Wyższa Szkoła Partyjna im. Karola Marksa przy KC SED
Parteihochschule Karl Marx beim ZK der SED
PHS Karl Marx
The Party Academy Karl Marx
KC SED
Ilustracja
Budynek b. siedziby Wyższej Szkoły Partyjnej im. Karola Marksa w Berlinie przy Rungestraße (1955-1990)
Data założenia

1946

Data likwidacji

1990

Typ

państwowa uczelnia niepubliczna, uczelnia partyjna SED

Państwo

 NRD

Adres

Rungestraße 3-6,
Berlin

Liczba pracowników

450 (1990)

Liczba studentów

750 (1990)

Rektor

Götz Dieckmann

Położenie na mapie Berlina
Mapa konturowa Berlina, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wyższa Szkoła Partyjna im. Karola Marksa przy KC SED”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wyższa Szkoła Partyjna im. Karola Marksa przy KC SED”
Ziemia52°30′44,7″N 13°24′52,1″E/52,512417 13,414472
B. siedziba Wyższej Szkoły Partyjnej im. Karola Marksa na zamku Hakeburg w Kleinmachnow (1948-1955)
Spotkanie aktywu berlińskiego SED w b. siedzibie Szkoły (październik 1957)

Parteihochschule Karl Marx beim ZK der SED (z niem. Wyższa Szkoła Partyjna im. Karola Marksa przy KC SED, w skrócie: PHS Karl Marx) – uczelnia powołana w 1946 w Radzieckiej Strefie Okupacyjnej w Niemczech.

Przekazując treści z podstaw nauk społecznych w duchu marksistowsko-leninowskim wykładowcy przygotowywali kwalifikowane kadry dla centralnego aparatu partyjno-państwowego. Uczelnia, choć podlegała Komitetowi Centralnemu SED, formalnie była państwową szkołą wyższą, po powołaniu NRD z wpisem w 1953 do rejestru szkół wyższych tego kraju (Hochschulregister der DDR)[1], z prawem do przeprowadzania przewodów doktorskich i postępowań habilitacyjnych. Uczestnicy, w szczególności kurs rocznego, mieli od lat 60., zazwyczaj już wyższe wykształcenie. Minimalny wiek dla studentów wynosił zwykle 25 lat[1]. Absolwenci, po trzyletnich studiach, otrzymywali odpowiednik dyplomu licencjackiego w zakresie nauk społecznych (Diplom-Gesellschaftswissenschaftler) i wchodzili do kręgu, jeżeli już w nim wcześniej nie byli, nomenklatury partyjnej. Szkołę zamknięto z dniem 30 czerwca 1990, jednocześnie wykreślając z rejestru[2].

W NRD funkcjonowały też krajowe (Landesparteischule)[uwaga 1], a po reformie podziału administracyjnego państwa, okręgowe (Bezirksparteischulen) oraz powiatowe szkoły partyjne (Kreisparteischulen).

Szkoła była określana „czerwonym klasztorem” (Rotes Kloster), lub „wilczym kanionem” (Wolfsschlucht)[3].

Podział organizacyjny

  • Wydział Historyczny (Wissenschaftlicher Bereich Geschichte)[4]
    • Katedra Historii SED (Lehrstuhl Geschichte der SED)
    • Katedra Historii KPZR (Geschichte der KPdSU)
    • Katedra Historii Międzynarodowego Ruchu Robotniczego (Geschichte der internationalen Arbeiterbewegung)
  • Wydział Filozofii (Wissenschaftlicher Bereich Philosophie)
    • Katedra Filozofii Marksistowsko-Leninowskiej (Marxistisch-leninistische Philosophie)
    • Katedra Naukowego Komunizmu (Wissenschaftlicher Kommunismus)
    • Katedra Polityki Kulturalnej SED (Kulturpolitik der SED)
  • Wydział Ekonomii Politycznej i Gospodarki (Wissenschaftlicher Bereich Politische Ökonomie und Wirtschaftswissenschaften)
    • Katedra Ekonomii Politycznej Socjalizmu (Politische Ökonomie des Sozialismus)
    • Katedra Ekonomii Politycznej Kapitalizmu (Politische Ökonomie des Kapitalismus)
    • Katedra Ekonomii Przemysłu (Ökonomik der Industrie)
    • Katedra Gospodarki Rolnej (Ökonomik der Landwirtschaft)
    • Grupa Geografii Politycznej i Gospodarczej (Arbeitsgruppe Politische und ökonomische Geographie)
  • Wydział Nauczania Partii marksistowsko-leninowskiej (Wissenschaftlicher Bereich Lehre von der marxistisch-leninistischen Partei)
    • Katedra Nauczania partii marksistowsko-leninowskiej (Lehre von der marxistisch-leninistischen Partei)
    • Katedra Państwa i Prawa (Staat und Recht)
  • Instytut dla Cudzoziemców (Institut für Ausländerstudium)
  • Wydział Zaoczny (Abteilung Fernstudium), wraz z 15 oddziałami w poszczególnych okręgach NRD

Dyrektorzy/rektorzy uczelni

  • 1946–1947 – Willi Kropp i Carl Bose (reprezentujących równorzędnie KPD/SPD)
  • 1947–1950 – Rudolf Lindau i Paul Lenzner (KPD/SPD)
  • 1950–1983 – Hanna Wolf
  • 1983–1989 – Kurt Tiedke
  • 1989–1990 – Götz Dieckmann

Siedziba

W okresie od 1946 do 1948 siedziba uczelni znajdowała się w Liebenwalde koło Oranienburga, od 1948 do 1955 na zamku Hakeburg w Kleinmachnow (następnie mieścił się tu jeden z domów gościnnych KC SED). Od 1955 uczelnia miała swą siedzibę w Berlinie w Haus am Köllnischen Park, w obiekcie (proj. Alfred Gottheiner) wybudowanym w 1933 dla zarządu Kasy Chorych (AOK Berlin), przy Rungestraße 3-6. W połowie lat 70. dotychczasowy kompleks budynków został uzupełniony o nowy budynek przy Am Köllnischen Park. Około 1980 kilka katedr zostało przeniesionych do Kleinmachnow. Obecnie w kompleksie budynków przy Rungestraße prowadzone są prace rewitalizacyjne w wyniku których przewidziano pomieszczenie w grudniu 2018 158 mieszkań (Metropol-Park).

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Np. Berlina, Brandenburgii, Saksonii itd.

Przypisy

  1. 1 2 Geschichtliche Einblicke [online], www.phs-karlmarx.info [dostęp 2018-01-31].
  2. ↑ Hans-Ulrich Derlien: Elitezirkulation zwischen Implosion und Integration. Abgang, Rekrutierung und Zusammensetzung ostdeutscher Funktionseliten 1989–1994, [w:] (praca zbiorowa) Transformation der politisch-administrativen Strukturen in Ostdeutschland, Springer-Verlag Berlin 2013, s. 339.
  3. ↑ Parteihochschule der SED [online], www.phs-karlmarx.info [dostęp 2018-01-31].
  4. ↑ Geschichtliche Einblicke [online], www.phs-karlmarx.info [dostęp 2020-10-11].

Bibliografia

  • Heike Amos: Politik und Organisation der SED-Zentrale 1949–1963: Struktur und Arbeitsweise von Politbüro, Sekretariat, Zentralkomitee und ZK-Apparat, LIT Verlag Münster 2003, 715 s., ISBN 3-8258-6187-2.
  • Uwe Möller, Bernd Preußer (red.): Die Parteihochschule der SED – ein kritischer Rückblick, GNN-Verlag Schkeuditz 2006, 276 s., ISBN 3-89819-236-9.
  • Hasło nt. uczelni
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.