Pożdżenice
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

bełchatowski

Gmina

Zelów

Liczba ludności (2022)

604[1]

Strefa numeracyjna

44

Kod pocztowy

97-425[2]

Tablice rejestracyjne

EBE

SIMC

0557300

Położenie na mapie gminy Zelów
Mapa konturowa gminy Zelów, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pożdżenice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pożdżenice”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pożdżenice”
Położenie na mapie powiatu bełchatowskiego
Mapa konturowa powiatu bełchatowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pożdżenice”
Ziemia51°27′06″N 19°11′46″E/51,451667 19,196111[3]

Pożdżenice – wieś położona w gminie Zelów, w powiecie bełchatowskim, w województwie łódzkim, w Polsce.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Historia

Była to wieś szlachecka, w XVII w. należała do Gomolińskich, w następnym wieku do Szamowskich h. Prus I[4]. Parafia powstała w 1622 roku. Erygowana przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Wawrzyńca Gembickiego i jako samodzielna parafia istniała do 1863 roku, kiedy to wcielono ją do parafii w Wygiełzowie. W 1927 roku, została odłączona od Wygiełzowa i wcielona w granice parafii w Zelowie. Reaktywowano ją w 1958 roku. Pierwszy kościół św. Barbary był fundacji Wojciecha i Barbary Wężyków Gomolińskich. Obecny kościół św. Kazimierza i św. Barbary postawiono w 1836 roku z fundacji kasztelana sieradzkiego hr. Miączyńskiego. Kościół jest orientowany, drewniany, konstrukcji zrębowej, jednonawowy, na planie prostokąta. Dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę. Bogate uposażenie wnętrza z XVII w. pochodzące zapewne z wcześniejszej świątyni. Obok stoi drewniana dzwonnica z początku XIX w.

W 1843 roku było tu 30 rodzin czeskich, 33 niemieckie i tylko 6 polskich. W 1921 roku wieś liczyła 147 domów i 1061 mieszkańców, z których 66% było ewangelikami. Dziś wyróżnia się dwie wsie: Pożdżenice i Pożdżenice Kolonię, zwaną kiedyś Holenderską. Ta ostatnia została założona przez kolonistów niemieckich prawdopodobnie u schyłku XVIII w[5].

Religia

W Pożdżenicach opiekę duszpasterską nad niemieckimi kolonistami sprawował Kościół ewangelicko-augsburski. W 1857 roku miejscowość stała się filiałem Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Bełchatowie[6]. W miejscowości znajdował się dom zborowy ze szkołą kantoracką, w którym odbywały się prowadzone przez pastora, bądź lokalnego kantora nabożeństwa ewangelickie oraz lekcje dla dzieci[7]. Do 1934 roku zajęcia szkolne prowadzone były w języku niemieckim[8]. W latach 20. i 30. XX wieku funkcję kantora we wsi pełnił Hermann Kurzmanowski[9].

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisany jest obiekt:

  • szkoła, pocz. XIX w., nr rej.: 436 z 25.07.1967

Szlaki turystyczne

Przez wieś prowadzi szlak turystyczny niebieski niebieski turystyczny Szlak „Osady Braci Czeskich” (65 km): Widawa (PKS) – Ruda – Chrząstawa – Faustynów – Walewice – Pożdżenice – Zelów – Zelówek – Bocianicha – Grzeszyn – Gucin – Rokitnica – Talar – Barycz – Ostrów – Łask Kolumna (PKP, PKS).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1048 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109635
  4. ↑ tom. 4, sek. 7, str. 14, [w:] Sławomir Leitgber, Polska szlachta i jej herbi, www.familysearch.org, OCLC 865794691 [dostęp 2024-01-12] (pol.).
  5. ↑ Woźniak 2013 ↓, s. 190.
  6. ↑ Kneifel 1971 ↓, s. 110.
  7. ↑ Rocznik Ewangelicki 1925 ↓, s. 129.
  8. ↑ Gerhardt 1937 ↓, s. 14.
  9. ↑ Gerhardt 1937 ↓, s. 19.
  10. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych 2008 ↓, s. 3.

Bibliografia

  • Jakob Gerhardt: 1837–1937 Festschrift anlässlich der Jahrhundertfeier der evang.-luth. Gemeinde zu Belchatow. Lodz: Libertas, 1937. (niem.).
  • Eduard Kneifel: Die Evangelisch-Augsburgischen Gemeinden in Polen 1555-1939. Vierkirchen: Selbstverlag des Verfassers, 1971. (niem.).
  • Krzysztof Paweł Woźniak: Niemieckie osadnictwo wiejskie między Prosną a Pilicą i Wisłą od lat 70. XVIII wieku do 1866 roku. Proces i jego interpretacje. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013. (pol.).
  • „Rocznik Ewangelicki”, 1925. Warszawa: Związek Polskich Towarzystw i Zborów Ewangelickich w Państwie Polskiem. (pol.). 
  • Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. 2008.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.