Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
Sinowilsonia | ||
Gatunek |
Sinowilsonia henryi | ||
Nazwa systematyczna | |||
Sinowilsonia henryi Hemsl. Hooker’s Icon. Pl. 29: t. 2817 (1906)[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Sinowilsonia henryi – gatunek roślin z monotypowego rodzaju Sinowilsonia z rodziny oczarowatych (Hamamelidaceae). Występuje w środkowych, południowych i południowo-wschodnich Chinach (prowincje: Gansu, Henan, Hubei, Shaanxi, Shanxi, Syczuan)[5]. Rośnie w lasach[5], zwykle wzdłuż strumieni[6], na rzędnych od 800 do 1500 m n.p.m.[5]
Okazy tego gatunku uprawiane są jako ozdobne[7]. W Europie Środkowej są one rzadko spotykane, zwykle tylko w kolekcjach botanicznych[8].
Nazwa naukowa upamiętnia Ernesta Henry’ego Wilsona (1876–1930), kolekcjonera roślin i dyrektora Arnold Arboretum, oraz Augustine’a Henry’ego (1857–1930), urzędnika i kolekcjonera roślin w Chinach, później profesora leśnictwa w Dublinie[6].
Morfologia
- Pokrój
- Krzewy i niskie drzewa zwykle do 8 m wysokości[6][5]. Młode pędy pokryte są gwiazdkowatymi włoskami, ale pąki są nagie[9].
- Liście
- Opadające zimą, skrętoległe, o blaszce eliptycznej do jajowatej, do 15 cm długości[6], zwykle nieco asymetrycznej, na brzegu piłkowanej. Liście są ogonkowe, u nasady z odpadającymi, równowąsko lancetowatymi przylistkami. Młode liście pokryte są gwiazdkowatymi włoskami[9].
- Kwiaty
- Jednopłciowe, zebrane w szczytowe, zwisające, kłosokształtne kwiatostany[9]. Kwiatostany są zielonkawe[6] i pokryte gwiazdkowatymi włoskami[9]. Kwiatostany męskie osiągają 5 cm, a żeńskie 3 cm (w czasie owocowania znacznie się wydłużają)[6]. Kwiaty wsparte są przysadkami[9]. Płatków korony brak. Działek kielicha jest pięć, mają one łopatkowaty kształt i ich końce wystają z urnowatego dna kwiatowego obrastającego kwiat. W kwiatach męskich znajduje się 5 pręcików, naprzeciwległych działkom, o krótkich nitkach i elipsoidalnych pylnikach. Zalążnia w nich jest szczątkowa. Z kolei w kwiatach żeńskich zamiast pręcików rozwijają się prątniczki, zalążnia jest dwukomorowa, z pojedynczymi zalążkami w każdej z komór, zwieńczona dwiema długimi, cienkimi szyjkami ze zbiegającymi po nich znamionami[6][9].
- Owoce
- Twarde, drewniejące, jajowato-kulistawe, pokryte gwiazdkowatymi włoskami torebki, otwierające się dwiema klapami i zawierające dwa nasiona[9].
Pokrój Liść Kwiaty żeńskie Owoce
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Jedyny gatunek w obrębie rodzaju Sinowilsonia Hemsley, Hooker’s Icon. Pl. 29: ad t. 2817. Dec 1906[10]. Rodzaj ten należy do podrodziny Hamamelidoideae Burnett w obrębie rodziny oczarowatych (Hamamelidaceae) z rzędu skalnicowców (Saxifragales)[2][7].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-22] (ang.).
- 1 2 Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-04-22] (ang.).
- 1 2 Sinowilsonia henryi Hemsl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-22].
- ↑ Sinowilsonia henryi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 3 4 Sinowilsonia henryi Hemsley. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-04-22].
- 1 2 3 4 5 6 7 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 103. ISBN 0-333-73003-8.
- 1 2 David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 860, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ Jerzy Hrynkiewicz-Sudnik , Bolesław Sękowski , Mieczysław Wilczkiewicz , Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych, wyd. 3 popr. i uzup., Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2001, s. 285, ISBN 83-01-13434-8 .
- 1 2 3 4 5 6 7 Sinowilsonia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-04-22].
- ↑ Index Nominum Genericorum (ING): Sinowilsonia. botany.si.edu. [dostęp 2021-04-22]. (ang.).