Petrel szarobrzuchy
Pterodroma inexpectata[1]
(J.R. Forster, 1844)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

rurkonose

Rodzina

burzykowate

Rodzaj

Pterodroma

Gatunek

petrel szarobrzuchy

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Petrel szarobrzuchy[6] (Pterodroma inexpectata) – gatunek średniej wielkości ptaka oceanicznego z rodziny burzykowatych (Procellariidae). Nie wyróżnia się podgatunków[2][7]. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Występowanie i biotop

Występuje na rozległym obszarze Pacyfiku od Alaski do wybrzeży antarktycznych[8]. Spotykany także na południowych krańcach Ameryki Południowej[8]. Większość życia spędza przemierzając oceany, rzadko bywa widywany w pobliżu stałego lądu (z wyjątkiem okresu lęgowego)[8]. Gniazduje na wyspach u wybrzeży Nowej Zelandii – na wyspach u wybrzeży Fiordlandu, wyspach Solander i Snares, wyspach w Cieśninie Foveaux oraz wyspach wokół wyspy Stewart[5]. Gatunek zniknął z części miejsc lęgowych, zwłaszcza dwóch głównych wysp Nowej Zelandii oraz innych pobliskich wysp, wskutek introdukcji drapieżników, takich jak koty[8].

Morfologia

Petrel szarobrzuchy (u góry) na rysunku z 1888 roku
Rozmiary

Długość ciała 32–36 cm, rozpiętość skrzydeł 74–92 cm[9]. Masa ciała 247–441 g[9].

Wygląd zewnętrzny

Upierzenie wierzchu ciała ciemne z czarnym paskiem biegnącym przez oko[8]. Spód biały z szarą plamą na środku tułowia[8]. Na jasnym spodzie skrzydeł, charakterystyczne czarne pasy w kształcie litery M (widoczne w locie)[8]. Brak dymorfizmu płciowego[8].

Ekologia i zachowanie

Tryb życia

Ptak wędrowny, przystosowany do życia na otwartym oceanie, zbiera pokarm z powierzchni wody, a także śpi w locie[8].

Pożywienie

Pokarm stanowią ryby, kałamarnice i skorupiaki[8].

Lęgi

W okresie lęgowym, który rozpoczyna się w październiku, petrele szarobrzuche wędrują na południe[8]. Gniazdują w koloniach na małych skalistych wyspach[8]. Po zakończeniu lęgów wracają na północ[8].

Gniazdo

Gniazduje bezpośrednio na ziemi lub w szczelinach skalnych[8].

Jaja i pisklęta

Samica składa 1 białe jajo, które jest wysiadywane przez okres około 50 dni[8]. Pisklę przebywa w gnieździe do 3,5 miesiąca[8].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody petrel szarobrzuchy od 2000 roku klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku miał on status „najmniejszej troski” (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji w 2004 roku szacuje na prawdopodobnie ponad 1,5 miliona osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na plądrowanie lęgów przez introdukowane drapieżniki[5].

Przypisy

  1. ↑ Pterodroma inexpectata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 Mottled Petrel (Pterodroma inexpectata). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Mottled Petrel Pterodroma inexpectata – synonyms. [w:] Avibase - Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2021-05-16]. (ang.).
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Checklist Committee Ornithological Society of New Zealand: Checklist of the birds of New Zealand, Norfolk and Macquarie Islands, and the Ross Dependency, Antarctica. 4th ed.. Wellington, New Zealand: Te Papa Press, 2010, s. 92. ISBN 978-1-877385-59-9.
  5. 1 2 3 Pterodroma inexpectata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  6. ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-05-16].
  7. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Petrels, albatrosses. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-05-16]. (ang.).
  8. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 28, ISBN 978-83-8172-650-4 (pol.).
  9. 1 2 N. Bouglouan: Mottled Petrel. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-05-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.