Sarduszkowate
Prolagidae
Gureev, 1964
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – skamieniałość Prolagus oeningensis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

zajęczaki

Rodzina

sarduszkowate

Typ nomenklatoryczny

Anoema aeningensis König, 1825 (skamielina)

Synonimy

Rodzaju:

  • Anoema König, 1825[1]
  • Archaeomys Fraas, 1856
  • Myolagus Hensel, 1856[2]
Rodzaje i gatunki
  • Prolagus Pomel, 1853[3] – sarduszka
    28 gatunków – zobacz opis w tekście
Zasięg występowania
Mapa występowania
Mapa rozmieszczenia skamieniałości Prolagus sp. Kolory: P. oeningensis – czerwony, P. michauxi – niebieski, P. crusafonti – zielony, P. sorbinii – różowy, P. vasconiensis – żółty, pozostałe gatunki Prolagus włącznie z indet. – czarny.[4][uwaga 1]

Sarduszkowate[6] (Prolagidae) – wymarła monotypowa rodzina ssaków łożyskowych z rzędu zajęczaków (Lagomorpha). Takson ten, jako Prolaginae była dawniej uważana za podrodzinę szczekuszkowatych (Ochotonidae)[7].

Systematyka

Etymologia

  • Anoema: gr. negatywny przedrostek α a; νόημα nōema „percepcja”[8]. Gatunek typowy: Aenoma aeningensis König, 1825; młodszy homonim Aneoma Cuvier, 1809 (Caviidae).
  • Prolagus: gr. προ pro „blisko, podobny”; λαγoς lagos „zając”[9].
  • Archaeomys: gr. άρχαιος arkhaios „prymitywny, archaiczny”; μυς mus, μυος muos „mysz”[10]. Gatunek typowy:
  • Myolagus: gr. μυς mus, μυος muos „mysz”; λαγoς lagos „zając”[11]. Gatunek typowy: Lagomys sardus Wagner, 1829.

Podział systematyczny

Rodzaj sarduszka[6] (Prolagus) zawiera w większości gatunki prehistoryczne[12][13]. Tylko jeden, P. sardus[14][15], przetrwał do czasów historycznych[16].

  • Prolagus aguilari López Martínez, 1997
  • Prolagus apricenicus Mazza, 1987
  • Prolagus bilobus Heller, 1936
  • Prolagus calpensis Forsyth Major, 1905
  • Prolagus caucasicus (Averyanov & Tesakov, 1998
  • Prolagus crusafonti López Martínez, 1975
  • Prolagus depereti López Martínez, 1975
  • Prolagus elsanus (Forsyth Major, 1875)
  • Prolagus figaro López Martínez, 1975
  • Prolagus ibericus López Martínez, 1975
  • Prolagus imperialis Mazza, 1987
  • Prolagus italicus Angelone, 2008
  • Prolagus latiuncinatus Angelone & Čermák, 2015
  • Prolagus lopezmartinezae Hordijk & Van der Meulen, 2010
  • Prolagus major López Martínez, 1977
  • Prolagus michauxi López Martínez, 1975
  • Prolagus migrans Şen & Geraads, 2023
  • Prolagus oeningensis (König, 1825)
  • Prolagus pannonicus Angelone & Čermák, 2015
  • Prolagus praevasconiensis Ringeade, 1978
  • Prolagus sardus (J.A, Wagner, 1829) – sarduszka bezogonowa
  • Prolagus savagei Berzi, 1967
  • Prolagus schnaitheimensis Tobien, 1975
  • Prolagus sorbinii Masini, 1989
  • Prolagus tobieni López Martínez, 1977
  • Prolagus vargasensis Hordijk & Van der Meulen, 2010
  • Prolagus vasconiensis Viret, 1930
  • Prolagus zitteli Wittich, 1902

Uwagi

  1. ↑ Współrzędne paru dodatkowych skamieniałości nie wymienionych w pliku xls załączonym do publikacji Ge i in.[4] pochodzą z Paleobiology Database.[5][pdb 1][pdb 2][pdb 3][pdb 4][pdb 5][pdb 6][pdb 7][pdb 8][pdb 9][pdb 10]

Przypisy

  1. ↑ K. D. E. König: Icones fossilium sectiles. Londyn: G.B. Sowerby, 1825, s. rys. X, 126. (łac.).
  2. ↑ R. F. Hensel. Beiträge zur Kenntniss fossiler Säugethiere. „Zeitschrift der Deutschen Geologischen Gesellschaft”. 8, s. 695, 1856. (niem.).
  3. ↑ A. N. Pomel: Catalogue méthodique et descriptif des vertébrés fossiles découvertes dans le bassin hydrographique supérieur de la Loire et surtout de son affluent principal, l'Allier. Paryż: J.B. Baillière, 1853, s. 43. (fr.).
  4. ↑ Deyan Ge i inni, Evolutionary History of Lagomorphs in Response to Global Environmental Change, „PLoS ONE”, 4:e59668, 8, 2013, DOI: 10.1371/journal.pone.0059668 [dostęp 2014-05-22], Cytat: Table_S1.xls amazonaws.com.
  5. The Paleobiology Database. †Prolagus Pomel 1853 (pika). [dostęp 2015-03-05].
  6. 1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 56. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  7. ↑ Robert S. Hoffmann, Andrew T. Smith, D. E. Wilson, D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press., s. 193-194. ISBN 0-8018-8221-4.
  8. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 105.
  9. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 571.
  10. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 114.
  11. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 439.
  12. ↑ Angelone, C.: Messinian Prolagus (Lagomorpha, Mammalia) of Italy. [w:] Messinian Online [on-line]. 2004. [dostęp 2008-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-09)].
  13. ↑ J.S. Zijlstra, ☠Prolagus Pomel, 1852, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-09-27] (ang.).
  14. ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 278. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  15. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Prolagus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].
  16. ↑ Nowak, Ronald M.: Walker's Mammals of the World, 6-te wydanie, wolumin II. Johns Hopkins University Press, 1999, s. 1936.

Dodatkowe przypisy Paleobiology Database

  1. L. Ginsburg. Le plus ancien morse du Monde. „Bulletin du Museum National d'Histoire Naturelle”. 41 (4), s. 995-998, 1969. [M. Uhen/M. Uhen/M. Uhen]
    Paleobiology Database: Pontigne 2 (Miocene of France) (les Buissonneaux)
  2. M. T. Antunes, P. Mein. Vertébrés du miocène moyen de amor (Leiria) - importance stratigraphique. „Ciências da Terra”. 6, s. 169-188, 1981. [J. Mueller/T. Liebrecht/T. Liebrecht]
    Paleobiology Database: Amor, point 1 ("premiere gisement" of Zbyszewski)", Amor, points 2 to 5 (Miocene of Portugal)
  3. E. Buffetaut, F. Crouzel, F. Juillard, F. Stigliani. Le crocodilien longirostre Gavialosuchus dans le Miocene moyen de Polastron (Gers, France). „Geobios”. 17 (1), s. 113-117, 1984. [P. Mannion/P. Mannion]
    Paleobiology Database: Polastron (Miocene of France)
  4. M. Hoyos, M. A. Garcia del Cura, S. Ordonyez Martinez. Caracteristicas geologicas de yacimiento de los Valles de Fuentiduenya (Segovia). „Estudios Geologicos”. 37, s. 345-351, 1981. [A. Turner/H. O'Regan/H. O'Regan]
    Paleobiology Database: Nivel X-Fisura, Nivel X, Nivel Y, Los Valles de Fuentiduenya (Segovia) (Miocene of Spain)
  5. C. Sese Benito, N. Lopez Martinez. Los micromammiferos (insectivora, rodentia y lagomorpha) de Vallesiense inferior de Los Valles de Fuentidueña (Segovia, España). „Estudios Geologicos”. 37, s. 369-381, 1981. [A. Turner/H. O'Regan/H. O'Regan]
    Paleobiology Database: Nivel X-Fisura, Nivel X, Nivel Y, Los Valles de Fuentiduenya (Segovia) (Miocene of Spain)
  6. K. Heissig. Neue Ergebnisse zur Stratigraphie der mittleren Serie der Oberen Süßwassermolasse Bayerns (New results on the stratigraphy of the middle series of upper Freshwater Molasse, Bavaria). „Geologica Bavarica”. 94, s. 239-257, 1989. [J. Alroy/S. Kuemmell/S. Kuemmell]
    Paleobiology Database: Ziemetshausen 1b, 1a (Miocene of Germany)
  7. L. Abbazzi, C. Angelone, M. Arca, G. Barisone, C. Bedetti, M. Delfino, T. Kotsakis, F. Marcolini, M. R. Palombo, M. Pavia, P. Piras, L. Rook, D. Torre, C. Tuveri, A. M. F. Valli and B. Wilkens. Plio-Pleistocene fossil vertebrates of Monte Tuttavista (Orosei, Eastern Sardinia, Italy), an overview. „Rivista Italiana di Paleontologia e Stratigrafia”. 110 (3), s. 681-706, 2004. [A. Turner/H. O'Regan/H. O'Regan]
    Paleobiology Database: Fissure 7, Blocco Strada Quarry (VII bl. St.),Fissure 7, Mustelide Quarry (VII Mustelide),Fissure 6, Quarry 3 (VI 3),Fissure 10, Ghiro Quarry (X Ghiro) (Pliocene of Italy),Fissure 11, Antilope Quarry, (XI antilope),Fissure 6, Banco 6 Quarry, (VI Banco 6),Fissure 7, Quarry 2, (VII 2),Fissure 10, 3 Uccelli Quarry, (X 3 uccelli),Fissure 11, canide Quarry, (XI canide),Fissure 9, Prolagus Quarry, (IX Prolagus),Fissure 11, dic.2001, (XI dic.2001),Fissure 11, Quarry 3, (XI 3),Fissure 11, Rondone Quarry, (XI rondone),Fissure 4, Quarry 5 Prolagus, (IV 5 prol.),Fissure 4, Quarry 20, (IV 20) (Pleistocene of Italy)
  8. L. Ginsburg, M. Bonneau. La succession des faunes de mammiferes miocenes de Pontigne (Maine-et-Loire, France). „Bulletin de Musee national Histoire naturell”. 4 (2-4), s. 313-328, 1995. [M. Uhen/M. Uhen]Paleobiology Database: [https://paleobiodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=basicCollectionSearch&collection_no=148396 Pontigne 4 (marine) (Miocene of France) (les Buissoneaux)
  9. R. Böttcher, E. P. J. Heizmann, M. W Rasser, R. Ziegler. Biostratigraphy and palaeoecology of a Middle Miocene (Karpathian, MN 5) fauna from the northern margin of the North Alpine Foreland Basin (Oggenhausen 2, SW' Germany). „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Abhandlungen”. 254 (1/2), s. 237-260, 2009. [J. Mueller/T. Liebrecht]
    Paleobiology Database: Oggenhausen 2 (Miocene of Germany)
  10. Additional contributors to utilized records of Paleobiology Database (authorizers supplying these records) include Johannes Mueller, Philip Mannion, Mark Uhen, John Alroy, Alan Turner.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.