Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
sit Gerarda |
Nazwa systematyczna | |
Juncus gerardi Loisel. J. Bot. (Desvaux) 2:284. 1809[3] |
Sit Gerarda (Juncus gerardi) – gatunek rośliny z rodziny sitowatych. Zasięg obejmuje całą Europę, północną Afrykę, zachodnią i środkową Azję, Amerykę Północną po południowe USA. Zawleczony został także na Australię i Nową Zelandię[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie głównie na wybrzeżu[4].
Morfologia
- Łodyga
- Spłaszczona, do 30 cm wysokości, z jednym kolankiem i jednym liściem.
- Liście
- Do 1 mm szerokości.
- Kwiaty
- Do 4 mm długości, zebrane w szczytową, rozpierzchłą rozrzutkę. Pylnik 3 razy dłuższy od nitki pręcika. Szyjka słupka długości zalążni. Podsadka krótsza od kwiatostanu. Działki kielicha jednakowe, tępe, rdzawe, zielone na grzbiecie[5].
- Owoc
- Eliptyczna torebka długości działek.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit, halofit. Rośnie na solniskach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Gatunek charakterystyczny związku Armerion maritimae i zespołów: Juncetum gerardi oraz Triglochino-Glaucetum maritimae[6]. Liczba chromosomów 2n = około 80-84[7].
Zmienność
Gatunek zróżnicowany na trzy podgatunki[8]:
- Juncus gerardii subsp. atrofuscus (Rupr.) Printz – północna Europa
- Juncus gerardii subsp. gerardii – cały zasięg gatunku
- Juncus gerardii subsp. montanus Snogerup – Maroko i Hiszpania
Zagrożenia i ochrona
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[9][10] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU).
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19] (ang.).
- 1 2 Taxon: Juncus gerardi. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-11-19]. (ang.).
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz , Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
- ↑ Juncus gerardii na Flora of North America [dostęp 2013-12-03].
- ↑ Juncus gerardii na eMonocot [dostęp 2013-12-03]
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- BioLib: 42196
- EoL: 631117
- EUNIS: 186081
- Flora of North America: 222000136
- FloraWeb: 3149
- GBIF: 2701297
- identyfikator iNaturalist: 77572
- IPNI: 442994-1, 30116907-2
- ITIS: 503251, 39235
- NCBI: 223665
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-315051
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30116907-2
- Tela Botanica: 75195
- identyfikator Tropicos: 16900055
- USDA PLANTS: JUGE