Pterostichus diligens
(Sturm, 1824)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze drapieżne

Rodzina

biegaczowate

Podrodzina

dzierowate

Nadplemię

Pterostichitae

Plemię

Pterostichini

Podplemię

Pterostichina

Rodzaj

szykoń

Podrodzaj

Pterostichus (Phonias)

Gatunek

Pterostichus (Phonias) diligens

Pterostichus diligensgatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1824 roku przez Jacoba Sturma pod nazwą Platysma diligens[1].

Morfologia

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 4,5[2] do 6,2 mm[3]. Ubarwienie ma smoliste z czerwonobrunatnymi czułkami, głaszczkami i odnóżami, niekiedy z pierwszym członem czułków jaśniejszym, czerwonobrązowym[3]. Czułki i odnóża nie są jak na przedstawiciela rodzaju szczególnie wydłużone[2].

Głowa nie jest wyraźnie za oczami przewężona i ma dwie pary szczecinek nadocznych (supraorbitalnych), a część nasadową wyraźnie mikrorzeźbioną. Trzeci człon czułków poza szczecinkami dotykowymi pozbawiony jest owłosienia[4].

Przedplecze jest w zarysie sercowate, o krawędziach bocznych silnie[3][2], krócej niż u P. strenuus, w tylnej części wklęśle zafalowanych[2], a krawędzi nasadowej znacznie węższej od podstawy pokrywy[3]. Ma ono część tylną krótszą niż u P. strenuus[4], niezaokrąglone, ostre kąty tylne[4][3][2], powierzchnię mikrorzeźbioną i na dysku lekko szagrynowaną[4] oraz jedną parę[4][2] dużych, głębokich i grubo punktowanych dołków przypodstawowych. Wszystkie szczecinki przedplecza są brzeżne[4].

Pokrywy są bardziej niż u P. strenuus matowe[3], nieco bardziej niż u P. apfelbecki spłaszczone[4], całkowicie u podstawy obrzeżone[4][3][2], o wyraźnie zaznaczonych barkach[2], długich[4][2] i głębokich, pozbawionych punktów pępkowatych rządkach przytarczkowych[4] oraz głębokich i prawie pozbawionych punktowania rzędach, z których siódmy pozostaje wgłębiony i wyraźny aż do szczytu[3]. Występuje od dwóch do pięciu (zwykle trzy) chetoporów (punktów szczecinkowych) dyskalnych w trzecim międzyrzędzie[3], z których pierwszy leży nie dalej niż w ⅓ długości pokrywy[4], a rzadko obecny jest także pojedynczy chetopor dyskalny w międzyrzędzie pierwszym i piątym. Chetopory te nie są powiększone ani pogłębione. Występują zarówno osobniki długoskrzydłe, jak i o tylnej parze skrzydeł skróconej[3].

Spód przedplecza i boki przedpiersia są niepunktowane, ale wskutek wyraźnego szagrynowania jedwabiście lśniące[4][3][2]. Krętarze tylnej pary odnóży osiągają niemal połowę długości ud[2]. Stopy wszystkich par mają pozbawione podłużnych bruzd środkowych powierzchnie grzbietowe oraz porośnięte szczecinkami spody ostatnich członów[4][3][2].

Odwłok ma pozbawione bruzd poprzecznych sternity[2][4].

Ekologia i występowanie

Owad rozmieszczony od nizin po góry[3]. Higrofil. Zamieszkuje siedliska wilgotne i ocienione, w tym wilgotne i zalewowe lasy, porośnięte roślinnością pobrzeża wód, torfowiska, pobliskie wodzie łąki i mokradła[3][5]. Preferuje podłoże kwaśne[3], unika natomiast czystych piasków i glin[5].

Chrząszcz ten jest gospodarzem grzyba Laboulbenia argutoris z rzędu owadorostowców[6].

Gatunek palearktyczny o eurosyberyjskim typie rozsiedlenia[3]. W Europie znany jest z Hiszpanii, Islandii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Danii (w tym z Wysp Owczych), Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej oraz europejskiej części Rosji. W Azji podawany jest z syberyjskiej i dalekowschodniej części Rosji, anatolijskiej części Turcji, Gruzji i Japonii[7][8]. Na północ sięga aż za koło podbiegunowe[5].

Przypisy

  1. J. Sturm: Deutschlands Fauna in Abbildungen nach der Natur mit Beschrei-bungen. V. Abtheilung. Die Insecten. Fünftes Bändchen. Käfer. Nürnberg: J. Sturm, 1824, s. 81.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987, s. 40-47, 61-69, 232-255.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Karel Hůrka: Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Zlin: Kabourek, 1996, s. 36-44, 258-264.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Von Arved Lompe: Gattung Pterostichus Bonelli 1810. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-24].
  5. 1 2 3 Bolesław Burakowski, Maciej Mroczkowski, Janina Stefańska, Chrząszcze – Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 2, „Katalog Fauny Polski”, 3, 13, Warszawa: Instytut Zoologiczny Polskiej Akademii Nauk, 1974.
  6. Janina Woroniecka-Siemaszko, Wincenty Siemaszko. Owadorosty polskie i palearktyczne, II. „Polskie Pismo Entomologiczne”. 10 (3-4), s. 149-188, 1932(1931).
  7. Wolfgang Lorenz, Pterostichus (Phonias) diligens (Sturm, 1824), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-24].
  8. Y. Bousquet, Pterostichini, [w:] Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume I. Archostemata - Myxophaga - Adephaga, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2003, s. 485-516, ISBN 87-88757-73-0.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.