Radiostacja R-118K

Radiostacja R-118 – nadawczo-odbiorcza radiostacja krótkofalowa średniej mocy, eksploatowana w Wojsku Polskim do 1990 roku. Była montowana na samochodach Star 66[1] i Star 660[2], a także na transporterach opancerzonych BTR-152[2].

Była produkowana w ZSRR na potrzeby jednostek wojsk łączności Układu Warszawskiego.

Wersje radiostacji:

  • R-118 – wersja zwykła
  • R-118MZ – z sukcesywną modernizacją aparatury,
  • R-118BM-Z – wersja z przystawkami RPT i PZS,
  • R-102K – wersja unowocześniona.

Przeznaczenie

Radiostacja przeznaczona była do utrzymywania łączności fonicznej lub telegraficznej (ręcznej i dalekopisowej) do 200 km lub podczas ruchu. W latach 70.–80. były wypierane przez radiostacje R-140 i pozostawały jeszcze jedynie w wojskach chemicznych i jednostkach saperskich.

Wersje starsze radiostacji były wyposażone w odbiornik podstawowy MOLIBDEN o nieco węższym zakresie odbieranych fal, jak odbiornik AMUR-2. Nie miały one jeszcze przystawek: przystawki zdalnego sterowania PZS i radiowego pulpitu telegrafisty RPT. Wyposażone były też we wcześniejszy dalekopis rosyjski ST-35.

Ukompletowanie

Wersja R-118BM-Z:

  • częstotliwość pracy 1 do 8 MHz głównie telegrafia CW
  • odbiornik zasadniczy AMUR-2
  • odbiornik dodatkowy R-311
  • pulpit radiostacji
  • radiostacja UKF R-105DM
  • wzmacniacz mocy UM (do R-105) moc 40 W
  • przystawka zdalnego sterowania PZS
  • radiowy pulpit telegraficzny RPT
  • dalekopis taśmowy DALIBOR-302

– zdalne sterowanie poprzez aparat telefoniczny TAI-43MR głosem lub praca kluczem telegraficznym

  • zespół spalinowo-elektryczny PAB-2-1/230 – 2 szt.
  • maszt składany 12 m dipol nadawczy – 1 szt.
  • maszt składany 8 m dipol odbiorczy 1 szt.
  • antena odbiorcza z falą bieżącą długości 150 m
  • antena nadawcza samochodowa 10 m
  • antena odbiorcza samochodowa 4 m
  • do pracy w ruchu wykorzystywane były dwie anteny 4-metrowe
  • antena Kulikowa do radiostacji R-105 montowana z tyłu pojazdu

Samochody z radiostacją R-118 były sprzętem, w którym przewidywano odpoczynek załogi. Miały one leżankę-schowek z podnoszonym oparciem. Podniesione oparcie i przypięte do uchwytów w suficie tworzyło drugą leżankę, a pod sufitem zamocowane były haki do podwieszenia brezentowego hamaku. W nowym sprzęcie R-140, R137 już takich udogodnień nie było – cała przestrzeń zajęta była przez aparaturę.

W wersji R-118K na dachu nadwozia zamocowano antenę magnetyczną. Spełniała ona podobną funkcję, jak antena promieniowania pionowego APP w starszych wersjach radiostacji R-140. W celu umożliwienia współpracy z nowym sprzętem dokonano modernizacji odbiorników AMUR-2, dodając w nim bloki odbiorcze dla emisji jednowstęgowej w górnej wstędze. Jednak do odbioru tych sygnałów nowe radiostacje musiały nadawać emisją jednowstęgową z zachowanym dużym poziomem fali nośnej (A3A-GW lub A3H-GW). W celu współpracy nadajnika z nową anteną zastosowano specjalny blok – sprzęgacz nadawczy SN i dla zapewnienia odbioru – sprzęgacz odbiorczy SO.

Galeria

Wnętrze radiostacji
Stanowisko dowódcy
Radiostacja R-118 w samochodzie Star


Dane taktyczno-techniczne

Rodzaje pracy

  • praca kluczem telegraficznym
  • praca telefoniczna z radiostacji lub z zewnętrznej aparatowni
  • praca telefoniczna z zewnętrznego polowego aparatu telefonicznego (np. TAI-43MR)
  • praca kluczem podłączonym do tego aparatu
  • praca dalekopisem własnym lub zewnętrznej aparatowni (przez RPT)
  • praca kluczem lub dalekopisem z innej aparatowni za pośrednictwem przystawki PZS w kanale UKF radiostacji R-105DM.

Radiostacja R-118BM-Z miała bardzo dużo możliwych wariantów pracy. Instrukcja i tabela przełączników wymieniała ich około siedemdziesięciu.

Zakres częstotliwości

  • nadajnika: 1,0–7,5 MHz
  • odbiornika AMUR-2 1,0–8,0 MHz
  • odbiornika R-311 1,0–15,0 MHz

Źródłem sygnału nadajnika był wzbudnik WD-11. Częstotliwość wzbudnika ustawiana była przełącznikami generatorów kwarcowych według specjalnej tabeli strojenia. Stabilność częstotliwości nadajnika była rzędu 1x10−6 Hz/Hz.

Moc nadajnika

  • emisja telegraficzna 200 W (A1A)
  • praca telefoniczna do 100 W (A3E)
  • pobór mocy do 1,5 kW

Zasilanie

  • zespół spalinowo-elektryczny PAB-2-1/230
  • sieć stacjonarna 220 V 50 Hz

Emisje

  • manipulacja amplitudy A1
  • manipulacje częstotliwości F1-125, 250 i 500 Hz
  • dwukanałowa manipulacja częstotliwości F6-250 Hz
  • modulacja amplitudy A3 (dwuwstęgowa)
  • praca uniwersalna – modulacja amplitudy z jednoczesną manipulacją częstotliwości (A3+F1)

Emisja tylko odbierana

  • jednowstęgowa modulacja amplitudy z pełnym lub częściowym ograniczeniem fali nośnej (R-118K)

Anteny radiostacji

  • nadawcze:
    • antena prętowa 4 m
    • antena prętowa 10 m
    • antena dipol symetryczny skośny 2x20 m (na 1 maszcie 12 m)
  • odbiorcze:
    • antena prętowa 4 m
    • antena prętowa 10 m (podczas pracy simpleksowej)
    • dipol symetryczny skośny 2 × 20 m (na 1 maszcie 12 m)
    • skośny promień

Przypisy

  1. ↑ Karol Placha, Na polu wzlotów Pułku Lotniczego w 70-latach XX wieku. Radiolokacja. [online], www.polot.net, 27 grudnia 2014 [dostęp 2023-05-23].
  2. 1 2 Mieczysław Hucał, Radiostacje używane w Wojsku Polskim po 1945 roku [online], Komunikat ŚZPŻŁ nr 18, Światowy Związek Polskich Żołnierzy Łączności, s. 6–7 [dostęp 2023-05-23].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.