Poliptyk San Zeno
Ilustracja
Autor

Andrea Mantegna

Data powstania

ok. 1457–1460

Medium

panel

Wymiary

212 i 213 × 125 i 135 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Bazylika San Zeno Maggiore w Weronie

Poliptyk San Zeno – obraz włoskiego malarza i rytownika Andrei Mantegni.

Poliptyk został zamówiony dla ołtarza głównego w bazylice San Zeno w Weronie przez opata Gregorio Correra. Część główna znajduje się tam do dnia dzisiejszego, część dolna znajdująca się w predelli zostały podzielone i w 1797 roku trafiły do muzeum w Luwrze oraz do Królewskiego Muzeum Sztuk Pięknych w Brukseli.

Opis obrazu

Dzieło ma formę tryptyku, lecz przedstawia jedną scenę połączoną jednym motywem architektonicznym oraz wspólną podłogą. Scena rozgrywa się za charakterystycznymi dla architektury starożytnej czterema kolumnami w ozdobionej płaskorzeźbami świątyni[1].

Tryptyk przedstawia siedzącą na marmurowym tronie Madonnę z Dzieciątkiem w otoczeniu śpiewających i grających aniołków. Po obu stronach stoi ośmiu świętych, z których siedmiu pogrążonych jest w lekturze. Kompozycja obrazu nawiązuje do starszego dzieła autorstwa Giotta Madonna z Dzieciątkiem. Po lewej stronie, na pierwszym planie widoczny jest św. Piotr ze swoim atrybutem kluczem trzymanym w dłoni. Za nim stoi św. Paweł a następnie św. Jan i patron bazyliki w Weronie, biskup św. Zenon. Po stronie prawej znajdują się kolejno: w czarnym habicie św. Benedykt, rzymski męczennik św. Wawrzyniec, papież Grzegorz Wielki i najbliżej widza św. Jan Chrzciciel.

W predelli Mantegna namalował trzy sceny pochodzące z Nowego Testamentu z ostatnich dni życia Jezusa. Przedstawiają one modlitwę Chrystusa w Ogrójcu[2], Ukrzyżowanie i Zmartwychwstanie.

Nad wszystkimi postaciami Mantegna namalował girlandy z owoców i warzyw zawieszone na hakach. Malarz zastosował tu efekt iluzji nazywany w sztuce trompe l'oeil mający na celu stworzeniu wrażenia przestrzeni i powiększenia pomieszczenia. Za girlandami na fryzie, widoczne są płaskorzeźby z puttami rozsypującymi zawartość rogu obfitości co w czasach antycznych symbolizowało dostatek.

Nawiązania

Scena ukrzyżowania z poliptyku stała się inspiracją dla piosenki Jacka Kaczmarskiego "Pejzaż z trzema krzyżami"[3].

Galeria

Predella

Przypisy

  1. Montegna na wielu swoich obrazach akcentował swoje zamiłowanie do sztuki starożytnej m.in. w obrazach Święty Sebastian czy Modlitwa w Ogrójcu
  2. Scena jest uderzająco podobna do późniejszego obrazu Modlitwa w Ogrójcu Mantegni
  3. Jacek o utworze – Pejzaż z trzema krzyżami. [w:] Strona poświęcona Jackowi Kaczmarskiemu [on-line]. www.kaczmarski.art.pl. [dostęp 2010-11-30]. (pol.).

Bibliografia

  • Patrick de Rynck Jak czytać malarstwo wyd. Universitas Kraków 2005 ISBN 83-242-0565-9
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.