Autor |
Árpád Feszty i współpracownicy |
---|---|
Data powstania | |
Medium | |
Wymiary |
1500 × 12000 cm |
Miejsce przechowywania | |
Miejscowość |
Przybycie Węgrów (węg. A magyarok bejövetele, pop. Feszty-körkép) − panoramiczny obraz węgierskiego malarza Árpáda Feszty'ego i jego pomocników, przedstawiający wkroczenie Węgrów do Kotliny Panońskiej (Węgierskiej) w roku 895. Obraz ukończono w 1894 roku z okazji tysiąclecia tego wydarzenia[1][2]; jest wystawiany w parku historycznym w Ópusztaszer.
W 1891 roku Árpád Feszty przebywał w Paryżu, gdzie zapoznał się z panoramicznym obrazem Édouarda Detaille'a i Alphonse'a de Neuville'a. Feszty postanowił wówczas namalować w podobnej technice własny obraz, początkowo miała to być scena przedstawiająca Potop, jednak pod wpływem propozycji teścia, Móra Jókaia, Feszty zdecydował o namalowaniu sceny przybycia Węgrów do ich obecnej ojczyzny[3][4]. Autor postanowił namalować scenę na tle realnego krajobrazu; w tym celu udał się na Przełęcz Tucholską w pobliżu Mukaczewa, gdzie Węgrzy przekroczyli w IX wieku Karpaty.
W trakcie prac o ich postępach nieustannie donosiła węgierska prasa. Przewidywana data ukończenia dzieła została przewidziana na 20 sierpnia 1893 roku, który jest na Węgrzech świętem upamiętniającym kanonizację Stefana I Świętego. Ze względu na charakter obrazu część kosztów jego stworzenia pokryła rada miejska Budapesztu, która życzyła sobie także by w stolicy obraz był wystawiany[4]. Mimo nacisków, Feszty nie był w stanie ukończyć obrazu w wyznaczonym terminie; gotowy był jedynie kolorowy szkic o wymiarach 1 × 8 metrów, podczas gdy obraz ma wymiary 15 × 120 metrów. Ostatecznie zdecydowano o udziale innych malarzy. W kwietniu Feszty namalował niebo, w czym znaczący udział miał Ignác Ujváry; detale krajobrazu namalowali Ladislav Medňanský, Újváry i Spányi; postaci ludzkie stworzyli Pál Vágó i Henrik Papp, a tło Celesztin Pállya. Łącznie na obrazie przedstawiono ok. 2 tysiące postaci[5]. W pracy uczestniczyli także inni malarze, zaś artyści innych dziedzin sztuki zabawiali ich w trakcie pracy[4]. Wiosną 1894 roku Feszty wykonywał prace końcowe.
Dniem otwarcia wystawy stał się 13 maja 1894 roku, a sam obraz cieszył się ogromnym zainteresowaniem. W 1899 roku obraz został wystawiony na wystawie światowej w Londynie, a do Budapesztu wrócił w 1909 roku, co wiązało się ponownym uroczystym otwarciem wystawy 30 maja. Wkrótce potem podjęto prace naprawcze i rekonstrukcyjne[4].
W czasie zdobywania Budapesztu pod koniec II wojny światowej obraz i pawilon ucierpiały[3], do wnętrza dotarł śnieg i woda.
W latach 70. XX wieku podjęto decyzję o budowie parku historycznego w Ópusztaszer; podjęto prace rekonstrukcyjne obrazu oraz budowę nowego pawilonu. Prace przerwano w roku 1979. W 1991 roku przetarg na prace renowacyjne obrazu wygrała grupa specjalistów z Polski[4]. Obraz ponownie jest wystawiany od 1995 roku.
Od 2009 roku obraz jest dostępny do obejrzenia w wysokiej rozdzielczości w internecie[6].
Galeria
- Stara rotunda w Budapeszcie
- Rotunda w Ópusztaszer
- Szkic grupy Siedmiu węgierskich wodzów z 1891 roku
- Tablica pamiątkowa z nazwiskami polskich specjalistów którzy dokonali renowacji panoramy
Przypisy
- ↑ MagyarSzo (2008). Magyar Szo - Bulletin of the hungarian Community of New Zealand
- ↑ The Puszta and Lake Tisza. Tourism portal of Hungary. [dostęp 2010-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 września 2009)].
- 1 2 In the Pursuit of a Desirable Past:Some thoughts on the Hungarian National-Historical Memorial Park. University of Turku. [dostęp 2010-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 czerwca 2011)].
- 1 2 3 4 5 The Feszty Panorama Painting. magyarmuzeum.org. [dostęp 2010-01-09].
- ↑ Opusztaszer - Description. cometohungary.com. [dostęp 2010-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 grudnia 2009)].
- ↑ Photosynth
Bibliografia
- Árpád Szűcs, Małgorzata Wójtowicz: A Feszty-körkép (Helikon Kiadó, 1996).
Linki zewnętrzne
- Widok obrazu 360°. budapest360.hu. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-25)]. (węg.)
- Strona ośrodka w Ópusztaszer (węg.)