Kordyceps chiński
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

rozetkowce

Rodzina

Ophiocordycipitaceae

Rodzaj

Ophiocordyceps

Gatunek

Kordyceps chiński

Nazwa systematyczna
Ophiocordyceps sinensis (Berk.) G.H. Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones & Spatafora
Stud. Mycol. 57: 46 (2007)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Kordyceps chiński, maczużnik chiński (Ophiocordyceps sinensis (Berk.) G.H. Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones & Spatafora) – gatunek grzybów z rodziny Ophiocordycipitaceae[2], pasożyt.

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ophiocordyceps, Ophiocordycipitaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[2].

Po raz pierwszy opisał go Miles Joseph Berkeley w 1843 roku, nadając mu nazwę Sphaeria sinensis. Obecną nazwę nadali mu G.H. Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones i Spatafora w 2007 r./[2] Niektóre synonimy naukowe[3]: Ophiocordycipitaceae

  • Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc. 1878
  • Hirsutella sinensis X.J. Liu, Y.L. Guo, Y.X. Yu & W. Zeng 1989
  • Paecilomyces hepiali Q.T. Chen & R.Q. Dai ex R.Q. Dai, X.M. Li, A.J. Shao, Shu F. Lin, J.L. Lan, Wei H. Chen & C.Y. Shen 2008
  • Paecilomyces hepiali Q.T. Chen & R.Q. Dai 1989
  • Scytalidium hepiali C. Lan Li 1988
  • Sphaeria sinensis Berk. 1843

Przez jakiś czas zaliczany był do rodzaju Cordyceps (maczużnik)[4] i stąd jego polska nazwa, obecnie już niespójna z nazwą naukową[2]. W Tybecie znany jest pod nazwami yartsa gunbu lub yatsa gunbu. Na świecie znany jest także jako „himalajska viagra”[4].

Występowanie i siedlisko

Rośnie w Tybecie na wysokości pomiędzy 3000 i 5000 m n.p.m.

Grzyb mięsożerny, entomopatogeniczny, pasożytujący na larwie ćmy. Powoduje jej śmierć i mumifikację, po czym wytwarza owocnik.

Zastosowanie

Wyciąg z kordycepsu chińskiego ma zastosowanie jako składnik kosmetyków, ze względu na przypisywane mu tradycyjne właściwości antyoksydacyjne, adaptogenne (wspomagające przystosowanie do zmian) i tonizujące[5]. Wyciąg nie posiada udowodnionych właściwości terapeutycznych, jednak w tradycyjnej medycynie azjatyckiej jest uznawany za składnik wspomagający powrót do równowagi, wzmacniający siły życiowe, korzystnie wpływający na potencję oraz jako afrodyzjak[6]. Właściwości tego składnika rzekomo wywodzą się z faktu, że grzyb pasożytuje na larwach owadów. Interpretowane jest w ten sposób, że w grzybie zawarta jest życiowa energia roślinna oraz życiowa energia zwierzęca, jednak stosowane na skale przemysłową ekstrakty pochodzą z grzybni uprawianej na ziarnach zbóż. Do 2013 roku nie udało się wyhodować tego grzyba poprzez zarażenie larw[7].

Przypisy

  1. ↑ Ophiocordyceps sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
  3. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
  4. 1 2 Himalajska Viagra” i jej skutki dla Nepalu [online] [dostęp 2012-09-04].
  5. ↑ Marcin Molski, Nowoczesna Kosmetologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 23, ISBN 978-83-01-17976-2.
  6. ↑ Daniel Winkler, Caterpillar Fungus (Ophiocordyceps sinensis) Production and Sustainability on the Tibetan Plateau and in the Himalayas, „Asian Medicine”, 5 (2), 2009, s. 291–316, DOI: 10.1163/157342109X568829, ISSN 1573-420X [dostęp 2020-04-19].
  7. ↑ Hui-Chen Lo i inni, A Systematic Review of the Mysterious Caterpillar Fungus Ophiocordyceps sinensis in DongChongXiaCao (冬蟲夏草 Dōng Chóng Xià Cǎo) and Related Bioactive Ingredients, „Journal of Traditional and Complementary Medicine”, 3 (1), 2013, s. 16–32, DOI: 10.1016/S2225-4110(16)30164-X, ISSN 2225-4110 [dostęp 2020-04-19] (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.