Polka Dziadek, Dziadek Polka, Dziadek − utwór muzyczny skomponowany w formie polki. Polka Dziadek jest popularną ludową europejską melodią, która upowszechniła się na całym świecie. Zazwyczaj jest znana jako Polka Klarnetowa i ma wiele wariantów[1].
Geneza
Ludowy utwór anonimowego autora, szczególnie popularny w Bawarii i Austrii jako Klarinetten Muckl lub A Hupfata (gwarowe "ein Gehüpfter", czyli „skakany”). Utwór powstał na terenie dzisiejszej Austrii pod koniec XIX wieku.
Klarinetten Muckl ukazał się po raz pierwszy drukiem już w 1906 roku w wiedeńskiej oficynie J. Weinbergera, w zbiorze „znanych (!) utworów i tańców” (Eine Sammlung bekannter Vortragsstücke und Tänze) opracowanych na akordeon przez Ottona Thirsfelda. W zbiorku tym znajduje się sześć utworów, w tym Poemat Zdenka Fibicha. Jako autor Klarinetten Muckl figuruje „Anonymus” (egzemplarz pierwodruku znajduje się w Austriackiej Bibliotece Narodowej w Wiedniu).
Tytuł A Hupfata pojawia się po raz pierwszy na okładce płyty szelakowej: nagranie zostało dokonane w 1907 roku przez Kapelę 14. Bawarskiego Regimentu Piechoty (w: Österreichisches Volksliedarchiv)[2].
Popularność w Polsce
Popularność w Polsce Polka zdobyła dzięki Karolowi Namysłowskiemu, który ów ludowy, anonimowy utwór zaaranżował na potrzeby swojego zespołu i dla owej aranżacji właśnie (ale nie dla ludowej melodii nieznanego autora!) zastrzegł w 1913 roku prawa autorskie. Zasługą Namysłowskiego było także spopularyzowanie Klarinetten Muckl w będącej pod rosyjskim zaborem części Polski, a także zapewne w samej Rosji[2]. W 1971 utwór został sygnałem Lata z Radiem Programu 1 Polskiego Radia i mocno spopularyzował się w Polsce[3][4]. W 2018 polkę zaaranżował dla radia Andrzej Smolik[5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Kinga Włodarek , "Lato z Radiem", droga od pięćdziesięciominutowej audycji radiowej po cykliczną imprezę masową, maj 2005, s. 18 [dostęp 2011-06-27] [zarchiwizowane], Cytat: (...) znana w całej Europie melodia ludowa i występuje pod różnymi nazwami. | (...) która doczekała się już wielu wersji na całym świecie .
- 1 2 Dorota Krzywicka-Kaindel. Polka z Dziadkiem. „Ruch Muzyczny”, s. 96-97. Instytut Książki.https://ruchmuzyczny.pl/article/1206
- ↑ Lato z Radiem ma 35 lat – nasze URODZINY !. Lato z Radiem. [dostęp 2011-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Kinga Włodarek , „Lato z Radiem” Droga od pięćdziesięciominutowej audycji radiowej po cykliczną imprezę masową [PDF], Praca wykonana pod kierunkiem prof. dr hab. Janusza Włodzimierza Adamowskiego, Praca magisterska na kierunku: Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna w zakresie: dziennikarstwa, Uniwersytet Warszawski Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych, maj 2005 [dostęp 2011-06-27] [zarchiwizowane 2016-03-04] .
- ↑ Polka Dziadek - nowa wersja dżingla "Lata z radiem" 2018 [online], tv.wirtualnemedia.pl, 11 lipca 2018 [dostęp 2018-08-21] (pol.).