Sarkofag Heleny
Ilustracja
Data powstania

IV wiek

Medium

porfir

Wymiary

2,42×2,68×1,84 m

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Muzea Watykańskie

Sarkofag Heleny – pochodzący z pierwszej połowy IV wieku rzymski sarkofag, wykonany dla św. Heleny, matki cesarza Konstantyna Wielkiego. Obecnie znajduje się w Muzeach Watykańskich (Museo Pio-Clementino).

Sarkofag wykonany został z czerwonego porfiru[1]. Ma 242 cm wysokości, 268 cm długości i szerokość 184 cm[2]. Pierwotnie znajdował się w mauzoleum na Tor Pignattara na przedmieściach Rzymu, między Via Praenestina a Via Labicana[1]. W średniowieczu szczątki świętej zostały wyjęte i przeniesione do bazyliki Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego. Sarkofag natomiast przeniesiono do bazyliki św. Jana na Lateranie i użyto ponownie do pochowania szczątków papieża Anastazego IV[3]. Na początku XIV wieku zabytek poważnie ucierpiał w pożarze. W 1777 roku sarkofag trafił do Muzeów Watykańskich, gdzie Gaspare Sibilla i Giovanni Pierantoni przeprowadzili jego renowację[1].

Sarkofag umieszczony jest na czterech nóżkach w kształcie lwów, które zaprojektował Francesco Antonio Franzoni (1734-1818)[1]. Jego ściany ozdobione są scenami batalistycznymi, przedstawiającymi rzymską jazdę tratującą barbarzyńskich wojowników[2]. Ponad nimi umieszczono kupidynów rozsnuwających girlandy, pokrywę zdobią zaś dwa lwy. Militarystyczna tematyka dekoracji świadczy o tym, iż sarkofag pierwotnie wykonany był prawdopodobnie dla męskiego członka rodziny cesarskiej[1].

Obcy rzymskim tradycjom rzeźbiarstwa jest zarówno wymiar obiektu i materiał wykonania, jak i technika oraz styl rzeźby. Rozgrywająca się na jednym planie i na neutralnym, gładkim tle scena wojenna oraz dekoracja w postaci przestylizowanych, ciężkich girland wskazują na wschodniogrecką stylistykę dekoracji sarkofagu[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Sarcophagus St Helena. mv.vatican.va. [dostęp 2015-03-13]. (ang.).
  2. 1 2 Muzea Watykanu. Warszawa: Arkady, 1983, s. 31-32. ISBN 83-213-3144-0.
  3. ↑ Jan Willem Drijvers: Helena Augusta. Leiden: Brill, 1992, s. 75. ISBN 90-04-09435-0.
  4. ↑ Anna Sadurska: W cieniu Panteonu. O sztuce starożytnego Rzymu. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1965, s. 197.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.