Maszyna podstawowa Orkan Z350

Maszyna podstawowa Orkan Z350 powstała w oparciu o Orkana Z340

Na bokach maszyny widniał napis „Orkan Z350”

Baza sieczkarni samojezdnej Orkan Z350 była zbudowana z trzech podstawowych zespołów mianowicie: układu napędowo-jezdnego, rozdrabniającego oraz przenoszącego posiekaną masę. Konstrukcja nośna to spawana rama wykonana z kształtowników. Maszyna miała budowę modułową, która dawała możliwość wymiany poszczególnych zespołów np. przedniego mostu napędowego, hydrauliki, sieczkarni roboczej, silnika z zabudową, a także innych. Pierwsze zmiany konstrukcyjne eliminujące stwierdzone wady, wprowadzono we wczesnym etapie produkcji. Główne zmiany to: montaż zespołu napędowego o nowej konstrukcji, wprowadzono hydrauliczne sterowanie układem hamulcowym i sprzęgłem jazdy. Ponadto zmieniono układ dźwigni regulujących w kabinie. Zaczęto stosować blokową konstrukcję zespołu rozdrabniającego, która dawała możliwość jego szybkiego montażu i demontażu. Wprowadzono również sterowanie sprzęgłem głównym na zasadzie zmiany napięcia pasa zespolonego. Wyeliminowano całkowicie przenośnik masy z zespołu sieczkarni oraz zastosowano segmentowany układ ramy. Jako jednostkę napędową wykorzystano wysokoprężny silnik SW680/17/4 o mocy 220 KM przy 2000 obr./min. Napęd z niego był przekazywany na mechanizm jezdny za pośrednictwem przekładni pasowej. Bezstopniowa przekładnia regulowana hydraulicznie umożliwiała optymalny dobór prędkości podczas pracy. Trzybiegowa, obciążona skrzynia przekładniowa odpowiadała za poruszanie się do przodu w zakresie prędkości od 1,53 km/h do 20,2 km/h (1 bieg: 1,53-3,64 km/h; 2 bieg: 3,50-8,30 km/h; 3 bieg: 8,50-20,2 km/h) oraz do tyłu w zakresie od 3,30 km/h do 7,35 km/h. Łatwość w prowadzeniu maszyny miało zapewnić urządzenie wspomagające typu Orbitrol, które odpowiadało za sterowanie tylną osią. Maszyna podstawowa Z350 mogła być agregatowana z przyczepami dzięki automatycznemu zaczepowi umieszczonemu z tyłu. Dzięki niemu możliwy był również transport bez użycia dodatkowych ciągników przyrządu do zielonek niskich lub kosiarki rotacyjnej, które na czas przejazdu po drogach musiały być zdemontowane i umieszczone na odpowiednich wózkach. Po prawej stronie maszyny znajdowała się przeszklona kabina z wbudowaną wentylacją. Podnosiła komfort pracy operatora przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych. Zespół rozdrabniający sieczkarni Z350 składał się z bębna nożowego i przeciwostrza, czyli stalnicy. Stała prędkość bębna o szerokości 500 mm i średnicy 620 mm wynosiła 1250 obr./min. Standardowym wyposażeniem był bęben ośmionożowy, który pozwalał uzyskać sieczkę długości 5, 10, 20 lub 40 mm przy ilości noży 8-4-2. Oprócz regulacji polegającej na zmianie ilości noży, długość ciętej materiału można było regulować przez zmianę prędkości podawania masy. Konstrukcja pozwalała na dość łatwą wymianę standardowego bębna ośmionożowego na będący wyposażeniem dodatkowym bęben szesnastonożowy. Umożliwiał on uzyskiwanie sieczki o długościach 2.5, 5, 10 lub 20 mm. Istniała również możliwość montażu bębna trzydziestosześcionożowego nadającego się zwłaszcza do zbioru kolb kukurydzy. Z takim przyrządem sieczkarnia cięła zielonki na odcinki o długości mniejszej niż 2.5 mm. Usuwanie ewentualnych awarii bębna nożowego ułatwiał zblokowany system wychylania zespołu rozdrabniającego oraz jego proste mocowanie. Takie rozwiązanie nie było spotykane w ówczesnych sieczkarniach. Standardowym wyposażeniem była wbudowana ostrzałka, dzięki której można ostrzyć noże podczas przejazdu z pola na pole przy załączonym jałowym biegu sieczkarni bez konieczności ich demontażu. Stalnica wykonana z pręta kwadratowego, mogła być przestawiana o kąt 90 stopni dzięki czemu można wykorzystywać jej cztery krawędzie. Zespół podający składał się z dwóch par walców zgniatających. W przypadku jego zapchania do usunięcia masy z walców służył mechanizm nawrotowy. Rozdrobniona masa trafiała z bębna do kanału wyrzutowego. Jego regulacja w płaszczyźnie poziomej odbywała się hydraulicznie, w płaszczyźnie pionowej zaś mechanicznie przy pomocy klapki kierującej strumień sieczki. Dzięki tym regulacjom pocięta masa mogła trafiać na środki transportu zaczepione z tyłu, a także jadące z lewej strony maszyny podstawowej. Odległość wyrzutu zielonek mieściła się w przedziale od 8 do 12 metrów. Położenie przyrządów współpracujących z bazą oraz wysokość koszenia rosnących roślin była regulowana hydraulicznie przy pomocy mechanizmu wydźwigowego. Aby zawieszenie mocowania przyrządów było w pewnym stopniu odciążone zastosowano sprężyny amortyzujące. Przekładnie kół zębatych pracowały w kąpielach olejowych a główne wały robocze osadzono na łożyskach tocznych. Napięcie instalacji elektrycznej wynosiło 24 V. Rama sieczkarni była osadzona na pneumatycznym dwuosiowym podwoziu z przednią osią napędową a tylną skrętną. Początkowo fabrycznie montowano ogumienie przednie o wymiarach 16.9-14x28, po czasie zostało zastąpione grubszymi oponami o wymiarach 23.1/18x26, które umożliwiały pracę w trudniejszych warunkach przy nadmiernej wilgotności podłoża. Ogumienie tylne o wymiarach 10x15 również zostało zastąpione, zakładano większe opony o wymiarach 11.5x15. Ponieważ gabaryty i wyposażenie elektryczne maszyny bazy odpowiadały przepisom ruchu drogowego, mogła się ona poruszać po drogach publicznych. Przepustowość sieczkarni Z350 szacowano na 90 t/h.

Dane techniczne maszyny podstawowej Orkan Z350:

• Wymiary:
  • długość: 4680 mm
  • szerokość: 2680 mm
  • wysokość: 3400 mm
• Masa: 5850 kg

Maszyna podstawowa Z350/2 posiadała mechaniczny napęd układu jezdnego

Maszyny podstawowe Z350/1 i Z350/2

Seryjną produkcję obu maszyn podstawowych rozpoczęto pod koniec 1986 roku. W dotychczas produkowanej sieczkarni o symbolu Z350 wprowadzono liczne udoskonalenia. Ulepszone wersje różniły się od siebie zastosowanym rozwiązaniem napędu układu jezdnego. Sieczkarnia Z350/1 była wyposażona w napęd hydrostatyczny, natomiast Z350/2 w przekładnie pasową – napęd mechaniczny. Główne modernizacje w porównaniu do Orkana Z350 to: wzmocnienie belki podłużnej ramy maszyny, zmiana konstrukcji tylnego mostu, wzmocnienie mocowania przedniego mostu napędowego z ramą maszyny, wzmocnienie korpusu zespołu sieczkarni, zmiana łożyska wału bębna nożowego sieczkarni. Ponadto zmieniono układ kopiowania przyrządów w płaszczyźnie poziomej i pionowej, wprowadzono wyważenie masowe imaków nożowych oraz noży sieczkarni, zmieniono całkowicie konstrukcję przekładni nawrotowej do napędu zespołu podającego i przyrządów (przekładnie jest sterowana układem elektrohydraulicznym), zwiększono siłowniki hydrauliczne układu wydźwigowego oraz zastosowano automatyczne położenie wysokości cięcia, dodatkowo zastosowano akumulator hydrauliczno-gazowy do napięcia pasa zespolonego oraz zastosowano bezpasowy napęd pompy hydraulicznej. Jedną z bardziej zauważalnych różnic w wyglądzie była zamiana pionowej osłony chłodnicy na pochyłą z tyłu maszyny podstawowej. Przeniesiono akumulatory przed tylną oś w specjalnie przygotowane do tego skrzynki. U poprzedniczki znajdowały się przy silniku po lewej stronie maszyny bazy. Prócz tego wprowadzono także około 40 drobnych zmian konstrukcyjnych wynikających z uwag użytkowników. Podwyższono również szacowanej przepustowości z 90 t/h do 100 t/h.

Sieczkarnia Z350/3 z przyrządem Z341

Maszyna podstawowa Z350/3

Model tej maszyny podstawowej powstał poprzez wprowadzenie bardziej nowoczesnych rozwiązań konstrukcyjnych. Najważniejszą zmianą był sposób napędzania zespołów roboczych sieczkarni. Dotychczas stosowane przekładnie zębate zastąpiono napędem hydraulicznym. Model Z350/3 podobnie jak Z350/1 był wyposażony w hydrostatyczny napęd układu jezdnego. W ostatnich latach produkcji Z350/3 na życzenie kupującego można było do niej zamontować detektor metali. Urządzenie miało za zadanie wykrywanie elementów metalowych, które razem z roślinami dostały się do gardzieli maszyny. W takim przypadku następowało wyłączenie napędu walców podających. W ten sposób można było uchronić przed poważnymi uszkodzeniami zespół rozdrabniający sieczkarni. Czujniki były montowane na dolnym walcu zgniatającym, który był wykonany z tworzywa sztucznego.

Przyrząd do zbioru zielonek niskich Z341

Minimalna wysokość koszenia przyrządem Z341 wynosiła 4 cm

Stosuje się go najczęściej do zbioru roślin niskich i średnich. Te rośliny to lucerna, koniczyna, trawy czy zboża oraz kukurydza, słonecznik i sorgo do wysokości 2 metrów. Przyrząd zbudowany jest z nagarniacza, zespołu tnącego nożycowego i przenośnika ślimakowego. Ścinane rośliny są pochylane przez nagarniacz, który posiada listwy z osadzonymi na nim palcami sprężystymi. One z kolei gwarantują właściwy zbiór wyległych roślin, podnosząc je. Rośliny są ścinane przez palcowy mechanizm normalnego cięcia o skoku listwy nożowej 76,2 mm, której średnia prędkość cięcia wynosi 2 m/s. Następnie materiał z całej szerokości roboczej trafia na przenośnik ślimakowy, który przesuwa masę z obu stron do środka na walec podający.

Szerokość robocza przyrządu Z341 wynosiła 4,2 m

Minimalna wysokość koszenia wynosi 40 mm przy odpowiednim ustawieniu płozów, regulacji wysokości koszenia można również dokonywać przy pomocy mechanizmu wydźwigowego maszyny – bazy. Zbiór może odbywać się z prędkością do 8 km/h, a wydajność dochodzi do 2 ha/h. Napęd z maszyny podstawowej przekazywany jest przez wał przegubowo – teleskopowy. Czas montażu przyrządu Z341 na maszynach podstawowych sieczkarni z serii Z350 lub Z340 szacowano na 20 minut.

Dane techniczne przyrządu do zielonek niskich Z341:

• Wymiary:
  • długość: 2010 mm
  • szerokość:4710 mm
  • wysokość: 1320 mm
• Masa: 1170 kg
• Szerokość robocza: 4200 mm

Przyrząd podbierający Z342

Sieczkarnia z przyrządem Z342

Służy do zbioru z pokosów i wałów ściętych uprzednio zielonek, siana lub słomy po kombajnie zbożowym. Przyrząd jest zbudowany z podbieracza palcowego, przenośnika ślimakowego oraz często z przytrzymywacza materiału. Podbieracz składa się z czterech belek, do których przymocowane jest po 15 podwójnych palców. Do regulacji ich ustawienia służy krzywka. Podebrany z powierzchni pola materiał trafia na przenośnik ślimakowy. Ten przesuwa go na środek, na łopatki wygarniające i dalej do sieczkarni. Cofaniu się materiału z przenośnika ślimakowego ma zapobiegać dodatkowo montowany tzw. przytrzymywacz zbieranej masy. Ustawienie przyrządu względem podłoża, reguluje się płozami lub układem wydźwigowym bazy. Zbiór może odbywać się z prędkością do 8 km/h, a wydajność dochodzi do 55 t/h. Napęd uzyskuje się od maszyny podstawowej poprzez wał przegubowo – teleskopowy. Czas montażu podbieracza Z342 na bazach Z350, Z350/1, Z350/2, Z350/3 oraz Z340 trwa około 20 minut.

Dane techniczne przyrządu podbierającego Z342:

• Wymiary:
  • długość: 1600 mm
  • szerokość: 2460 mm
  • wysokość: 1230 mm
• Masa: 490 kg
• Szerokość robocza: 2200 mm

Przyrząd bezrzędowy do zbioru zielonek wysokich Z343

Szerokość robocza przyrządu Z343 wynosiła 2,4 m. Zatem umożliwiał zbiór trzech rzędów roślin sianych w rozstawie 75 cm

Przeznaczony do zbioru wysokich roślin paszowych takich jak kukurydza, sorgo, słonecznik. Przyrząd zbudowany jest z nagarniacza, zespołu tnącego, przenośnika łańcuchowo-listwowego, przenośnika ślimakowego oraz rozdzielacza łanu. Unoszony hydraulicznie nagarniacz pochyla rośliny, które są ścinane przez nożycowy zespół tnący. Te trafiają na przenośnik łańcuchowo-listwowy, który podaje je na przenośnik ślimakowy. On zaś przemieszcza rośliny ku środkowi i podaje dalej do sieczkarni. Z prawej strony przyrządu pas koszonych roślin od łanu oddziela rozdzielacz tnący (pionowo zamontowany nożycowy zespół tnący). Szczelny mechanizm tnący umożliwia czyste koszenie nawet zachwaszczonych upraw. Wysokość koszenia reguluje się hydraulicznie a jaj najniższa wartość wynosi 15 cm. Uszkodzeniom przyrządu zapobiegają sprzęgła przeciążeniowe zamontowane na napędzie przenośnika łańcuchowego i ślimakowego oraz pasowy napęd nagarniacza. Prędkość robocza była bliska 8 km/h a wydajność pracy 1 ha/h. Napęd na przyrząd Z343 jest przekazywany od maszyny podstawowej wałem przegubowo – teleskopowym. Montaż zajmował około 20 minut. Z przyrządem mogły współpracować sieczkarnie z serii Z350, Orkan Z340 oraz Orkan Z320 (po uprzednim przemontowaniu transportera i ramki zawieszania).

Dane techniczne bezrzędowego przyrządu do zielonek wysokich Z343:

• Wymiary:
  • długość: 2800 mm
  • szerokość: 2900 mm
  • wysokość: 2600 mm
• Masa: 1220 kg
• Szerokość robocza: 2400 mm

Przyrząd trzyrzędowy do zbioru zielonek wysokich Z344

Przyrząd Z344 mógł zbierać trzy rzędy roślin sianych w rozstawie 75 cm

Przy zbiorze kukurydzy Z344 charakteryzuje się niskimi stratami kolb

Minimalna wysokość koszenia to 12 cm

Przystosowany do koszenia roślin wysokich przeznaczonych na paszę (kukurydza, słonecznik, sorgo), sianych w rzędach o rozstawie 75 cm. Można zbierać nim rośliny rosnące, a także kukurydzę połamaną po uprzednim zbiorze kolb. Umożliwia on czysty zbiór roślin, a w przypadku kukurydzy charakteryzuje się niskimi stratami kolb. Jest zbudowany z kadłuba, rozdzielaczy bocznych i środkowych, przenośników łańcuchowych, przenośnika ślimakowego oraz nachylacza. Rośliny są wprowadzane między rozdzielacze, następnie ścinane nożykami umieszczonymi w przedniej części przenośników łańcuchowych. Na każdy rząd roślin przypada jeden nożyk. Ścięte rośliny są pochylane nachylaczem, który ułatwia ich wciąganie i za pośrednictwem przenośnika łańcuchowego trafiają dolnymi końcami łodyg do przenośnika ślimakowego, a następnie do sieczkarni. Przyrząd opiera się na spodniej części rozdzielaczy, które jednocześnie kopiują powierzchnię pola. Minimalna wysokość koszenia to 12 cm, prędkość robocza sięgała 8 km/h a wydajność 1 ha/h. Napęd z maszyny podstawowej był przenoszony wałem przegubowo-teleskopowym, czas montażu wynosi 20 minut. Przyrząd Z344 mógł współpracować z sieczkarniami serii Z350 oraz Orkanem Z340.

Dane techniczne rzędowego przyrządu do zielonek wysokich Z344:

• Wymiary:
  • długość: 2970 mm
  • szerokość: 2680 mm
  • wysokość: 1320 mm
• Masa: 1020 kg
• Szerokość robocza: 2250 mm (3 rzędy w rozstawie po 75 cm)

Przyrząd rotacyjny ośmiobębnowy Z346

Był przeznaczony do koszenia roślin pastewnych niskołodygowych takich jak trawy, lucerna, rośliny strączkowe, mieszanki zbożowe itp. Po skoszeniu zielonka była układana w dwa luźne pokosy o szerokości zbliżonej do 200 cm. Aby przyrząd Z346 mógł współpracować z sieczkarniami z serii Z350 należało najpierw wymontować z maszyny podstawowej zespół rozdrabniający, czyli sieczkarnię podstawową oraz zespół transportujący sieczkę, czyli kanał wyrzutowy. Dopiero wtedy można było w ich miejsce zamontować ramę zawieszania przyrządu, a następnie kosiarkę rotacyjną. Maszyna składała się z belki nośnej, do której zamocowane dwie niezależne belki za pomocą układu wydźwigowo-sprężynowego. Do obu belek zamontowano po cztery tarcze obrotowe obudowane bębnami. Na obwodzie tarczy z kolei zamocowane były dwa noże tnące. Przystosowanie maszyn podstawowych do współpracy z przyrządem Z346 szacowano na 8 godzin. Z sieczkarni samojezdnej uzyskiwano wtedy samojezdną kosiarkę pokosową. Ponieważ szerokość maszyny w pozycji roboczej utrudniała swobodne poruszanie w czasie przejazdów, do transportu wykorzystywano dwuczęściowy wózek. Można go było zaczepiać z tyłu za maszyną podstawową lub ciągnikiem rolniczym. Rośliny były ścinane na wysokości 32 mm, maksymalna prędkość pracy wynosiła 12 km/h. Przyrząd był napędzany wałami przegubowymi, których napęd pochodził z kół pasowych od maszyny-bazy. Wydajność przyrządu rotacyjnego ośmiobębnowego Z346 przy współpracy z maszynami podstawowymi z serii Z350 lub Orkanem Z340 dochodziła do 6 ha/h.

Dane techniczne przyrządu rotacyjnego Z346:

• Wymiary:
  • długość: 2050 mm
  • szerokość: 5650 mm
  • wysokość: 1300 mm
• Masa: 2000 kg (2200 kg z wózkiem transportowym)
• Szerokość robocza: 5300 mm

Przyrządy czterorzędowe do zbioru kolb kukurydzy Klado FKA-451 i FKA-451 M

Do zbioru kolb kukurydzy polskimi sieczkarniami samojezdnymi wykorzystywano węgierskie przystawki Klado FKA

Służył do zbioru kolb kukurydzy, które po rozdrobnieniu mogły być bezpośrednio skarmiane, zakiszane lub przetwarzane na susz. Rośliny muszą być wysiewane w rozstawie rzędów równej 75 cm. W Polsce wykorzystywano adaptery Klado produkcji węgierskiej montowane na licencji Claasa. Do współpracy z polskimi sieczkarniami stosowano czterorzędowe przyrządy głównie modele FKA-451 i FKA-45 1M, które mogły współpracować przy zbiorze kolb również z sieczkarnią Z325 oraz przy zbiorze kukurydzy na ziarno z kombajnami Bizon Super i Bizon Rekord. Ze względu na inne położenie i szerokość przenośnika pochyłego u sieczkarni w porównaniu do kombajnów, przystawki różniły się nieznacznie konstrukcją (inne proporcje zwojów w przenośniku ślimakowym wynikały z tego, iż gardziel wlotowa znajdowała się z lewej strony i była węższa). Ponieważ sieczkarnie z serii Z350 nie posiadały tarki, gniotownika sieczki ani innych urządzeń poprawiających jakość sieczki, będący wyposażeniem standardowym bęben 8-nożowy należało wymienić na 16-nożowy bądź 36-nożowy (3 rzędy po 12 noży). Pozwalało to uzyskać odpowiednie rozdrobnienie twardych kolb i uszkodzenia ziarna. Dostosowanie sieczkarni polegało także na zainstalowaniu ramki montażowej, służącej do szybkiego agregatowania.

Najczęściej używane adaptery czterorzędowe to głównie FKA-401 i FKA-451, a także FKA-451 M

Adapter jest zbudowany z rozdzielaczy, przenośników kolb, wałków przeciągających łodygi, listew oporowych oraz przenośnika ślimakowego. Rośliny są naprowadzane przy pomocy rozdzielaczy, obracające się współbieżnie wałki obrywają kolby, które są przenoszone dalej na ślimak i następnie do sieczkarni. Łodygi są wciągane pod przyrząd i pozostają na polu. Mogą być następnie zbierane przyrządami rzędowymi do zbioru roślin wysokich lub przyorywane jako źródło materii organicznej. Wydajność mogła sięgać do 1 ha/h.

Dane techniczne przystawek do zbioru kolb kukurydzy Klado FKA-451 i FKA-451 M:

• Wymiary:
  • długość: 3570 mm
  • szerokość: 3000 mm
• Masa: 1600 kg (z przenośnikiem pochyłym)
• Szerokość robocza: 3000 mm (4 rzędy o rozstawie 75 cm).