pomnik przyrody ustanowiony 1970[1] | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Lokalizacja | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie Polski | |
50°12′22,9″N 19°43′33,0″E/50,206361 19,725833 |
Ostatnia (również Ostatnia Skała[1]) – ostaniec na wierzchowinie Wyżyny Olkuskiej. Znajduje się w grupie Słonecznych Skał na orograficznie prawym zboczu Doliny Szklarki, w obrębie miejscowości Jerzmanowice, w odległości około 2,2 km na południe od drogi krajowej nr 94 (odcinek z Olkusza do Krakowa). Cała grupa Słonecznych Skał znajduje się na terenie bezleśnym, wśród pól uprawnych[2] i należy do tzw. Ostańców Jerzmanowickich. Wszystkie ostańce wchodzące w skład Słonecznych Skał są pomnikami przyrody[3].
Ostatnia wraz z turniczką o nazwie Dziewczynka wznosi się samotnie na północno-zachodnim krańcu grupy Słonecznych Skał, i podobnie jak wszystkie pozostałe ostańce w tej grupie jest zbudowana z wapieni. Na Ostatniej interesująca dla wspinaczy jest jej ściana południowo-wschodnia i południowa. Obydwie mają wysokość 15 m[4].
Drogi wspinaczkowe
Łącznie na Ostatniej jest 40 dróg wspinaczkowych (łącznie z wariantami). Mają zróżnicowany stopień trudności od II do VI.5+ w skali trudności Kurtyki. Najtrudniejsze są przeważnie ich dolne i najwyższe fragmenty[4]. Mają ekspozycję północno-wschodnią, wschodnią, południowo-wschodnią i południową. Niemal wszystkie drogi mają zamontowane stałe punkty asekuracyjne: ringi (r), pętle (p) i stanowiska zjazdowe (stz) lub dwa ringi zjazdowe (drz)[5].
- Ostatnia I
- Kancik lewej turniczki; 3r + stz, III+, 12 m
- Środek lewej turniczki; 2r + stz, III, 10 m
- Zejściowa; 3r + stz, II, 14 m
- Królewna Ścieżka; 6r + stz, IV, 12 m
- Domowe przedszkole; 5r + stz, V, 12 m
- Spitostrada; 5r + stz, VI+, 12 m
- Filarek Ostatniej; 5r + stz, VI.1+, 14 m
- Ostatnia II
- Ostatnia czysta; 5r + stz, VI, 14 m
- Dzięki Jacku!; 5r + stz, V+, 14 m
- Depresja Ostatniej; stz, IV, 14 m
- Ostatnia III
- Studnia dusz; 7r + stz, VI.2/2+, 14 m
- Raj utracony; 6r + stz, VI.3+, 14 m
- Lewiatan w raju; 6r + stz, VI.3, 14 m
- Lewiatan; 3r + rz, VI.3, 8 m
- Reakcja łańcuchowa; 6r + drz, VI.5, 14 m
- Dunajova cesta; 5r + stz, VI.3, 12 m
- Licence to Drill; 5r + stz, VI.3, 12 m
- Komin Ostatniej; stz, VI, 14 m
- Plemię Dawidowe; 7r + stz, VI.3+, 14 m
- Droga Dawida; 6r + stz, VI.3+, 14 m
- Prosta zlewa; 6r + stz, VI.4+, 12 m
- ProjeKct 30; 6r + stz, VI.4/4+, 12 m
- Prosta sprawa; 7r + stz, VI.4/4+, 14 m
- Bój z waranem; 6r stz, VI.2+, 16 m
- Inwazja niemocy; 6r + drz, VI.3+, 16 m
- Inwazja waranów; 6r, VI.1+, 16 m
- Mars napada; 7r + stz, VI.3+/4, 16 m
- Komandor Tarkin; 7r + stz, VI.5/5+, 16 m
- Gwiazda śmierci; 5r, VI.1+, 12 m
- Lewy komin; 1r + stz, III, 16 m
- Free Tibet; 4r + stz, IV, 10 m
- Markowa droga; 4r + stz, VI+, 10 m
- Prawy żleb; stz, IV, 18 m
- Gwiazda śmieci; 5r, VI+, 16 m
- Grabiarz; 5r + stz, VI.1+, 16 m
- Niedopałki gwiazd; 6r + stz, VI.4/4+, 16 m
- Aurora Borealis; 6r + stz, VI.2, 16 m
- Ostatnia IV
- Ostatni kant; 5r + stz, V, 14 m
- Myrzębiaki; 4r + stz, IV+, 14 m
- Jarzębiak; 2r + 1p + stz, IV+, 14 m[5].
Przypisy
- 1 2 Pomnik przyrody Ostatnia Skała, [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska [dostęp 2018-09-10] .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-12-07] .
- ↑ Wykaz pomników przyrody gminy Jerzmanowice-Przeginia [online], jura.eko.org.pl [zarchiwizowane z adresu 2019-05-04] .
- 1 2 Tomasz Ślusarczyk , Ostańce Jerzmanowickie i Dolina Szklarki. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: Wspinanie.pl, 2006, ISBN 978-83-917726-4-5 .
- 1 2 Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2020-12-07] .