 | |
| Inne nazwy |
SDO |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Indeks COSPAR |
2010-005A |
| Indeks NORAD |
36395 |
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Okrążane ciało niebieskie | |
| Perycentrum |
36 000 km |
| Apocentrum |
36 000 km |
| Nachylenie |
28,5° |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
11 lutego 2010 (15:23 UTC) |
| Wymiary | |
| Wymiary |
dł. 4,5 m × szer. 2,22 m × rozp. maks. 6,25 m |
| Masa całkowita |
3200 (w tym 1400 paliwa) kg |
| Masa aparatury naukowej |
270 kg |
Solar Dynamics Observatory, SDO (pol. obserwatorium dynamiki Słońca) – satelita naukowy badający dynamikę aktywności słonecznej; pierwsza misja NASA w ramach programu „Żyjąc z gwiazdą” (ang. Living with a star). Satelita został wyniesiony w przestrzeń kosmiczną 11 lutego 2010 roku[1]. Szacunkowy czas trwania misji podstawowej wynosi 5 lat, z szansą przedłużenia do 10.
Cele naukowe
- Poznanie źródła i struktury pola magnetycznego Słońca.
- Zrozumienie procesów przekształcania energii pola magnetycznego Słońca w promieniowanie słoneczne, wiatr słoneczny i cząstki energetyczne, w przestrzeni między Słońcem a Ziemią.
Orbita
SDO został umieszczony na orbicie geosynchronicznej, nachylonej do równika pod kątem 28,5°, na przecięciu ze 102 południkiem geograficznym zachodnim. Zapewni ona niemal ciągłą widzialność Słońca. Dwa razy do roku satelita będzie doświadczał zaćmienia Słońca przez Ziemię, o maksymalnej długości 72 minut.
Budowa i działanie
Zasilanie
Panele ogniw słonecznych satelity, o powierzchni 6,5 m² mogą generować energię elektryczną o mocy do 1540 W.
Wyposażenie naukowe
- Zestaw obrazujący atmosferę (ang. Atmospheric Imaging Assembly, AIA) zaprojektowany do obserwacji tarczy i atmosfery Słońca, do odległości 1,3 jego promienia, w ultrafiolecie. Składa się z czterech teleskopów typu Ritcheya-Chrétiena. Każdy z nich może pracować niezależnie, używając w tym czasie różnych filtrów. AIA pozwoli rejestrować obrazy z rozdzielczością czasową poniżej 10 sekund dla 8 filtrów i rozdzielczością kątową 1 sekundy łuku. AIA stanowi rozwinięcie przyrządów EIT, na sondzie SOHO, a SECCHI, na sondach STEREO.
- Przyrząd obrazowania heliosejsmologicznego i magnetycznego (ang. Helioseismic and Magnetic Imager, HMI) stanowi rozbudowaną wersję instrumentu MDI sondy SOHO. Zapewnia większą rozdzielczość przestrzenną i czasową. Składa się z teleskopu, zestawów filtrów i kamery CCD. Przyrząd pozwala na pomiar ruchu fotosfery Słońca w każdym punkcie obrazu (pikselu). Na tej podstawie takich obrazów możliwe jest modelowanie oscylacji oraz badanie struktury wewnętrznej Słońca. Wartości i kierunek pola magnetycznego otrzymywane są przez pomiar natężenia linii fotosferycznej niklu (Ni I 6768 Å) w 6 punktach profilu tej linii oraz czterech różnych polaryzacji światła.
- Eksperyment pomiaru zmienności skrajnego ultrafioletu (ang. Extreme Ultraviolet Variability Experiment, EVE)
- Ma za zadanie mierzyć strumień promieniowania słonecznego w zakresie ultrafioletu, 0,1-105 nm. Jednocześnie, w wybranych zakresach przyrząd będzie rejestrował widmo, z rozdzielczością spektralną 0,1 nm, co 10 sekund.
Ważniejsze obserwacje
- 28 listopada 2013 – zbliżenie się do peryhelium i wyparowanie komety C/2012 S1 (ISON)[2] (miała być ona kometą stulecia, jedną z najjaśniejszych kiedykolwiek obserwowanych).
Przypisy
- ↑ About The SDO Mission. [dostęp 2010-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-26)].
- ↑ Karen C. Fox: Comet ISON Fizzles as it Rounds the Sun. NASA, 2013-11-28. [dostęp 2013-11-29]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona misji SDO (ang.)
- Kamil Rzeszowski: Solar Dynamics Observatory (SDO) - przegląd misji. kosmonauta.net, 2009-01-31. [dostęp 2016-05-15]. (pol.).
- Solar Dynamics Observatory. [w:] NSSDCA Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2016-05-15]. (ang.).