Zegar słoneczny upamiętniający pięćsetną rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, zaprojektowany przez Ewelinę Szczech-Siwicką i Henryka Siwickiego w 1973. Zegar ten znajduje się w Dolinie Marzeń przy ulicy Chopina w Toruniu
Legnica – narożnik Rynku i ulicy Świętego Jana – mozaika powstała w roku 1973, w 500 rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika a jej autorem jest artysta – plastyk Henryk Baca. Ścienna mozaika przedstawia Mikołaja Kopernika

Rok Kopernikański – rok 1973 ogłoszony przez UNESCO międzynarodowym Rokiem Kopernika dla uczczenia 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika (19 lutego 1473 w Toruniu).

Historia

Przygotowania rozpoczęły się w 1971 i 1972. Trwały cały 1973, głównie latem, w kilku miastach polskich. Główne uroczystości obchodzono w miastach związanych z życiem tego astronoma: Toruniu gdzie się urodził i mieszkał, Olsztynie i Lidzbarku Warmińskim, gdzie mieszkał i we Fromborku, gdzie zmarł. Obchody były częścią Roku Nauki Polskiej[1].

Inauguracja ogólnopolskich obchodów pięćsetlecia urodzin Mikołaja Kopernika miała miejsce w Toruniu w dniach 18–19 lutego 1973 roku. Wzięli w niej udział: Janusz Groszkowski wiceprzewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Obchodów Kopernikowskich, członkowie Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy i Miejskiej Rady Narodowej w Toruniu[2].

Główne obchody miały miejsce na początku października i zostały połączone z inauguracją roku akademickiego UMK, otwarciem miasteczka uniwersyteckiego na Bielanach[2].

Działania podjęte w ramach Roku Kopernikańskiego

Toruń

Kraków

  • Akademii Medycznej w Krakowie nadano imię Mikołaja Kopernika[3].
  • W dniach 19–25 lutego 1973 roku Krakowski Komitet Frontu Jedności Narodu i Rada Narodowa m. Krakowa zorganizowały Tydzień kopernikowski w ramach którego odbyła się sesja naukowa w której uczestniczyły władze miejskie Bolonii, Rochesteru, Lipska, Kijowa, Tyrnowa, Bratysławy, Torunia i Opola, zlozono kwiaty pod pomnikiem Kopernika, otwarto wystawy: Życie i twórczość Mikołaja Kopernika (Biblioteka Jagiellońska) i Kopernik w literaturze pięknej (Miejska Biblioteka Publiczna), organizowano koncerty i pokazy filmowe[1].
  • Krakowski Akademicki Klubu Alpinistyczny zorganizował ekspedycję na Górę Kopernika na Spitsbergenie[1]

Wieliczka

  • W kwietniu 1973 roku w kopalni soli w Wieliczce otwarto na głębokości 63 m nową komorę „Kopernik”, znajdująca się na głębokości 63 m. Umieszczono w niej pomnik Kopernika wykonany przez Władysława Hapka[4][1]

Olsztyn

W innych miejscowościach

Do działań włączono harcerzy (Operacja 1001-Frombork), szkoły, zakłady pracy. Nie podjęto współpracy z miastami włoskimi (Bolonia, Ferrara), mimo propozycji z ich strony.

Z tej okazji wydano znaczki pocztowe m.in. we Francji, w Jugosławii, Niemieckiej Republice Demokratycznej i Republice Federalnej Niemiec, na Węgrzech i w ZSRR. 18 stycznia 1973 roku Poczta Polska wydała 5 znaczków na których umieszczono reprodukcje portretów astronoma[1].

Tadeusz Paciorkiewicz skomponował oratorium De revolutionibus (teksty pieśni napisał Stefan Połom)[1].

Galeria

Wybrane działania podjęte w ramach Roku Kopernikańskiego w Polsce
Odrestaurowano średniowieczny zespół staromiejski Torunia
Zbudowano miasteczko akademickie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na toruńskich Bielanach
Przebudowano i rekonstruowano zespół 2 późnogotyckich kamienic z końca XV wieku na potrzeby Muzeum Okręgowego w Toruniu (Dom Mikołaja Kopernika)
Zmodernizowano Zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim
Otwarto planetarium w Olsztynie

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Ryszard Torchalski, Obchody rocznicy kopernikowskiej, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” (18/3), 1973, s. 603–610.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Obchody pięćsetlecia urodzin Mikołaja Kopernika w 1973 roku w Toruniu, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” (3), 2013, s. 573–584.
  3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 września 1973 r. w sprawie nadania Akademii Medycznej w Krakowie imienia Mikołaja Kopernika (Dz.U. z 1973 r. nr 36, poz. 215).
  4. Kopalnia Soli Wieliczka – Trasa Turystyczna [online], www.krakow.ru [dostęp 2022-10-01].
  5. Artysta Stanisław Kochanek został upamiętniony. Ma rondo swojego imienia [online], Krosno24, 28 września 2020 [dostęp 2022-10-15].
  6. Spór o pomnik Jana Heweliusza [online], Gdańsk Nasze Miasto, 3 października 2003 [dostęp 2022-10-15] (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.