Sin-leqi-unninni lub Sin-liqe-unninni – babiloński kapłan i skryba, żyjący najprawdopodobniej pomiędzy XIII a XI w. p.n.e., któremu w mezopotamskiej tradycji piśmienniczej przypisywano autorstwo standardowej akadyjskiej wersji Eposu o Gilgameszu[1][2].
Imię
W mezopotamskich źródłach pisanych spotykane są różne formy zapisu imienia tego kapłana, np. md30-TI-ÉR[3], md30-le-eq-ÉR[3], md30-li-qí-un-nin-ni[4], mdSUEN-TI-A.RA.ZU[3] czy dEN.ZU-le-eq-un-nin-ni[5]. Zdaniem uczonych imię to po akadyjsku odczytywać należy jako Sîn-lēqi-unninni (tłum. „Sin jest tym, który przyjmuje modlitwę”), ewentualnie Sîn-liqe-unninnī (tłum. „O Sinie, przyjmij mą modlitwę”)[5].
Autorstwo Eposu o Gilgameszu
Zgodnie z kolofonem umieszczonym na kopii standardowej wersji Eposu o Gilgameszu, pochodzącej z biblioteki Aszurbanipala z Niniwy, to właśnie Sin-leqi-unninni miał być autorem tego eposu[1]. Przekonanie to było dość rozpowszechnione wśród Babilończyków i Asyryjczyków, o czym świadczyć może m.in. pewien tekst nowoasyryjski, znany obecnie pod nazwą Katalogu tekstów i autorów, gdzie ustęp poświęcony Eposowi o Gilgameszu brzmi następująco: „Seria Gilgamesza, (pochodząca) z ust Sin-leqi-unninni” (éš.gàr dgilgameš : ša pi-i md30-li-qí-un-nin-ni)[6][7]. Z czasem Sin-leqi-unninni zyskał niemal legendarny status, a wielu z żyjących nawet kilkaset lat później skrybów i kapłanów wymieniało go chętnie jako swego „przodka”[2][8]. Pamięć o Sin-leqi-unninni wciąż była jeszcze żywa w okresie panowania w Babilonii Seleucydów (III w. p.n.e.). Dowód na to znaleźć można w tekście z tego okresu znanym pod nazwą Uruckiej listy królów i mędrców, będącym listą legendarnych i historycznych władców Mezopotamii oraz współczesnych im mędrców i uczonych. W tekście tym jego autor wymienia Sin-leqi-unninni jako legendarnego uczonego (ummânu), który żyć miał za panowania króla Gilgamesza[9]. Dodatkowo na końcu tego tekstu znajduje się kolofon, w którym skryba który skopiował ten tekst przypisuje sobie nawet „pokrewieństwo” z Sin-leqi-unninni: „Tabliczka Anu-belszunu, syna Nidintu-Anu, potomka Sin-leqi-unninni, kapłana lementacyjnego pary boskiej Anu i Antu”[10].
Przypisy
- 1 2 Epos o Gilgameszu, tłum. Łyczkowska K. i inni, seria Antologia..., s. x (wstęp)
- 1 2 hasło Sin-leqqe-unninni, w: Leick G., Who's Who ..., s. 156.
- 1 2 3 zapis imienia Sin-leqi-unninni w bazie ORACC (Open Richly Annotated Cuneiform Corpus). [dostęp 2017-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-01)].
- ↑ Lambert W.G., A Catalogue of Texts ..., s. 66.
- 1 2 George, A.R. The Babylonian Gilgamesh Epic..., s. 27–28, przypis 73.
- ↑ Lambert W.G., A Catalogue of Texts ..., s. 66–67.
- ↑ George, A.R. The Babylonian Gilgamesh Epic..., s. 28.
- ↑ George, A.R. The Babylonian Gilgamesh Epic..., s. 29.
- ↑ Lenzi A., The Uruk List of Kings and Sages..., s. 141–142.
- ↑ Lenzi A., The Uruk List of Kings and Sages..., s. 143.
Bibliografia
- George, A.R. The Babylonian Gilgamesh Epic: Introduction, Critical Edition and Cuneiform Texts, t. 1, Oxford University Press, 2003.
- Lambert W.G., A Catalogue of Texts and Authors, w: Journal of Cuneiform Studies 16 (1962), s. 59-77.
- Lenzi A., The Uruk List of Kings and Sages and Late Mesopotamian Scholarship, w: Journal of Ancient Near Eastern Religions 8/2 (2008), s. 138-169.
- hasło Sin-leqqe-unninni, w: Leick G., Who's Who in the Ancient Near East, Routledge, London and New York 2002, s. 156.
- Epos o Gilgameszu, tłum. Łyczkowska K. i inni, seria Antologia literatury mezopotamskiej, Wydawnictwo AGADE, Warszawa 2002.