Systematyka[1][2][3] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
P. yunnanensis |
Nazwa systematyczna | |
Pinus yunnanensis Franch. J. Bot. (Morot). 13: 253. 1899. | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
Pinus yunnanensis Franch. – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Pinus yunnanensis występuje w Chinach (Kuangsi, Kuejczou, Syczuan, Junnan)[5]. W prowincji Syczuan rośnie razem z P. tabuliformis, w zachodniej Mjanmie występuje z P. kesiya - jej zasięg poszerza się, w związku z wycinaniem konkurencyjnych lasów liściastych[6].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewa, rzadko krzewy.
- Pień
- Kora brązowoszara, podłużnie spękana, łuszcząca się. Gałązki grube, rudobrązowe
- Liście
- Igły zebrane po 2–3 na krótkopędzie, o długości 15–20(30)[6] i grubości 1–1,2 mm[5]. Rzędy aparatów szparkowych widoczne na wszystkich stronach liścia.
- Szyszki
- Szyszki żeńskie jasnobrązowe, o długości 3–7(10) cm. Wyrastają w grupach po 2–5, osadzone na krótkich szypułkach. Łuski nasienne od środka purpurowobrązowe. Apofyza z piramidką zakończoną krótkim kolcem. Nasiona brązowe, o długości 4–5 mm, opatrzone skrzydełkiem o długości 1,2–1,4 cm.
Biologia i ekologia
Dwie wiązki przewodzące w liściu, 4–5 przewodów żywicznych (środkowe i brzegowe).
Pochewki liściowe trwałe[5]. Pędy przyrastają w trakcie jednego sezonu nawet do 35 cm długości. Pylenie następuje od kwietnia do maja. Szyszki nasienne otwierają się podczas drugiego lata wzrostu.
Systematyka i zmienność
Synonimy: P. insularis var. yunnanensis (Franch.) Silba 1984, P. yunnanensis var. tenuifolia Cheng & Law 1975, P. insularis var. tenuifolia (Cheng & Law) Silba 1990, P. tabulaeformis var. yunnanensis (Franchet) Shaw.
ozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[7]:
- podrodzaj Pinus
- sekcja Pinus
- podsekcja Pinus
- gatunek P. yunnanensis
- podsekcja Pinus
- sekcja Pinus
Gatunek blisko spokrewniony z P. tabuliformis, P. kesiya, P. hwangshanensis, P. taiwanensis i P. thunbergii[6].
Wyróżnia się trzy odmiany[5]:
- Pinus yunnanensis var. pygmaea (Hsüeh) Hsüeh – krzewy, igły długości 7–13 cm,
- Pinus yunnanensis var. tenuifolia W. C. Cheng & Y. W. Law – drzewa, igły o długości do 30 cm i średnicy mniejszej niż 1mm, zwisające,
- Pinus yunnanensis var. yunnanensis – drzewa, igły o długości do 30 cm i średnicy ok. 1,2 mm, wcale lub lekko zwisające.
Zagrożenia
Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LC (least concern), czyli jest gatunkiem o niższym ryzyku wyginięcia[4].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- 1 2 A. Farjon , T. Christian , K. Rushforth , Pinus yunnanensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2011-08-25] (ang.).
- 1 2 3 4 5 Wu i Raven, 1999, Pinus yunnanensis.
- 1 2 3 4 Christopher J. Earle: Pinus yunnanensis. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2011-08-25]. (ang.).
- ↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2011-08-25]. (ang.).
Bibliografia
- Christopher J. Earle: Pinus yunnanensis. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2011-08-25]. (ang.).
- Pinus yunnanensis. „Flora of China”. Vol. 4, 1999. Wu Zhengyi, Peter H. Raven, Hong Deyuan (red.). Beijing: Science Press; St. Louis: Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-08-25]. (ang.).
- EoL: 1061744
- Flora of China: 200005372
- Flora of North America: 200005372
- GBIF: 5285783
- identyfikator iNaturalist: 135658
- IPNI: 263419-1
- NCBI: 88732
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2562237
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:263419-1
- identyfikator Tropicos: 24900663