Palczatka imbirowa
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

palczatka

Gatunek

palczatka imbirowa

Nazwa systematyczna
Cymbopogon martini (Roxb.) W.Watson
Gaz. N. W. Ind. 392 1882[3]
Synonimy
  • Andropogon martini Roxb.[3]

Palczatka imbirowa (Cymbopogon martini (Roxb.) W.Watson) — gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych. Rośnie dziko w Chinach, uprawiany jest w Indiach i Indonezji[4].

Morfologia i biologia

Wysoka roślina wieloletnia o grubych kłączach i szerokich (jak na trawy) liściach. Kwiatostan w postaci szczytowej wiechy.

Zastosowanie

  • Wytwarza olejek eteryczny zwany olejkiem palmarozowym. Ma on własności lecznicze. W Indiach od dawna był używany wewnętrznie jako środek przeciw infekcji i gorączce, przy dolegliwościach żołądkowych. Ma własności antyseptyczne i bakteriobójcze, może być używany do odkażania ran i przyspieszenia ich gojenia się[5].
  • Olejek palmarozowy jest używany w kosmetyce, szczególnie do zwalczania trądziku[5].
  • W Indiach i Afryce Zachodniej jest jednym ze składników curry[5].
  • Repelent, w magazynach zbóż i fasoli skutecznie odstraszający owady[6].
  • Repelent odstraszający komary[7].
  • Jest używany do zwalczania nicieni[8].
  • Niektóre gatunki palczatek od dawna były używane do wytwarzania olejków zapachowych o bardzo trwałym zapachu. Potwierdzeniem trwałości tego zapachu jest fakt, że aromat palczatki wełnistej był wyczuwalny jeszcze podczas otwierania grobowców faraonów z przełomu XX i XXI dynastii, czyli ok. 1070 lat p.n.e. Według badaczy roślin biblijnych w niektórych cytatach biblijnych wymieniono dwa gatunki palczatek: palczatkę imbirową i palczatkę wełnistą. Np. w Księdze Jeremiasza (6,20) ”korzeń trzcinowy z dalekiej ziemi” to właśnie jeden z tych dwu gatunków palczatek. W Księdze Ezechiela (27,19) palczatki te kryją się pod słowem tłumaczonym jako trzcina[9].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
  3. 1 2 The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  4. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
  5. 1 2 3 PALMAROSA (Cymbopogon martini – Gramineae). [dostęp 2014-11-30].
  6. ↑ Kumar, R.; Srivastava, M.; Dubey, N. K. (2007). "Evaluation of Cymbopogon martinii oil extract for control of postharvest insect deterioration in cereals and legumes". Journal of Food Protection 70 (1): 172–78
  7. ↑ Duke, J. A. and J. duCellier. (1993). CRC Handbook of Alternative Cash Crops. Boca Raton: CRC Press. 214
  8. ↑ Asha M. Kumaran i inni, Geraniol, the putative anthelmintic principle of Cymbopogon martinii, „Phytotherapy Research”, 17 (8), 2003, s. 957, DOI: 10.1002/ptr.1267, PMID: 13680833.
  9. ↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.