Rhinoptera
Cuvier, 1829
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – płaszczka karbogłowa (R. bonasus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ryby chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Infragromada

Euselachii

(bez rangi) płaszczki
Nadrząd

orleniokształtne

Rodzina

Rhinopteridae

Rodzaj

Rhinoptera

Typ nomenklatoryczny

Myliobatis marginata Geoffroy St. Hilaire, 1817

Synonimy
Gatunki

15 gatunków (w tym 7 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Rhinopterarodzaj ryb chrzęstnoszkieletowych z rodziny Rhinopteridae.

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunki z tego rodzaju zasiedlają słone i słonawe wody Oceanu Indyjskiego, Pacyfiku i Atlantyku[4][5].

Morfologia

Długość ciała do 200 cm; masa ciała (największa opublikowana) 4,5 kg[5].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1829 roku francuski przyrodnik i zoolog Georges Cuvier w drugim tomie drugiego wydania publikacji własnego autorstwa poświęconej królestwu zwierząt[6]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) R. marginata[7].

Etymologia

  • Rhinoptera: gr. ῥιςrhis, ῥινος rhinos ‘nos, pysk’; πτερον pteron ‘skrzydło, płetwa’[8].
  • Trikeras: gr. τρι- tri- ‘trój-’, od τρεις treis, τρια tria ‘trzy’[9]; κερας keras, κερατος keratos ‘róg’[10]. Gatunek typowy: Myliobatis marginata Geoffroy St. Hilaire, 1817.
  • Mylorhina: gr. μυλη mulē ‘młyn, żarna’[9]; ῥις rhis, ῥινος rhinos ‘nos, pysk’[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Rhinoptera lalandii Valenciennes, 1841 (= Raja bonasus Mitchill, 1815).
  • Micromesus: gr. μικρος mikros ‘mały’[12]; μεσος mesos ‘środkowy, pośredni’[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Rhinoptera adspersa Valenciennes, 1841 (= Rhinoptera javanica Müller & Henle, 1841).
  • Trycera: gr. τρι- tri- ‘trój-’, od τρεις treis, τρια tria ‘trzy’[9]; κερας keras, κερατος keratos ‘róg’[10]. Gatunek typowy: Trycera typica Koch, 1884 (nomen nudum).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[4]:

  • Rhinoptera bonasus (Mitchill, 1815) – płaszczka karbogłowa[14]
  • Rhinoptera brasiliensis Müller, 1836
  • Rhinoptera javanica Müller & Henle, 1841
  • Rhinoptera jayakari Boulenger, 1895 – orleń omański[15]
  • Rhinoptera marginata (Geoffroy St. Hilaire, 1817)
  • Rhinoptera neglecta Ogilby, 1912
  • Rhinoptera peli Bleeker, 1863
  • Rhinoptera steindachneri Evermann & Jenkins, 1891

Opisano również gatunki wymarłe:

Uwagi

  1. Nazwa nieważna, rękopis o tytule „Collez. Mus. Civ. Trieste“ wymieniony przez Ludwiga Döderleina w synonimii Rhinoptera marginata[3] najprawdopodobniej nigdy nie został opublikowany[4].

Przypisy

  1. E. Harless. Ueber den Zahnbau von Myliobates und dem verwandten Rochen Trikeras. „Abhandlungen der Mathematisch-Physikalischen Klasse der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften”. 5 (3), s. 841, 1850. (niem.).
  2. 1 2 T.N. Gill. Note on the family of myliobatoids, and on a new species of Aetobatis. „Annals of the Lyceum of Natural History of New York”. 8 (13), s. 136, 1865. (ang.).
  3. 1 2 L.H.P. Döderlein: Manuale ittiologico del Mediterraneo: ossia sinossi metodica delle varie specie di pesci riscontrate nel Mediterraneo ed in particolare nei mari di Sicilia. Cz. 3: Elasmobranchi, Bonap. (Continuazione). Batoidei. 1884, s. 242. (ang.).
  4. 1 2 3 Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-21] (ang.).
  5. 1 2 R. Froese & D. Pauly: Rhinoptera. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-04-21]. (ang.).
  6. G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. Wyd. Nouvelle édition rev. et aug. T. 2. Paris: Chez Déterville, 1829, s. 401. (fr.).
  7. Ch.L. Bonaparte: Selachorum tabula analytica. [Livorno]: 1838, s. 6. (łac.).
  8. Ch. Scharpf: Family Rhinopteridae Jordan & Evermann 1896 (Cownose Rays). The ETYFish Project. [dostęp 2024-04-21]. (ang.).
  9. 1 2 3 Jaeger 1959 ↓, s. 270.
  10. 1 2 Jaeger 1959 ↓, s. 51.
  11. Jaeger 1959 ↓, s. 221.
  12. Jaeger 1959 ↓, s. 155.
  13. Jaeger 1959 ↓, s. 154.
  14. Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
  15. Animal species [online], Miejski Ogród Zoologiczny w Warszawie.
  16. Pollerspöck i Straube 2023 ↓, s. prisca.
  17. Pollerspöck i Straube 2023 ↓, s. raeburni.
  18. Pollerspöck i Straube 2023 ↓, s. rasilis.
  19. Pollerspöck i Straube 2023 ↓, s. sherborni.
  20. Pollerspöck i Straube 2023 ↓, s. smithii.
  21. Pollerspöck i Straube 2023 ↓, s. studeri.
  22. Pollerspöck i Straube 2023 ↓, s. woodwardi.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.