Piotr Naliwajko (2020) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość | |
Język | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Chrystus w autobusie | |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Piotr Naliwajko (ur. 1960[2][3] w Świętochłowicach[4]) – polski malarz.
Życiorys
Malował już w dzieciństwie; jeden z jego obrazów powstał, gdy miał 8 lat[4]. Studiował na katowickim Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[4] w latach 1979–1984[5]. Był uczniem Macieja Bieniasza i Jerzego Dudy-Gracza[6][4][7].
Razem z Leszkiem Żegalskim i Januszem Szpytem założył w 1983 roku założył grupę artystyczną o nazwie Tercet Nadęty, czyli Całkiem Nowi Dzicy Normalni Dadaiści[7][4] (początkowo jako Grupa Trzech[8]), w ramach której wystawiał swoje prace w Polsce i za granicą[5]. Pierwsza wystawa została zaprezentowana w Muzeum Historii Katowic w 1983 roku[8]. Uczestniczył w Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki „Arsenał '88” w Warszawie[4]. Prowadzi Pracownię Rysunku i Malarstwa w Miejskim Domu Kultury Batory w Chorzowie-Batorym[9].
Twórczość
Piotr Naliwajko uprawia malarstwo realistyczne[4], przez Jarosława M. Daszkiewicza określone jako „neorealizm egzystencjalny”[8], z uwagi na inspiracje aurą Górnego Śląska określane także jako malarstwo miejsca[10]. Posługuje się metaforyką czerpiącą z różnych nurtów kultury, m.in. z dadaizmu[4]. Jego twórczość bywa określana jako prowokacyjna i skandalizująca[4]. Angażował się także w akcje o charakterze happeningu[11].
Wybrane dzieła:
- Chrystus w autobusie[8]
- Przybycie Jezusa Chrystusa do Chorzowa (1987)[11], na którym „sponiewierany Jezus leży między pijakami i prostytutką”[12]
- M.B.Cz.J.B. (1998)[13] – „wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej jako lalki Barbie” w zbiorach Muzeum w Chorzowie[12]
- Chleb (2001) – „rodzajowa, prozaiczna scena krojenia chleba i przekazywania sobie jego kromki. Scena ta wyjęta jest ze śląskiej, bliskiej artyście rzeczywistości i umieszczona, w irracjonalny sposób, na tle typowego dla Śląska pejzażu architektonicznego: podwórka z chlewikami i familokami z czerwonej cegły”[10]
- Zdumiewająco nieprzemysłowy duch (2006), kurtyna dla Teatru Powszechnego w Łodzi[4]
- Blisko, najbliżej…, wielkoformatowy obraz dla nowego Chorzowskiego Centrum Kultury[5]
Kolekcję jego prac posiada m.in. muzeum diecezjalne w Würzburgu[12][6], kilka obrazów jest także w zbiorach kardynała Joachima Meisnera[12].
Recepcja
Malarstwem Piotra Naliwajki zajmowali się m.in.: Henk Abbink, Krzysztof Cichoń, Victor Forbes, Andreas Hildmann, Irma Kozina, Friedrich Kraft, Annette Krauss, Anna Kuligowska-Korzeniewska, Jacek Kurek, Lechosław Lameński, Jerzy Madeyski, Monika Małkowska, Andrzej Matynia, Jarosław Świerszcz[5].
Twórczość Piotra Naliwajki dokumentuje pięć filmów: Tercet Nadęty (W. Dobrzyński), Christus Fahrt Autobus (RTL Niemcy), Bracia (J. Wolska, H. Jantos), Impresje (M. Olczyk), Sztuka ekranowana – Piotr Naliwajko (TVP Kultura)[14].
W 2008 roku Agencja Mediów Lokalnych „mediaL” wydała publikację Jacka Kurka pt. Światło jest najważniejsze: Piotr Naliwajko i jego obrazy[15]. W 2009 roku nakładem Miejskiego Domu Kultury Batory wydano książkę Moniki Osińskiej Zamalowanie: rozmowy z Piotrem Naliwajką[16].
22 października 2018 roku przyznano mu odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”[1].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Zasłużeni dla Kultury Polskiej uhonorowani.. Biuro Senatorskie Leszka Piechoty, circa 2018. [dostęp 2020-02-21].
- ↑ Zadora 2014 ↓, s. 86.
- ↑ Piotr Naliwajko. [w:] webKatalog der Kunstsammlungen der Diözese Würzburg [on-line]. [dostęp 2020-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-11)]. (niem.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 zs: „zaDADĘcie” w Częstochowie. Piotr Naliwajko zaprasza na swój wernisaż. [w:] wyborcza.pl Częstochowa [on-line]. Agora SA, 2018-01-10. [dostęp 2020-02-21].
- 1 2 3 4 Bio. [w:] Oficjalna strona malarza – Piotr Naliwajko [on-line]. [dostęp 2020-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)].
- 1 2 Olga Krzyżyk: Chorzów: Bal prezydenta w Sztygarce już 1 lutego. Można wylicytować koszulkę Kamila Stocha. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. 2019-01-21. [dostęp 2020-02-21].
- 1 2 Nina Kinitz: Piotr Naliwajko – kontrowersyjny twórca obrazoburczych obrazów, które obnażają brzydotę współczesnego świata. [w:] Polskie Muzy [on-line]. 2009-05-25. [dostęp 2020-02-21].
- 1 2 3 4 Piotr Zaczkowski. Prowokacja bardzo serio. „Śląsk”. 54 (4), s. 65, 2000-04. ISSN 1425-3917.
- ↑ Pracownia Rysunku i Malarstwa. Miejski Dom Kultury Batory. [dostęp 2020-02-21].
- 1 2 Zadora 2014 ↓, s. 89.
- 1 2 Zadora 2014 ↓, s. 94.
- 1 2 3 4 Aleksandra Dybiec: Radny PiS nie chce „bluźnierczej twórczości”. Odwołajcie tę wystawę lub.... [w:] wyborcza.pl Płock [on-line]. Agora SA, 2016-01-11. [dostęp 2020-02-21].
- ↑ Chorzowska Galeria Jednego Obrazu: Piotr Naliwajko. Muzeum w Chorzowie. [dostęp 2020-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-21)].
- ↑ Piotr Naliwajko. [w:] Wirydarz Galeria sztuki [on-line]. [dostęp 2020-02-21].
- ↑ Światło jest najważniejsze: Piotr Naliwajko i jego obrazy [rekord bibliograficzny]. [w:] Katalog Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej [on-line]. [dostęp 2020-02-21].
- ↑ Zamalowanie. Rozmowy z Piotrem Naliwajką [rekord bibliograficzny]. [w:] NUKAT [on-line]. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie. [dostęp 2020-02-21].
Bibliografia
- Anna Maria Zadora: Współczesne funkcje sztuki: sztuka pomiędzy twórcą a odbiorcą na przykładzie twórczości malarskiej artystów środowiska śląskiego. W: „Sztuka, edukacja, kultura: z teorii i praktyki edukacji artystycznej malarskiej artystów środowiska śląskiego. U. Szuścik, E. Linkiewicz (red.). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2014. ISBN 978-83-8012-283-3.
Linki zewnętrzne
- Galeria prac i notka biograficzna. galeriasd.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-02)].
- Piotr Naliwajko o sobie dla TVP. ww6.tvp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)].
- Sztuka ekranowana – Piotr Naliwajko
- Obrazki nie z wystawy – Piotr Naliwajko
- Okiem malarza - Spotkania z mistrzem
- Okiem malarza - Spotkania z mistrzem (wersja z audiodeskrypcją)