Skleroptera
Kirejtshuk et Nel, 2013
Okres istnienia: pensylwan
323.2/298.9
323.2/298.9
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Infragromada

nowoskrzydłe

Nadrząd

skrytoskrzydłe

(bez rangi) Coleopterida
Rząd

Skleroptera

Rodzina

Stephanastidae
Kirejtshuk et Nel, 2013

Rodzaj

Stephanastus
Kirejtshuk et Nel, 2013

Gatunek

Stephanastus polinae

Skleroptera – wymarły rząd owadów, obejmujący tylko jeden znany gatunek: Stephanastus polinae. Pochodzi on z gżelu (stefanu), z późnego pensylwanu (karbon). Jego skamieniałość odnaleziono na terenie gminy Commentry we francuskim departamencie Allier[1][2][3].

Taksonomia

Relacja filogenetyczne w obrębie Coleopterida, proponowane przez Kirejczuka i Nel, 2013[2]

†Skleroptera

chrząszcze (prawdopodobnie wraz z †Umenocoleidae)

wachlarzoskrzydłe




Gatunek Stephanastus polinae został opisany w 2013 roku przez Aleksandra Kirejczuka i André Nel na łamach „Nature”. Umieszczony został wówczas w monotypowym rodzaju Stephanastus i monotypowej rodzinie Stephanastidae. Nazwa rodzajowa Stephanastus oznacza po grecku „należący do stefanu” – jest to piętro geologiczne w którym znaleziono skamieniałość. Epitet gatunkowy honoruje natomiast Polinę, córkę autorów opisu[1]. Jeszcze w tym samym roku ci sami autorzy umieścili rodzinę Stephanastidae w monotypowym rzędzie Skleroptera, którego nazwa oznacza po grecku „twardoskrzydłe”[2].

Owad ten jest najstarszym znanym przedstawicielem bazalnych Coleopterida – kladu obejmującego chrząszcze i wachlarzoskrzydłe[1].

Opis

Owad o ciele bocznie spłaszczonym[2]. Przednie skrzydła były zesklerotyzowane, dłuższe od odwłoka, u jedynego znanego okazu miały 25,5 mm długości[1]. Osadzone były bardzo blisko siebie[3]. Cechy użyłkowania przednich skrzydeł to m.in. proste żyłki: subkostalna, medialna i tylna radialna, bardzo długa tylna żyłka kubitalna, sięgająca odsiebnej ⅛ części skrzydła, bardzo krótkie żyłki analne oraz bardzo duża przestrzeń między żyłką kubitalną i radialną. Na powierzchni skrzydeł występowały regularne rzędy komórek o jednakowej średnicy, które przy przednich ich krawędziach przyczyniały się do powstania żyłek wstawkowych[2]. Charakterystyczny był także brak przykrawędziowej żyłki analnej i bardzo wąskie pole analne[3]. Przedtułów od strony grzbietowej i większości bocznej nakryty był stosunkowo długim i jednolitym sklerytem, pozbawionym żeberek bocznych. Odnóża miały niewystające biodra i krótkie krętarze, natomiast ich uda i golenie były znacznie dłuższe niż u permskich chrząszczy. Odwłok pozbawiony był przysadek odwłokowych[2].

Paleoekologia

Boczne spłaszczenie ciała, odróżniające Skleroptera od chrząszczy, sugeruje, że jako owady dorosłe zasiedlały raczej powierzchnię substratów, niż ich wnętrze[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Andre Nel, Patrick Roques, Patricia Nel, Alexander A. Prokin, Thierry Bourgoin, Jakub Prokop, Jacek Szwedo, Dany Azar, Laure Desutter-Grandcolas, Torsten Wappler, Romain Garrouste, David Coty, Diying Huang, Michael S. Engel, Alexander G. Kirejtshuk. The earliest known holometabolous insects. „Nature”. 503, s. 257-261, 2013. DOI: 10.1038/nature12629.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 A.G. Kirejtshuk, A.Nel. Skleroptera, a new order of holometabolous insects (Insecta) from the Carboniferous. „Zoosystematica Rossica”. 22, s. 247-257, 2013.
  3. 1 2 3 David Penney, James E. Jepson: Fossil Insects: An introduction to palaeoentomology. Manchester: Siri Scientific Press, 2014, s. 144.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.