Początek i progres wojny moskiewskiej – pamiętnik hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego z wyprawy wojennej do Carstwa Rosyjskiego w latach 1609–1611, spisany prawdopodobnie w 1612.

Wydany z kopii rękopiśmiennej we Lwowie w 1833 przez Konstantego Słotwińskiego pod tytułem Historia wojny moskiewskiej aż do opanowania Smoleńska.

Wzorem Juliusza Cezara narrator pisze o sobie w trzeciej osobie (pan Hetman). Tekst zawiera wiele makaronizmów; pamiętnik należy do najpiękniejszych w języku staropolskim.

Bibliografia

• Czapliński W., Początek i progres wojny moskiewskiej, [w:] Literatura polska : przewodnik encyklopedyczny, t. 2, Warszawa 1985, s. 182. ISBN 83-01-05369-0

Linki zewnętrzne

• Początek i progres wojny moskiewskiej (pdf)
• Początek i progres wojny moskiewskiej (djvu)
• „Początek i progres wojny moskiewskiej”, czyli o Stanisława Żółkiewskiego „ochocie do usłużenia królowi jegomości i Rzeczypospolitej”
• Wydania dzieła w bibliotece Polona