjusza, Hezychiusza i innych, zwykle traktowany jako typ „zięby” (σπιζω spizō – „ćwierkać”))[8].

Gatunek typowy

Fringilla spinus Linnaeus

Podział systematyczny

Takson wyodrębniony niedawno z Carduelis[9][10][11][12][13][14][15][16][17]. Do rodzaju należą następujące gatunki[6][18]:

  • Spinus thibetanus – czyż tybetański
  • Spinus lawrencei – czyż wspaniały
  • Spinus tristis – czyż złotawy
  • Spinus psaltria – czyż mały
  • Spinus dominicensis – czyż antylski
  • Spinus spinus – czyż zwyczajny
  • Spinus pinus – czyż sosnowy
  • Spinus atriceps – czyż czarnołbisty
  • Spinus notatus – czyż czarnogardły
  • Spinus cucullatus – czyż czerwony
  • Spinus barbatus – czyż czarnobrody
  • Spinus olivaceus – czyż oliwkowy
  • Spinus spinescens – czyż andyjski
  • Spinus xanthogastrus – czyż żółtobrzuchy
  • Spinus yarrellii – czyż żółtolicy
  • Spinus uropygialis – czyż żółtorzytny
  • Spinus atratus – czyż czarny
  • Spinus siemiradzkii – czyż szafranowy
  • Spinus magellanicus – czyż kapturowy
  • Spinus crassirostris – czyż grubodzioby

Uwagi

  1. ↑ Greckie σπορα spora – „nasienie, ziarno” (σπειρω speirō – „siać”); αγρα agra – „polowanie” (αγρεω agreō – „polować”).
  2. ↑ Greckie αστραγαλινος astragalinos – mały ptak wspomniany przez Dionizjusza, prawdopodobnie jakiś gatunek zięby.
  3. ↑ Greckie χιων khiōn, χιονος khionos – „śnieg”; rodzaj Chrysomitris Boie, 1828.

Przypisy

  1. ↑ Spinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ C.L. Koch: System der baierischen Zoologie. Cz. 1: Die Säuughtiere und Vogel baierns. Monachium: Nürnberg, 1816, s. 232. (niem.).
  3. ↑ H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Drezno i Lipsk: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. tab. lxxix. (niem.).
  4. ↑ J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 1. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1851, s. 159. (niem.).
  5. ↑ H. Wolters: Die Vogelarten der Erde. Eine systematische Liste mit Verbreitungsangaben sowie deutschen und englischen Namen. Hamburg i Berlin: Verlag Paul Parey, s. 302. (niem.).
  6. 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-25]. (ang.).
  7. ↑ N. Collar, I. Newton, P. Clement, V. Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 546–560. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).
  8. ↑ Spinus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  9. ↑ A. Arnaiz-Villena, M. Álvarez-Tejado, V. Ruíz-del-Valle, C. García-de-la-Torre, P. Varela, M.J. Recio, S. Ferre, J. Martínez-Laso. Phylogeny and rapid Northern and Southern Hemisphere speciation of goldfinches during the Miocene and Pliocene Epochs. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 54, s. 1031–1041, 1998. (ang.).
  10. ↑ A. Arnaiz-Villena, J. Guilléna, V. Ruiz-del-Vallea, E. Lowy, J. Zamoraa, P.Varelaa, D. Stefanib, L.M. Allendea. Phylogeography of crossbills, bullfinches, grosbeaks, and rosefinches. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 58 (8), s. 1159–1166, 2001. (ang.).
  11. ↑ A. Arnaiz-Villena, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, H. Westerdahl, Ju. Moscoso, J.I. Serrano-Vela, H. Witzell, J. Zamora. Evolution of the major histocompatibility complex class I genes in Serinus canaria from the Canary Islands is different from that of Asian and African continental Serinus species. „Journal of Ornithology”. 148 (Suppl. 2), s. S479–S484, 2007. DOI: 10.1007/s10336-007-0146-0. (ang.).
  12. ↑ A. Arnaiz-Villena, J. Moscoso, V. Ruiz-Del-valle, J. Gonzalez, R. Reguera, M. Wink, J.I. Serrano-Vela. Bayesian phylogeny of Fringillinae birds: status of the singular African oriole finch Linurgus olivaceus and evolution and heterogeneity of the genus Carpodacus. „Acta Zoologica Siniaca”. 53 (5), s. 826–834, 2007. (ang.).
  13. ↑ A. Arnaiz-Villena, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, J. Gonzalez, R. Reguera, A. Ferri, M. Wink, J.I. Serrano-Vela. Mitochondrial DNA Phylogenetic Definition of a Group of ‘Arid-Zone’ Carduelini Finches. „The Open Ornithology Journal”. 1, s. 1–7, 2008. (ang.).
  14. ↑ J. Zamora, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, J. Moscoso, J.I. Serrano-Vela, J. Rivero-de-Aguilar, A. Arnaiz-Villena. Rhodopechys obsoleta (desert finch): a pale ancestor of greenfinches (Carduelis spp.) according to molecular phylogeny. „Journal of Ornithology”. 147, s. 448–456, 2006. DOI: 10.1007/s10336-005-0036-2. (ang.).
  15. ↑ J. Zamora, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, E. Lowy, J.I. Serrano-Vela, J. Ira-Cachafeiro, A. Arnaiz-Villena. Conjoint mitochondrial phylogenetic trees for canaries Serinus spp. and goldfinches Carduelis spp. show several specific polytomies. „Ardeola”. 53 (1), s. 1–17, 2006. (ang.).
  16. ↑ B. Nguembock, J. Fjeldså, A. Couloux, E. Pasquet. Molecular phylogeny of Carduelinae (Aves, Passeriformes, Fringillidae) proves polyphyletic origin of the genera Serinus and Carduelis and suggests redefined generic limits. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 51 (2), s. 169–181, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.10.022. (ang.).
  17. ↑ D. Zuccon, R. Prŷs-Jones, P.C. Rasmussen, P.G.P. Ericson. The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 62 (2), s. 581–596, 2012. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.10.002. (ang.).
  18. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2021-07-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-19].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.