kod: PLH040003 | |
| obszar mający znaczenie dla Wspólnoty | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
2009 |
| Powierzchnia |
7030,08 ha |
| Obszary chronione | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 53°15′12″N 18°17′18″E/53,253333 18,288333 | |
Solecka Dolina Wisły (kod obszaru PLH040003) – obszar chroniony programem Natura 2000, o powierzchni 7030,08 ha, położony w województwie kujawsko-pomorskim[1].
Celem ochrony jest zachowanie siedlisk przyrodniczych i występujących na ich terenie gatunków roślin i zwierząt. Nad obszarem „Solecka Dolina Wisły” nadzór sprawuje Dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego oraz Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu[2].
Historia
W sierpniu 2007 r. zaproponowano włączenie obszaru w sieć Natura 2000 jako obszar mający znaczenie dla Wspólnoty. W marcu 2009 r., na mocy decyzji Komisji Europejskiej z grudnia 2008 r., został zatwierdzony jako projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk (SOO) pod nazwą „Solecka Dolina Wisły”[2].
Lokalizacja
Obszar obejmuje fragment doliny Wisły o długości 49 km, między Solcem Kujawskim a Świeciem. W odróżnieniu od Doliny Dolnej Wisły (obszaru OSO) obejmuje on nie tylko terasę zalewową (międzywale), lecz również fragmenty zboczy doliny Wisły.
Dolina jest położona na terenie pięciu powiatów: bydgoskiego, toruńskiego, miasta Bydgoszczy, chełmińskiego i świeckiego.
Ogólna charakterystyka obszaru
Solecka Dolina Wisły obejmuje utwory przyrodnicze, charakterystyczne dla największej polskiej rzeki. Są to kolejno:
- piaszczysto-muliste łachy rzeczne, które porasta efemeryczna roślinność;
- terasy zalewowe z ciągami starorzeczy i rozwijającej się na nich roślinności wodnej oraz szuwarów; stanowiły one dawnej kępy rzeczne, zaś po częściowej regulacji Wisły, przeprowadzonej w latach 1880–1914, zostały zasypane osadami i połączone ze stałym lądem;
- obwałowania usypane w XIX wieku, porośnięte przez zbiorowiska trawiaste;
- terasy nadzalewowe, częściowo użytkowane jako użytki rolne i pastwiska, zaś częściowo porośnięte lasami mieszanymi;
- zbocza doliny porośnięte grądami i zaroślami, a miejscami zajęte przez murawy kserotermiczne.
Większość terenów nadrzecznych porośnięta jest ziołoroślami i trawami z kępami drzew. W zakolu Wisły pod Bydgoszczą występują fragmenty łęgów wierzbowo-topolowych. W dolnych partiach zboczy, zwłaszcza na prawym brzegu Wisły, zachowały się natomiast fragmenty wielogatunkowych łęgów oraz grądy zboczowe. Miejscami występują fragmenty borów mieszanych i sosnowych z płatami muraw piaskowych[2].
Siedliska
Wśród siedlisk na obszarze doliny, największy udział posiadają tereny rolnicze – 44% oraz wody śródlądowe (rzeki i akweny – 33%), zaś mniejszy: lasy liściaste (11%), łąki i zarośla (11%), lasy mieszane (1%) i sady (1%)[2].
Siedliska chronione zajmują ok. 6% całego obszaru, a wśród nich największą powierzchnię posiadają niżowe świeże łąki użytkowane ekstensywnie (3%), starorzecza, ziołorośla nadrzeczne i lasy łęgowe[2].
Formy ochrony przyrody
Obszar chroniony niemal w całości (85%) znajduje się w obrębie dwóch parków krajobrazowych: Nadwiślańskiego i Chełmińskiego (wchodzących w skład Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą)[1]. Na jego obszarze występuje również mały fragment Obszaru Chronionego Krajobrazu Strefy Krawędziowej Kotliny Toruńskiej (1,13% obszaru) oraz cztery rezerwaty przyrody[1]:
W zakolu Wisły projektuje się ponadto utworzenie rezerwatu przyrody Mała Kępa Ostromecka.
Wartość przyrodnicza
Obszar Solecka Dolina Wisły chroni 11 typów chronionych siedlisk nadrzecznych oraz związanych z nimi gatunków roślin i zwierząt. W Dolinie notowano m.in.[2]:
- 34 gatunki ptaków wymienionych w załączniku I dyrektywy ptasiej (lęgowe i migrujące);
- gatunki zwierząt wymienionych w załączniku II dyrektywy siedliskowej:
- ssaki: nietoperz mopek zachodni, bóbr europejski, wydra europejska;
- płazy: kumak nizinny;
- ryby: minóg rzeczny, łosoś szlachetny, kiełb białopłetwy, boleń, rhodeus, koza;
- bezkręgowce: czerwończyk nieparek, pachnica dębowa;
- rośliny naczyniowe wymienione w załączniku II dyrektywy siedliskowej: leniec bezpodkwiatkowy, sasanka otwarta, starodub łąkowy.
W sieci European Ecological Network, Dolina Dolnej Wisły stanowi korytarz ekologiczny o znaczeniu międzynarodowym[3].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 Natura 2000 – Standardowy Formularz Danych. Obszar PLH040003 Solecka Dolina Wisły. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2018. [dostęp 2019-04-10].
- 1 2 3 4 5 6 Natura 2000. Standardowy formularz danych. Obszar PLH040003. Solecka Dolina Wisły
- ↑ Katarzyna Marcysiak: Ochrona przyrody – Bydgoszcz i okolice. W: Przyroda Bydgoszczy. Józef Banaszak (red.). Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, 2004. ISBN 83-7096-531-8.
Linki zewnętrzne
- Obszar Natura 2000 Solecka Dolina Wisły. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-04-10].
- Solecka Dolina Wisły. [w:] Natura 2000 a turystyka [on-line]. Instytut na rzecz Ekorozwoju. [dostęp 2019-04-10].