Gatunek | |
---|---|
Rok produkcji |
1925 |
Data premiery |
21 grudnia 1925 |
Kraj produkcji | |
Język | |
Czas trwania |
75 min |
Reżyseria | |
Scenariusz | |
Główne role |
Aleksandr Antonow |
Muzyka |
Nikołaj Kriukow (1950) |
Zdjęcia |
Eduard Tisse |
Pancernik Potiomkin (ros. Броненосец «Потёмкин», Bronienosiec Potiomkin) – radziecki film niemy nakręcony w 1925 roku przez Siergieja Eisensteina. Jest drugą częścią trylogii filmowej: pierwszą jest film z 1924 roku Strajk, trzecią zaś Październik: 10 dni, które wstrząsnęły światem z 1928 roku.
Film oparty jest na autentycznym zdarzeniu, jakim było powstanie załogi rosyjskiego czarnomorskiego pancernika "Potiomkin" ("Kniaź Potiomkin Tawriczeskij") przeciw carskiemu dowództwu w czasie rewolucji 1905 roku. Pancernik Potiomkin był w założeniu filmem propagandowym, gloryfikującym rewolucyjny zryw marynarzy, lecz dzięki użytym środkom wyrazu artystycznego, szczególnie nowatorskiemu montażowi, przez wielu uznawany jest za jeden z najbardziej znaczących filmów w historii kina.
Film jest czarno-biały, jednakże na poszczególnych kopiach ręcznie koloryzowano czerwony sztandar.
Najsłynniejszą sceną, wielokrotnie cytowaną, jest masakra ludności na odeskich schodach przez rytmicznie maszerującą kompanię żołnierzy carskich, a zwłaszcza zjeżdżający w dół schodów wózek z dzieckiem. Do owej sceny odwoływano się wielokrotnie w późniejszych filmach, m.in. w Déjà vu Juliusza Machulskiego (bezpośrednio), Steps Zbigniewa Rybczyńskiego (bezpośrednio) i Nietykalni Briana De Palmy (nawiązanie).
W międzynarodowej ankiecie brukselskiej z 1958 roku rozpisanej przez Bureau International de la Recherche Historique Cinématografique film Pancernik Potiomkin zajął pierwsze miejsce[1]. Uznano go najlepszym filmem wszech czasów. Film ten jako klasyczne dzieło sztuki filmowej, zapoczątkował "złoty okres" radzieckiego kina i odegrał kluczowe znaczenie w skali światowej[2].
Zdjęcia
Film kręcony był w Odessie i na hulku, byłym pancerniku Dwunastu Apostołów (Двенадцать Апостолов).
Obsada
- Aleksandr Antonow – Grigorij Wakalinczuk, bolszewicki oficer
- Władimir Barski – komandor Golikow
- Grigorij Aleksandrow – naczelnik Giliarowski
- Iwan Bobrow – młody marynarz
- Michaił Gomorow – walczący marynarz
- Andriej Fajt – rekrut
- Władimir Uralski
Przypisy
- ↑ Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Wojewódzki Zarząd Kin, Kraków 1972, s. 71.
- ↑ Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Wojewódzki Zarząd Kin, Kraków 1972, s. 75.
Linki zewnętrzne
- Pancernik Potiomkin w bazie IMDb (ang.)
- Pancernik Potiomkin w bazie Filmweb
- Pancernik Potiomkin dostępny do bezpłatnego pobrania z Internet Archive
- "Potiomkin" Plakaty do filmu Pancernik "Potiomkin" w galerii plakatu filmowego Filmoteki Narodowej „Gapla”