Ospa owiec i kóz – zaraźliwa choroba wirusowa małych przeżuwaczy. Przebiega z objawami gorączki i charakterystycznych wykwitów na skórze[1].

Czynnik etiologiczny

Choroba powodowana jest przez wirusy z rodzaju Capripoxvirus z rodziny Poxiviridae[1]. Wirus ten należy do tak zwanych megawirusów. Capripoxvirus, w zależności od szczepów, może być chorobotwórczy tylko wobec owiec lub wobec owiec i kóz[2]. Capripoxvirus jest spokrewniony z wirusem niesztowicy owiec oraz z wirusem powodującym chorobę guzowatą skóry bydła[1].

Najbardziej wrażliwe na zarażenie są zwierzęta młode oraz owce rasy merynos[1]. Choroba jest śmiertelna dla owiec na poziomie około 5–10%, chociaż zdarzają się przypadki zakażeń o przebiegu ciężkim, w których śmiertelność w stadzie może dochodzić nawet do 80%[1].

Występowanie

Ospa ta jest szeroko rozprzestrzeniona w południowej Azji (na bliskim wschodzie, w Iranie, Indiach i krajach sąsiadujących), Afryce (na południe od równika) i Europie: w Hiszpanii, Włoszech (w latach 1983–1989), Grecji, Rosji, Cyprze, a także w Skandynawii. Ostatnie przypadki ospy owiec i kóz w Polsce miały miejsce w roku 1951[1]. Najprawdopodobniej wirus trafił do Polski z Czechosłowacji[1].

Objawy

Objawy choroby pojawiają się najczęściej po tygodniu od zarażenia, ale okres inkubacji choroby może się wahać od 2 nawet do 14 dni[1]. Choroba zaczyna się gorączką (40–41,5 °C) oraz osłabieniem, surowiczym wypływem z nosa i oczu, który po czasie zmienia się w śluzowo-ropny[1].

Po kilku dniach pojawiają się charakterystyczne zmiany skórne w miejscach niepokrytych wełną (wewnętrzna strona ud, wymię, moszna, czoło), a następnie na powierzchni całego ciała[1]. Początkowo zmiany te przybierają postać czerwonych plam, a następnie guzków z wklęsłym środkiem o średnicy od 0,5 do 1 cm[1]. Z guzków tych wykształcają się grudki, które po czasie przechodzą w pękające pęcherze, po których zostają z reguły białe blizny[1].

Postępowanie

Ospa owiec i kóz należy do chorób zwalczanych z urzędu przez inspekcję weterynaryjną, a także znajduje się na liście chorób notyfikowanych przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (OIE)[1]. Leczenia nie stosuje się[1][3]. Immunoprofilaktykę stosuje się tylko i wyłącznie w miejscach, gdzie choroba występuje w postaci endemii[1].

Postępowanie dotyczące zwalczania tej choroby na terenie Polski regulują przepisy zapisane w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw rolnictwa dotyczącego szczegółowego postępowania przy zwalczaniu ospy owiec i kóz[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Zdzisław Gliński, Krzysztof Kostro, Choroby zakaźne zwierząt z elementami epidemiologii i zoonoz, Warszawa: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, ISBN 978-83-09-01082-1.
  2. ↑ Zdzisław Gliński, Krzysztof Kostro, Wielkie nukleocytoplazmatyczne wirusy DNA (megawirusy) i megawirozy, „Życie Weterynaryjne”, sierpień 2018, s. 536–542, ISSN 0137-6810.
  3. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 1075

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.