Petlikowce Stare
Старі Петликівці
Ilustracja
Kościół w Petlikowcach Starych
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Rejon

czortkowski

Populacja 
 liczba ludności
 gęstość


1024
307.78 os./km²

Kod pocztowy

48413

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Petlikowce Stare”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Petlikowce Stare”
Ziemia49°08′13″N 25°21′49″E/49,136944 25,363611

Petlikowce Stare (ukr. Старі Петликівці) – wieś w rejonie czortkowskim[1] obwodu tarnopolskiego.

Przez wieś przechodzi droga terytorialna T 2006 (prowadzi m.in. do Zarwanicy) a obok droga krajowa N18.

Historia

Juliusz Leopold Franciszek Korytowski w 1865 zaślubił Wandę z Młockich, właścicielkę dóbr ziemskich Petlikowce Stare, Petlikowce Nowe, Bielawińce, Kurdwanówka, córkę Franciszka i Sabiny z Dziokowskich herbu Trąby z odmianą[2].

W 1901 działała gorzelnia Michała Lewickiego[3].

C. K. Rada Szkolna Krajowa orzeczeniem l. 7495 z 6 marca 1905 przekształciła 1-klasową na 2-klasową szkołę ludową w Petłikowcach Starych w okręgu szkolnym buczackim[4].

W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Petlikowce Stare w powiecie buczackim województwa tarnopolskiego.

8 września 1931 ks. prałat Władysław Libreski w otoczeniu duchowieństwa dekanatów podhajeckiego i buczackiego, w asystencji proboszcza greckokatolickiego, w obecności kolatora hr. Erazma Korytowskiego, starosty powiatowego Adama Fedorowicza, obywatelstwa z parafii i około 6000 ludzi dokonał poświęcenia nowego, czwartego z rzędu na parafii, nieukończonego jeszcze kościoła murowanego (brak sufitów, okien i posadzki), który powstał na gruzach spalonego przez Rosjan podczas pierwszej wojny światowej dzięki ofiarności parafian, kolatora i dworów[5].

Przed 1939 powstały: nowy kościół, Dom Ludowy, mleczarnia, szkoła, Kasa Stefczyka[6].

W czasie kampanii wrześniowej stacjonował tu IV/1 dywizjon myśliwski Brygady Pościgowej oraz 121. i 122. eskadry myśliwskie.

W 1931 r. wieś liczyła 2561 mieszkańców, wśród których przeważali Polacy. W latach 1943 - 1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN - UPA oraz SS Galizien zamordowali 16 Polaków, w tym siostrę zakonną Beatę Kogut ze zgromadzenia służebniczek dębickich[7], 5 żołnierzy AK i polskiej samoobrony oraz żołnierza Wojska Polskiego i jego matkę[8].

Od 1944 wieś jest siedzibą rady wiejskiej[9].

Zabytki

  • kościół pw. Narodzenia NMP - murowany, zbudowany w latach 1924 - 1931, zamknięty w 1945 r., oddany katolikom w 2000 r., konsekrowany w 2004 r[10].

Ludzie

  • Wojciech Blicharski (1899–1940) – porucznik piechoty Wojska Polskiego
  • Tomasz Bokłak – polski nauczyciel, w 1931 kierownik 5-klasowej szkoły powszechnej we wsi[11].
  • Tomasz Dąbrowski – naczelnik gminy w 1900[12].
  • Katarzyna Drapalska – nauczycielka miejscowej 5-klasowej szkoły powszechnej, w 1932 przeniesiona do 6-klasowej szkoły powszechnej w Trybuchowcach[13].
  • Jan Gwozdziowski (zm. 4 lutego 1914) - proboszcz[14].
  • Marian Kubasiewicz (ur. w Chybicach, zm. 1997 w Szczecinie) – polski naukowiec, pedagog, rektor AR w Szczecinie, absolwent tut. szkoły powszechnej[15].
  • Maciej Ochocki herbu Nowina, skarbnik żytomierski poślubił tutaj w 1753 Ludwikę Polanowską "de Usowce"[16]

Zobacz też

Przypisy

  1. Про утворення та ліквідацію районів [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-14] (ukr.).
  2. Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach błękitny. Genealogie żyjących rodów polskich. Lwów : nakładem księgarni H. Altenberga, 1909, s. 456.
  3. Gorzelnie i Fabryki wódek w Galicji w 1901 r. [niewiarygodne źródło?]
  4. Org-anizacya szkół. „Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi”. 7, R. IX, s. 77, 8 marca 1905.
  5. Święto w pięciowiekowej parafji. „Słowo Polskie”. 258, s. 6, 20 września 1931.
  6. P.M.. Petlikowce Stare obok Buczacza – to Lisków Podolski. Wschód”. Nr 114, s. 5, 22 stycznia 1939.
  7. MARIA KOGUT — MARTYROLOGIUM [online], www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2023-04-19].
  8. Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 165-167, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
  9. Облікова картка, Старопетликівська сільська рада, Тернопільська область, Бучацький район (ukr.)
  10. Petlikowce Stare [online], www.rkc.lviv.ua [dostęp 2023-04-19].
  11. Szkolnictwo powszechne. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. 6–7, s. 342, 1931, R. 35.
  12. Lista przysięgłych. „Kurjer Stanisławowski”. 765, s. 3, 20 maja 1900.
  13. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. 5, s. 294, 1932, R. XXXVI.
  14. Schematismus Archidioecesis Leopoliensis Ritus Latini. MCMXVI. Leopoli, 1916, s. 80
  15. Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 16.
  16. Herb podany za Sławomirem Górzyńskim (Nobilitacje w Galicji). Wprawdzie sami członkowie rodu próbowali wykazywać w XIX wieku, że ich właściwym herbem jest Ostoja, jednak ich podanie do Wydziału Stanów we Lwowie spotkało się z "chłodną" reakcją urzędników, zob. Genealogia rodu Ochocki herbu Nowina.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.