Pałecznica
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

proszowicki

Gmina

Pałecznica

Liczba ludności (2022)

517[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

32-109[2]

Tablice rejestracyjne

KPR

SIMC

0259614

Położenie na mapie gminy Pałecznica
Mapa konturowa gminy Pałecznica, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pałecznica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałecznica”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pałecznica”
Położenie na mapie powiatu proszowickiego
Mapa konturowa powiatu proszowickiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pałecznica”
Ziemia50°17′24″N 20°18′10″E/50,290000 20,302778[3]

Pałecznicawieś w południowej Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, siedziba gminy Pałecznica.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Integralne części miejscowości: Besek, Organy, Piwniczyska, Wnuków, Wysiołek[4].
Przez wieś przebiega szlak Małopolska Droga św. Jakuba.

Historia

Pierwszy raz Pałecznica pojawia się w przekazach historycznych w 1325 jako wieś królewska. Na dwór odprowadzano z niej artykuły spożywcze. W XV wieku na potrzeby wojska rozwinęło się rzemiosło i kowalstwo. Wzmianka historyczna o Pałecznicy pojawia się też w „Liber Beneficjum” Jana Długosza. W okresie rozwoju reformacji na ziemiach polskich podkomorzy łęczycki Stanisław Lasocki w 1551 r. przekształcił kościół w zbór kalwiński. W 1584 r. kościół przekształcony na zbór braci polskich stał się jednym z najważniejszych ośrodków tego ruchu w Polsce. Został on zwrócony katolikom 33 lata później w okresie kontrreformacji[5]. Pod koniec XVI wieku – parafia znajdowała się w dekanacie wrocimowicki, wieś w powiecie proszowickim województwa krakowskiego[6]. Opis miejscowości z 1887 r. wymienia: Wieś, folwark i dobra nad rzeką Łoszówką, powiat miechowski, gmina i parafia Pałecznica, w pobliżu drogi bitej ze Skalbmierza do Proszowic posiada kościół parafialny murowany i szkołę gminną. W końcu XIX w. Pałecznica stała się siedzibą gminy.

"W nieokreślonym bliżej czasie, w każdym razie w pierwszej ćwierci XIX w., nabył Ludwik Morstin od Dobińskich dobra Pałecznica w powiecie proszowskim, a wraz z majątkiem dostał mu się zbiór archiwalno-biblioteczny" (K. Muszyńska, Katalog Rękopisów BN, t. VII, Warszawa 1969, s. IX). Obecnie zbiory te znajdują się w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

Zabytki

Znane osoby związane z Pałecznicą

Geografia

Pałecznica stanowi część Płaskowyżu Proszowickiego, będącego fragmentem Wyżyny Małopolskiej. Wysoka bonitacja gleb predestynuje ten obszar do produkcji rolnej. Odległość od Proszowic 12 km na północ, od Krakowa 38 km na północny wschód.

Zobacz też

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 916 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 96594
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Pałecznica. Turystyka
  6. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 53.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.

Bibliografia

  • Słownik Geograficzny Królestwa Polski, tom IX, 1887 r.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.