Rada Koordynacyjna ds. Przekazania Władzy na Białorusi

Каардынацыйная рада па перадачы ўлады ў Беларусі

Język roboczy	białoruski, rosyjski
Członkowie	70 członków
Utworzenie	14.08.2020
Strona internetowa

Rada Koordynacyjna ds. Przekazania Władzy na Białorusi^[1] (biał. Каардынацыйная рада па перадачы ўлады ў Беларусі; ros. Координационный совет по передаче власти в Беларуси)^[2] – organ utworzony przez kandydatkę na prezydenta Swiatłanę Cichanouską podczas białoruskich protestów w 2020 roku^[3], które miały miejsce po spornych wyborach prezydenckich na Białorusi w 2020 roku^[4]. Głównym celem Rady jest opracowanie i rozwijanie bezpiecznych mechanizmów zapewniających transfer władzy na Białorusi^[5]. Pierwsze posiedzenie Rady odbyło się 18 sierpnia^[6][7].

Utworzenie

Utworzenie Rady Koordynacyjnej zostało ogłoszone w wideo opublikowanym przez Swiatłanę Cichanouską 14 sierpnia 2020 roku, w którym stwierdziła również, że zwyciężyła w wyborach prezydenckich na Białorusi w 2020 r., zdobywając od 60 do 70% głosów oraz zaapelowała do społeczności międzynarodowej o rozpoznanie jej zwycięstwa^[8]. Cichanouska zapowiedziała, że celem rady jest koordynacja pokojowego i uporządkowanego odebrania władzy od urzędującego prezydenta Alaksandra Łukaszenki^[9] oraz jak najszybsze przeprowadzenie nowych, wolnych i uczciwych wyborów prezydenckich. 17 sierpnia Cichanouska opublikowała wideo, w którym oświadczyła, że jest gotowa do kierowania rządem przejściowym^[10]. Rada odbyła swoją pierwszą konferencję prasową 18 sierpnia 2020 r., podczas której odpowiedzi na pytania udzielali Wolha Kawalkowa, Maksim Znak, Maryja Kalesnikawa, Pawieł Łatuszka i Siarhiej Dyleuski^[11].

Członkostwo

Cichanouska oświadczyła, że do rady będą mogli zgłaszać się obywatele Białorusi, którzy darzeni są zaufaniem grup społecznych i jednocześnie uznają, że oficjalnie ogłoszone wyniki wyborów zostały sfałszowane. Do zgłoszeń zaproszono grupy robocze, partie, związki zawodowe i inne organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz autorytatywne osobistości, takie jak lekarze, nauczyciele, liderzy biznesu, autorzy lub sportowcy. Wolha Kawalkowa i prawnik Maksim Znak są odpowiedzialni za zbieranie i zatwierdzanie wniosków o członkostwo^[12].

Reakcje

Prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka powiedział, że utworzenie przez opozycję rady koordynacyjnej jest „próbą przejęcia władzy ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami”. Głowa państwa ostrzegła, że kierownictwo republiki „podejmie odpowiednie kroki, ale tylko zgodnie z konstytucją i prawem”^[19]. Prezydent Białorusi powiedział również o radzie koordynacyjnej: „Niektórzy z nich byli kiedyś u władzy lub byli blisko władzy. Zostali wyrzuceni, żyli urazą. Inni są jawnymi nazistami. Wystarczy spojrzeć na nazwiska”^[20].

Były kandydat na prezydenta Białorusi Waleryj Capkała powiedział, że nie rozumie kryteriów powołania i zadań nowo powstałej Rady Koordynacyjnej białoruskiej opozycji. Ubolewał, że nie został tam zaproszony^[21].

20 sierpnia Biuro prokuratora generalnego na Białorusi rozpoczęło postępowanie kryminalne ws. Rady Koordynacyjnej. Prokurator generalny ocenił, że Rada została powołana w celu przejęcia władzy i zagraża bezpieczeństwu narodowemu. Prezydent Aleksander Łukaszenko jeszcze wcześniej określił powołanie Rady jako "próbę przejęcia władzy" przez opozycję^[22].

W styczniu 2023 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Białorusi uznało Radę Koordynacyjną za ugrupowanie ekstremistyczne. Zgodnie z białoruskim ustawodawstwem członkom ugrupowań ekstremistycznych grozi więzienie^[23][24]. Wcześniej, w latach 2021—2022, białoruskie sądy uznały zasoby internetowe Rady za materiały ekstremistyczne^[25].

Międzynarodowe wsparcie

Cichanouska zwróciła się do społeczności międzynarodowej o uznanie jej za zwyciężczynię białoruskich wyborów prezydenckich w 2020 r. I wsparcie wysiłków rady koordynacyjnej^[26].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa
• Rada Koordynacyjna na Facebooku
• Rada Koordynacyjna na YouTube
• Rada koordynacyjna na Telegramie