Radziusze
Радзюшы
Радюши
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

ostrowiecki

Sielsowiet

Michaliszki

Populacja
 liczba ludności


21
(2019)

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Radziusze”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Radziusze”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Radziusze”
Ziemia54°49′03″N 26°16′07″E/54,817500 26,268611

Radziusze (biał. Радзюшы, Radziuszy; ros. Радюши, Radiuszy) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie ostrowieckim, w sielsowiecie Michaliszki, nad Straczą. Graniczy z Rezerwatem Krajobrazowym Jeziora Soroczańskie.

Współcześnie w skład miejscowości wchodzą dawne wsie Radziusze i Radziusze Łozowe oraz część okolicy Stracza-Niedroszla[uwaga 1][uwaga 2].

Historia

W XIX i w początkach XX w. położone były w Rosji, w guberni wileńskiej, w powiecie zawilejskim/święciańskim. Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. W latach 1920-1922 w składzie Litwy Środkowej.

Od 11 kwietnia 1922[1] leżały w Polsce, w województwie wileńskim[uwaga 3], w powiecie święciańskim. Przynależność gminna różniła się, miejscowości położone były:

2 lutego 1944 na wypoczywającą tu po krwawym boju z Niemcami 5 Wileńską Brygadę Armii Krajowej mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” napadł oddział partyzantki sowieckiej. Polacy wycofali się za Straczę, zadając komunistom duże straty, przy stratach własnych wynoszących 2 partyzantów - 1 zabitego i 1, który utonął podczas przeprawy przez rzekę oraz kilku, którzy trafili do sowieckiej niewoli. Dzień później doszło w Radziuszach do kolejnej potyczki AK z komunistami, podczas której poległo 3 polskich partyzantów. Odebrano wówczas komunistom dwie furmanki z zagrabionym mieniem miejscowej ludności. Mjr „Łupaszko” odmawiając później współdziałania z sowietami podczas ataku na Wilno, przekazał następującą odpowiedź:

„(...) nie będziemy wojować razem pod Wilnem. Proszę przekazać «Roninowi» bez ogródek, że nam spieszno gdzie indziej. Tutaj nas czeka grób, mogiła. (...) Współdziałanie z Sowietami nie wyjdzie nam na zdrowie. Ani nam, ani pozostałym brygadom. Zbyt dobrze znam bolszewików, aby ufać im. Zresztą mamy ze sobą na pieńku. Nie zapomnę wsi Radziusze. Kat z nimi!”

Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.

Zobacz też

Uwagi

  1. w źródłach także pod nazwą Niedroszla-Stracza
  2. główna część Straczy-Niedroszli współcześnie nie istnieje
  3. Przynależność wojewódzka zmieniała się. W Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich miejscowość leżała w okręgu wileńskim; w Polsce do 20 stycznia 1926 w Ziemi Wileńskiej, następnie w województwie wileńskim.

Przypisy

  1. Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213
  2. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.. T. I. Województwo wileńskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.