Simsia
Ilustracja
Simsia cuchnąca
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

simsia

Nazwa systematyczna
Simsia Pers.
Syn. Pl. 2: 478 (1807)[3]
Typ nomenklatoryczny

S. ficifolia Persoon (= S. foetida (Cavanilles) S. F. Blake)[4]

Synonimy
  • Armania Bertero ex DC.
  • Barrattia A.Gray & Engelm.[3]
Simsia calva

Simsia[5] (Simsia Pers.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 29 gatunków[3]. Rośliny te występują w naturze w Ameryce Północnej i Południowej od Arizony i Teksasu po północną Argentynę, ale z wyłączeniem Amazonii[3]. Jeden gatunek – simsia cuchnąca S. foetida zarejestrowany został jako przejściowo dziczejący w Europie Środkowej, w Niemczech i Polsce[3][5].

Nazwa rodzajowa upamiętnia Johna Simsa (1749–1831), brytyjskiego lekarza i botanika[6].

Morfologia

Pokrój
Rośliny roczne, byliny, półkrzewy i rzadko krzewy osiągające od 0,2 do 4 m wysokości. Łodygi mają wyprostowane lub podnoszące się, zwykle rzadko rozgałęzione[6]. Ich pędy są gruczołowato owłosione[7].
Liście
Naprzeciwległe i skrętoległe, rzadko okółkowe. Zwykle ogonkowe i często o ogonkach oskrzydlonych, rzadziej siedzące. Blaszka od nasady trójnerwowa, trójkątna do jajowatej, rzadko równowąska albo trójklapowa, na brzegu zwykle ząbkowana, szorstko i gruczołowato owłosiona[6].
Kwiaty
Zebrane w koszyczki powstające pojedynczo na szczycie pędu lub tworzące luźne lub gęste kwiatostany złożone w postaci podbaldachu. Okrywy dzwonkowate o średnicy od 5 mm do 22 mm. Listki okrywy w dwóch do czterech rzędów, są przylegające lub odstające, równe długością lub różnej długości. Dno kwiatostanowe lekko wypukłe, z plewinkami obejmującymi poszczególne kwiaty i później owoce. Brzeżne kwiaty języczkowe są płonne, jest ich od 5 do 21 lub czasem brak ich zupełnie. Językowata korona jest zwykle pomarańczowożółta, rzadziej jest jasnożółta, różowa, fioletowa lub biała. Kwiaty rurkowe wewnątrz koszyczka są obupłciowe i płodne. Ich korony są żółte, zwykle jednak na szczycie są ciemniejsze. Łatki na końcach rurki korony są trójkątne i jest ich 5[6].
Owoce
Spłaszczone, nagie lub owłosione niełupki. Puchu kielichowego brak lub składa się z dwóch szydlastych i kilku krótszych łusek[6].

Systematyka

Rodzaj z plemienia Heliantheae w podrodzinie Asteroideae z rodziny astrowatych Asteraceae[8].

Wykaz gatunków[3]
  • Simsia amplexicaulis (Cav.) Pers.
  • Simsia annectens S.F.Blake
  • Simsia benziorum (B.L.Turner) E.E.Schill. & Panero
  • Simsia bicentenarialis Rzed. & Calderón
  • Simsia calva (A.Gray & Engelm.) A.Gray
  • Simsia chaseae (Millsp.) S.F.Blake
  • Simsia cronquistii H.Rob. & Brettell
  • Simsia dombeyana DC.
  • Simsia eurylepis S.F.Blake
  • Simsia foetida (Cav.) S.F.Blake – simsia cuchnąca[5], s. wonna[9]
  • Simsia fruticulosa S.F.Blake
  • Simsia ghiesbreghtii (A.Gray) S.F.Blake
  • Simsia hintonii H.Rob. & Brettell
  • Simsia holwayi S.F.Blake
  • Simsia jamaicensis S.F.Blake
  • Simsia lagasceiformis DC.
  • Simsia molinae H.Rob. & Brettell
  • Simsia ovata (A.Gray) E.E.Schill. & Panero
  • Simsia pastoensis Triana
  • Simsia rhombifolia (B.L.Rob. & Greenm.) E.E.Schill. & Panero
  • Simsia sanguinea A.Gray
  • Simsia santarosensis D.M.Spooner
  • Simsia setosa S.F.Blake
  • Simsia spooneri Panero & E.E.Schill.
  • Simsia steyermarkii H.Rob. & Brettell
  • Simsia subsetosa H.Rob. & Brettell
  • Simsia sylvicola Panero & E.E.Schill.
  • Simsia tenuis S.F.Blake
  • Simsia villasenorii D.M.Spooner

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-02-21] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-02-21] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 Simsia Pers., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-02-21].
  4. Simsia, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-02-21].
  5. 1 2 3 Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 168, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. 1 2 3 4 5 David M. Spooner, Simsia Persoon, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-02-21].
  7. Carmen Ulloa Ulloa, Peter Moller Jorgensen, Simsia Pers., [w:] Arboles y arbustos de los Andes des Equador [online], eFloras.org [dostęp 2023-02-21].
  8. Genus Simsia Pers.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-02-21].
  9. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: officina botanica, 2008, s. 168. ISBN 978-83-925110-5-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.