Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego
Крестовоздвиженский собор
7610210000
sobór parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Rosja

Obwód

 jarosławski

Miejscowość

Tutajew

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

rybińska

Wezwanie

Podwyższenia Krzyża Pańskiego

Wspomnienie liturgiczne

14/27 września

Położenie na mapie obwodu jarosławskiego
Mapa konturowa obwodu jarosławskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Tutajew, sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Tutajew, sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego”
57°52′42″N 39°32′45″E/57,878333 39,545833
Strona internetowa

Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego – prawosławny sobór w Tutajewie, w dekanacie romanowsko-borysoglebskim eparchii rybińskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[1].

Historia

Budowa soboru rozpoczęła się, gdy metropolitą rostowskim był Jonasz, tj. po 1652[2]. Cerkiew zajęła miejsce starszej, drewnianej świątyni prawosławnej, według legendy zbudowanej natychmiast po założeniu miasta[3]. W 1658 budowa jeszcze trwała, sobór posiadał już dwa ołtarze Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni oraz Smoleńskiej Ikony Matki Bożej, a także zwieńczoną dachem namiotowym dzwonnicę[2]. Car Aleksy osobiście przekazał na cel budowy 100 rubli, a także podarował kopię Tichwińskiej Ikony Matki Bożej[2]. W dwóch etapach, w latach 50. XVII w. i w 1676[2] we wnętrzu obiektu powstały freski, których autorami byli ikonografie z Jarosławia i Kostromy pracujący pod kierunkiem Gurija Nikitina[3]. W XIX w. do budynku dobudowano z trzech stron niskie jednokondygnacyjne galerie[4].

Cerkiew została zamknięta w 1930[2]. W 1946 w budynku urządzono muzeum krajoznawcze, zaś w 1962 zaadaptowano go na magazyn. Rosyjski Kościół Prawosławny odzyskał obiekt w 1992[3].

Architektura

Cerkiew wzniesiono bez podkletu, na planie prostokąta, zwieńczono ją pięcioma kopułami, które są dominującym elementem całej kompozycji. Budynek otaczają z trzech stron jednokondygnacyjne galerie. Dzwonnica świątyni usytuowana jest w północno-zachodnim narożniku budowli, zaś nad dwoma ołtarzami bocznymi (łącznie w soborze znajdują się cztery ołtarze) wzniesiono dachy hełmowe[4]. Elewacje soboru różnią się wyglądem, w różnym stopniu zostały udekorowane: najskromniejsze są fasady północna i zachodnia, przylegające pierwotnie do murów kremla, natomiast najefektowniejsza jest fasada południowa. W dzwonnicy między pierwszą a drugą kondygnacją umieszczono bogato zdobiony szeroki rząd ornamentów[4].

Freski w soborze Podwyższenia Krzyża Pańskiego cechuje monumentalizm. W największym stopniu zachowały się kompozycje na południowej ścianie cerkwi, w tym cykl scen Męki Pańskiej, w którym wyróżnia się scena biczowania. W grupie żołnierzy wymierzających Jezusowi karę zamiast Rzymian namalowani zostali żołnierze ruscy w typowych strojach[4]. Pozostałe kompozycje malarskie w świątyni również podejmują tematykę biblijną, wyróżniają się wśród nich przedstawienia cudownego połowu ryb oraz Drzewo Jessego[5].

Przypisy

  1. ↑ Храм Воздвижения Честнаго и Животворящего Креста Господня, г. Тутаев [online], rybeparhia.ru [dostęp 2016-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-29].
  2. 1 2 3 4 5 Крестовоздвиженский собор [online], fond-gn.ru [dostęp 2016-12-29].
  3. 1 2 3 Собор Воздвижения Честного Креста Господня в Романове-Борисоглебске [online], temples.ru [dostęp 2016-12-29].
  4. 1 2 3 4 E. Dobrowolska, B. Gniedowski, Jarosławl, Tutajew, Iskusstwo, Moskwa 1971, s. 204.
  5. ↑ E. Dobrowolska, B. Gniedowski, Jarosławl, Tutajew, Iskusstwo, Moskwa 1971, s. 206.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.