Sasebi
Damaliscus
Sclater & Thomas, 1894[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – sasebi właściwy (Damaliscus lunatus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

parzystokopytne

Podrząd

przeżuwacze

Infrarząd

Pecora

Rodzina

wołowate

Podrodzina

antylopy

Plemię

bawolce

Rodzaj

sasebi

Typ nomenklatoryczny

Antilope pygargus Pallas, 1767

Synonimy
Gatunki

10 gatunków (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Sasebi[3] (Damaliscus) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki zamieszkujące Afrykę[4][5][6].

Morfologia

Długość ciała 140–268 cm, ogona 30–45 cm, wysokość w kłębie 90–134 cm; masa ciała samic 56–139 kg, samców 68–168 kg[5][7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowali w 1894 roku angielscy zoolodzy Philip Lutley Sclater & Oldfield Thomas w pierwszej części publikacji swojego autorstwa dotyczącej historii naturalnej antylop[1]. Na gatunek typowy autorzy wyznaczyli (oryginalne oznaczenie) sasebi przylądkowego (D. pygargus).

Etymologia

  • Damalis: gr. δαμαλις damalis ‘młoda krowa, jałówka’[8]. Gatunek typowy: Gray wymienił kilka gatunków – Antilope lunata Burchell, 1823, Antilope pygargus Pallas, 1767, Antilope albifrons Burchell, 1824 (= Antilope pygargus Pallas, 1767), Antilope zebra J.E. Gray, 1838, Antilope koba Erxleben, 1777 (= Antilope buselaphus Pallas, 1766) i Antilope senegalensis Children, 1826 (= Antilope lunata Burchell, 1823) – z których gatunkiem typowym jest Antilope lunata Burchell, 1823.
  • Damaliscus: rodzaj Damalis C.H. Smith, 1827 (bawolec); łac. przyrostek zdrabniający iscus[8].

Podział systematyczny

W zależności od ujęcia systematycznego do rodzaju zalicza się 2 (D. pygargus i D. lunatus)[9][7], 4 (D. pygargus, D. lunatus, D. superstes i D. korrigum)[6] lub 11 (D. pygargus, D. phillipsi, D. lunatus, D. superstes, D. korrigum, D. tiang, D. ugandae, D. eurus, D. jimela, †D. selousi i D. topi)[5][4] występujących współcześnie gatunków; tutaj klasyfikacja za Mammals Diversity Database i All the Mammals of the World (2023)[9][7][3]:

Opisano również kilka gatunków wymarłych w czasach prehistorycznych:

  • Damaliscus ademassui Vrba, 1997[10] (późny pliocen)
  • Damaliscus agelaius A.W. Gentry & A. Gentry, 1978[11] (późny pliocen–środkowy plejstocen)
  • Damaliscus cuiculi Arambourg, 1979[12] (późny pliocen)
  • Damaliscus eppsi Harris, 1991[13] (późny pliocen–wczesny plejstocen)
  • Damaliscus gentryi Vrba, 1977[14] (późny pliocen)
  • Damaliscus hypsodon Faith, Potts, Plummer, Bishop, Marean & Tryon, 2012[15] (środkowy i późny plejstocen)
  • Damaliscus niro (Hopwood, 1936)[16] (środkowy plejstocen)
  • Damaliscus strepsiceras Geraads, 2004[17] (wczesny plejstocen)

Uwagi

  1. Nie Damalis C.H. Smith, 1827; młodszy homonim Damalis Fabricius, 1805 (Diptera).

Przypisy

  1. 1 2 P.L. Sclater & O. Thomas: The book of antelopes. Cz. 1. London: R.H. Porter, 1894, s. 3, 51. (ang.).
  2. J.E. Gray. On the arrangement of the hollow-horned ruminants (Bovidæ). „The Annals and Magazine of Natural History”. 18, s. 233, 1846. (ang.).
  3. 1 2 W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 177. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol.  ang.).
  4. 1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 352–354. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  5. 1 2 3 C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman, W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 701–704. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
  6. 1 2 D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Damaliscus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
  7. 1 2 3 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 615–616. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  8. 1 2 T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 215–216, 1904. (ang.).
  9. 1 2 N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-03]. (ang.).
  10. E.S. Vrba. New fossils of Alcelaphini and Caprinae (Bovidae: Mammalia) from Awash, Ethiopia, and phylogenetic analysis of Alcelaphini. „Palaeontologia africana”. 34, s. 170, 1997. (ang.).
  11. A.W. Gentry & A. Gentry. Fossil Bovidae (Mammalia) of Olduvai Gorge, Tanzania, Part 1. „Bulletin of the British Museum (Natural History) Geology”. 29, s. 402, 1978. (ang.).
  12. C. Arambourg: Vertébrés villafranchiens d’Afrique du Nord (artiodactyles, carnivores, primates, reptiles, oiseaux). Paris: Fondation Singer-Polignac, 1979, s. 84. ISBN 978-29-00-92704-5. (fr.).
  13. J.M. Harris: Family Bovidae. W: J.M. Harris (red.): Koobi fora research project. Cz. 3: The Fossil Ungulates: Geology, Fossil Artiodactyls, and Palaeoenvironments. Oxford: Clarendon Press, 1991, s. 195. ISBN 0-19-857399-5. (ang.).
  14. E.S. Vrba. New species of Parmularius Hopwood AND Damaliscus Sclater and Thomas (Alcelaphini, Bovidae, Mammalia) from Makapansgat, and comments on faunal chronological correlation. „Palaeontologia africana”. 20, s. 143, 1977. (ang.).
  15. J.T. Faith, R. Potts, T.W. Plummer, L.C. Bishop, C.W. Marean & C.A. Tryon. New perspectives on middle Pleistocene change in the large mammal faunas of East Africa: Damaliscus hypsodon sp. nov. (Mammalia, Artiodactyla) from Lainyamok, Kenya. „Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology”. 361–362, s. 85, 2012. DOI: 10.1016/j.palaeo.2012.08.005. (ang.).
  16. A.T. Hopwood. New and little-known fossil mammals from the Pleistocene of Kenya Colony and Tanganyika Territory—I. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 17 (102), s. 640, 1936. DOI: 10.1080/00222933608655164. (ang.).
  17. D. Geraads, V. Eisenmann & G. Petter: The large mammal fauna of the Oldowan sites of Melka Kunture. W: J. Chavaillon & M. Piperno: Studies on the Early Paleolithic site of Melka Kunture, Ethiopia. Florence: Istituto Italiano di Preistoria e Protostoria, 2004, s. 188. ISBN 978-88-6045-015-9. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.