Pałac Karolin

Pałac Karolin w Otrębusach, Dwór Karolin, Dwór Karolin w Otrębusach

nr rej. 1547-A z 23.09.1993
Aleja w parku pałacowym (2021)
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Otrębusy (Karolin)
Adres	ul. Świerkowa 2
Typ budynku	dwór
Architekt	prof. Czesław Domaniewski
Kondygnacje	4
Powierzchnia użytkowa	140 000 m²
Rozpoczęcie budowy	1909
Ukończenie budowy	1911
Ważniejsze przebudowy	1932[1] 2015[2]
Pierwszy właściciel	Warszawskie Towarzystwo Pomocy Lekarskiej i Opieki nad Umysłowo i Nerwowo Chorymi
Kolejni właściciele	Towarzystwo Dobroczynności
Obecny właściciel	Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze”
Położenie na mapie gminy Brwinów Pałac Karolin
Położenie na mapie Polski Pałac Karolin
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pałac Karolin
Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego Pałac Karolin
52°07′13,879″N 20°45′32,105″E/52,120522 20,758918

Pałac Karolin w Otrębusach – zespół pałacowo-parkowy zaprojektowany przez prof. Czesława Domaniewskiego znajdujący się w Karolinie, w miejscowości Otrębusy, obecnie siedziba Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca "Mazowsze" im. Tadeusza Sygietyńskiego^[3].

Historia

W XIX wieku Warszawskie Towarzystwo Pomocy Lekarskiej i Opieki nad Umysłowo i Nerwowo Chorymi postanowiło zbudować sanatorium „dla niezamożnych i nerwowo chorych”. Ziemię pod tę inwestycję („Dacza Karolin”, „Osada Karolin”, „Kolonia Karolin”) towarzystwo odkupiło od Feliksa Bobrowskiego^[4][5]. Po śmierci Feliksa budowę wsparła jego żona, pałac został nazwany Karolinem od jej imienia^[5]. Budowę dworku rozpoczęto w 1909 roku a w 1911 roku został oddany do użytku^[3][5]. Z powodu braku funduszy zawieszono działalność sanatorium, a budynek zajął Rosyjski Czerwony Krzyż, a później niemiecki szpital wojskowy^[5]. W 1923 r. Towarzystwo wydzierżawiło Karolin na 5 lat Towarzystwu Dobroczynności. W Karolinie zamieszkało wówczas 120 sierot. Nerwowo chorzy wrócili do Karolina w 1932 r., po generalnym remoncie zrujnowanego pałacu. W Karolinie miał powstać szpital lub sanatorium dla wysoko postawionych osób w państwie, jednakże ostatecznie narodził się pomysł o przeznaczeniu budynku na nieistniejący jeszcze wówczas zespół ludowy, którego powstaniem miał się zająć Tadeusz Sygietyński i Mira Zimińska^[4][5]. W 1949 roku już po wojnie i okupacji w opłakanym stanie budynek został przekazany na potrzeby Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”, stając się miejscem pierwszych warsztatów i występów tancerzy zespołu^[3]. W 2015 roku została ukończona modernizacja pałacu za 25 mln zł z budżetu województwa mazowieckiego i ze środków Unii Europejskiej^[3][6][7].

We wrześniu 1990 r. w pałacu wybuchł pożar – spłonął dach budynku oraz przechowywane na najwyższej kondygnacji kostiumy, przedwojenne suknie Miry Zimińskiej i liczne pamiątki z wyjazdów^[5].

Opis architektury

Budynek otacza 14-hektarowy park a na przyległym do niego terenie powstała nowoczesna sala widowiskowa^[5] Taras, do którego wiodą dwubiegowe schody z tralkową balustradą jest otoczony pięknymi, starymi drzewami, wśród których wyróżniają się największe w Polsce tulipanowce. Widać z niego perspektywę długiej, wybiegającej w las alei. Pod okapem dachu znajduje się fryz malowany w liście. Od frontu umiejscowiony został okrągły skwer z głazem upamiętniającym twórców „Mazowsza” i wiankiem kamieni, na których wyryto nazwy krajów i daty występów^[8].

W skład dworku wchodzi budynek gospodarczy, budynek "biały dworek" oraz budynek główny^[9].

Zobacz też

• Prywatne Muzeum Motoryzacji i Techniki w Otrębusach
• Mira Zimińska
• Tadeusz Sygietyński

Przypisy