Taniec wokół Słupa Majowego
Baskijscy mężczyźni niosący pień drzewa ściętego na słup majowy

Słup majowy, drzewko majowe, gaik, maik lub moj (ang. maypole, niem. Maibaum) – słup drewniany, wyrzeźbiony najczęściej z klonu, brzozy, bądź głogu, stawiany w maju w wyznaczonym miejscu przez lokalną społeczność, która następnie urządzała zabawę[1][2].

Opis

Stawianie tzw. maja w Wędryni, na Śląsku Cieszyńskim

Badacze widzą w zwyczaju stawiania słupa majowego pozostałość animistycznych wierzeń europejskich. Klasyczny przykład osi świata, axis mundi (po której można było podróżować pomiędzy różnymi światami) lub też (według niektórych badaczy) falliczny symbol płodności[3].

Podczas majowych celebracji słup przystrajany proporcami, wstęgami, wieńcami i girlandami z kwiatów[4]. Towarzyszył temu zazwyczaj specjalny taniec (znany jako Taniec Majowego Słupa), polegający na tańczeniu w kręgu wokół słupa – w bardziej skomplikowanej wersji, trzymając w rękach końce przymocowanych do słupa wstęg, które podczas tańca owijają się wokół słupa (żeby je rozwinąć należało zacząć tańczyć w przeciwnym kierunku). Taniec wokół słupa stanowił celebracje życiodajnych sił natury, wczesnego lata[3].

W Polsce drzewko majowe, na śląskich i wielkopolskich wsiach, a także na Podhalu (tereny przyległe do Spisza – okolice Sromowiec w Pieninach) gaik, maik, mojka, moj, nowe latko. Od drzewka majowego wzięła najprawdopodobniej nazwę wieś Majewo (niem. Maibaum). Na Podlasiu nadnarwiańskim „chodzenie z królewną”. Słupy majowe można spotkać m.in. na terenie Śląska Cieszyńskiego, Moraw i Słowacji.

W wierszu pt. „Maik” Maria Konopnicka opisała wiejską zabawę dziecięcą polegającą na klaskaniu i obnoszeniu maikowej wiechy[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ „Kiedy znów zakwitną białe bzy” – majówkowe zabawy – Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej [online] [dostęp 2021-12-12] (ang.).
  2. ↑ Piotr Smykała: Maibaum – zarys historyczny. 2012-04-30. [dostęp 2023-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  3. 1 2 Arkadiusz Cieliński, Strategie interpretacji tekstu poetyckiego : eksplikacja, analiza strukturalistyczna, semioza, dekonstrukcja, Wałbrzych: Wydawn. Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, 2000, ISBN 83-88425-05-6, OCLC 46448949 [dostęp 2021-12-12].
  4. ↑ Portale Internetowe IMD, Majowe zabawy [online], Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu [dostęp 2021-12-12] (pol.).
  5. ↑ Maria Konopnicka, wiersz „Maik” w zbiorze „Poezję dla dzieci. Część druga. Dla dzieci do lat 10”, wydawnictwo Drukarnia M. Arcta 1922 Warszawa
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.