Początki

Budowę soboru rozpoczęto w 1901 z inicjatywy biskupa ufijskiego Antoniego. Praca została wstrzymana ze względu na małą ilość pieniędzy, do chwili gdy kupiec Nikifor Patokin finansowo wspomógł projekt.

Budowa dzwonnicy

23 sierpnia 1909 ukończono budowę dzwonnicy, na której zawieszono osiem dzwonów – największy ważył ponad 50 pudów, a najmniejszy 10 funtów.

Styl cerkwi^[3]

Budowla została wzniesiona w stylu bizantyjsko-rosyjskim z trójkondygnacyjną dzwonnicą i jedną drewnianą kopułą, później z odlanego złota wykonano 5 kopuł. W środku dzwonnicy i w wewnętrznej kopule zawieszono żeliwne krzyże.

Gdy spłonął dach, pokryto go żelazem. Podłogi wykonano z asfaltowego kamienia a krawędzie podłóg z cementu.

Długość świątyni (wraz z dzwonnicą) w jej pierwotnych rozmiarach wynosiła 20,65 sążni (ok. 44 m), szerokość – 9,6 sążni (ok. 20,5 m).

Konsekracja

6 września 1909 biskup Ufy Nataniel konsekrował sobór Narodzenia Bogurodzicy, a jej pierwszym opiekunem został Wasyl Lezenkow.

Zamknięcie cerkwi

W 1934 świątynia została zamknięta. W 1938 w budynku, z którego usunięto m.in. kopuły, urządzono warsztaty naprawcze sprzętu lotniczego. W latach 1955–1991 działało tam kino „Jondoz”.

Renowacja cerkwi

Dekretem nr 14/608 Miejskiego Komitetu Wykonawczego 21 sierpnia 1991 budynek został zwrócony Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu. Pierwszym proboszczem świątyni był Borys Razwiejew. Z błogosławieństwa biskupa ufijskiego i sterlitamackiego Nikona, Borys Razwiejew dokonał przebudowy obiektu (oprócz odbudowy kopuł, sobór został powiększony).

Przebudowa budynku trwała około 15 lat. Głównym architektem projektu była Elena A. Faworskaja.

Sobór został ponownie poświęcony 5 czerwca 2016. Konsekracji dokonał patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl, w asyście licznego duchowieństwa (w tym 9 hierarchów)^[4].