SS-Heimwehr Danzig
Ilustracja
Historia
Państwo

 Wolne Miasto Gdańsk/
 III Rzesza

Sformowanie

sierpień 1939

Rozformowanie

kwiecień 1940

Dowódcy
Pierwszy

Hans-Friedemann Götze

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja

Gdańsk

Formacja

Waffen-SS

Rodzaj wojsk

piechota zmotoryzowana

SS-Heimwehr Danzig – niemiecka formacja wojskowa Waffen-SS działająca w latach 1939–1940.

Historia

Podczas wizytacji w czerwcu 1939 Wolnego Miasta Gdańska Reichsführer-SS Heinrich Himmler w czasie spotkania z Albertem Forsterem uznał, że miejscowe siły SS są za słabe i należy je wzmocnić. Wkrótce Senat Wolnego Miasta Gdańska za wiedzą władz III Rzeszy przegłosował wniosek o zorganizowaniu gdańskiej jednostki wojskowej pod pretekstem utworzenia własnych sił obronnych.

W rezultacie drogą morską w cywilnych ubraniach został przerzucony nielegalnie do Gdańska III batalion 4 Pułku SS Totenkopf, który stał się podstawą gdańskiej SS-Heimwehr. Wzmocniono go około 500 ochotnikami z Gdańska, pododdziałem przeciwpancernym (Panzerabwehr Lehrsturm der SS-Totenkopfstandarten) z Prettin w Saksonii oraz dywizjonem artylerii przeciwlotniczej z Prus Wschodnich. 18 sierpnia 1939 SS-Heimwehr Danzig była gotowa do działania. Tego dnia nastąpiło uroczyste wręczenie sztandaru, a następnie oficjalna defilada ulicami miasta. Od nazwiska dowódcy, SS-Obersturmbannführera Hansa-Friedemanna Götzego, był także zwany Batalionem „Götze”. SS-Heimwehr Danzig weszła w skład tzw. Brygady Ochotniczej gen. Friedricha Eberhardta (Grupa, Brygada Eberhardta)[1]. Posiadał znaczne walory bojowe ze względu na pełne zmotoryzowanie oraz dobre wyposażenie w broń ciężką i środki techniczne.

Dowództwo i skład

  • dowódca – SS-Obersturmbannführer Hans-Friedemann Götze
  • 1. Kompania – dowódca SS-Hauptsturmführer Karl Thier
  • 2. Kompania – dowódca SS-Obersturmführer Willy Bredemeier
  • 3. Kompania – dowódca SS-Hauptsturmführer Georg Braun
  • 4. Kompania – dowódca SS-Hauptsturmführer Erich Urbanitz
  • 5. Kompania – dowódca SS-Hauptsturmführer Otto Baier
  • 13. Kompania dział piechoty – dowódca SS-Hauptsturmführer Walter Schulz
  • 14. Kompania przeciwpancerna – dowódca SS-Hauptsturmführer Josef Steiner
  • 15. Kompania przeciwpancerna – dowódca SS-Obersturmführer Otto Leiner
  • dywizjon przeciwlotniczy
  • służby i tabory

Działania bojowe

II wojna światowa

SS-Heimwehr Danzig liczył w sumie ok. 1550 żołnierzy w dniu wybuchu wojny. Przeznaczenie bojowe jakie otrzymał polegało w głównej mierze na ataki z terytorium Wolnego Miasta Gdańsk na pozycje polskie. Oddział SS-Heimwehr Danzig uczestniczył też w zadaniach na potrzeby dokumentacji propagandowej[1].

Już część pododdziałów uczestniczyło 1 września 1939 w ataku na budynek Poczty Polskiej w Gdańsku. W późniejszych dniach brał udział w dwóch nieudanych atakach na polską placówkę na Westerplatte (1-2 i 4–5 września), ponosząc znaczne straty[2][1]. Według części źródeł wykonywał tylko działania zabezpieczające.

Jednakże głównie działanie bojowe skupiło jednostkę na Gdynię. 1 września od strony Sopotu zaczęła atakować tzw. Brygada Eberhardta, utworzona właśnie m.in. z oddziału SS-Heimwehr Danzig oraz dwóch pułków policji WMG przekształconych w piechotę. W drugim tygodniu walka grupy była wciąż kontynuowana na przedpolu portu w Gdyni, Orłowie i Kolibkach[2][1]. Dalej jednostka brała udział w walkach o Kępę Oksywską w okolicach Kazimierza[2][1].

Inna część jednostek SS-Heimwehr Danzig także w pierwszych godzinach wojny walczyła o zdobycie mostów w Tczewie i zajęcie miasta.

Po zakończeniu działań jednostka została podporządkowana Dywizji Pancernej Kempf. W październiku 1939 weszła w skład nowo powstałej 3 Dywizji Pancernej SS Totenkopf.

W okresie od października 1939 do kwietnia 1940 roku grupa 12 członków SS Heimwehr Danzig pod dowództwem SS-Obersturmführera Wilhelma Fasta brała udział w masowych mordach polskiej inteligencji w Lesie Szpęgawskim pod Starogardem Gdańskim[3].

Galeria

SS-Heimwehr Danzig
Atak na Pocztę Polską w WM Gdańsku, 1 września 1939
Wojska SS-Heimwehr Danzig przekraczają granicę polsko-gdańską w tle stojący niemieccy policjanci WMG, Kolibki, 14 września 1939[uwaga 1]
Żołnierze niemieccy z SS-Heimwehr Danzig i policjanci 1. Pułk Policji Państwowej z WMG (tzw. Brygada Eberhardta) niszczą polski szlaban graniczny i godło Polski w Kolibkach, 14 września 1939[uwaga 1]


Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Tomasz Stempowski. Walka o Danzig. „Pamięć.pl”, s. 10-13, 2015. Warszawa: IPN. ISSN 2084-7319. (pol.).
  2. 1 2 3 Piotr Celej: Obrona Orłowa we wrześniu 1939 roku. [dostęp 2022-02-07]. (pol.).
  3. ↑ Zbrodnia w Lesie Szpęgawskim. lasszpegawski.w.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-22)]..

Uwagi

  1. 1 2 Zdjęcia podpisywane są datą 1 września (również przez samego autora Hansa Sönnke) faktycznie wykonane zostały na potrzeby propagandowe do 14 września 1939 już po zajęciu Gdyni przez Niemców.

Bibliografia

  • 1939. Jak rozpętała się II wojna światowa. Wydanie specjalne tygodnika Polityka.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.