Opactwo w Whitby
Whitby Abbey
Ilustracja
Państwo

 Wielka Brytania

Miejscowość

Whitby w hrabstwie Yorkshire

Kościół

początkowo iroszkocki a później rzymskokatolicki

Rodzaj klasztoru

męsko-żeński

Właściciel

Benedyktyni

Fundator

Oswiu z Nortumbrii

Data budowy

657

Data zamknięcia

1538

Położenie na mapie North Yorkshire
Mapa konturowa North Yorkshire, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Opactwo w Whitby”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Opactwo w Whitby”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Opactwo w Whitby”
Ziemia54°29′18″N 0°36′27″W/54,488300 -0,607440
Strona internetowa

Opactwo w Whitby (ang. Whiby Abbey) - ruiny opactwa benedyktyńskiego w północno-wschodniej Anglii, położone na klifach w miejscowości Whitby, w hrabstwie North Yorkshire.

Historia

Streaneshalch

Pierwszy klasztor w tym miejscu pod nazwą Streaneshalch (ang. Bay of Light[1]) założył władca anglosaskiej Nortumbrii Oswiu na prośbę swojej krewniaczki św. Hildy, która została jego pierwszą opatką[2][3][4][5]. Był to klasztor podwójny, przeznaczony zarówno dla mnichów jak i mniszek[5].

W 664 roku król Oswiu zwołał w opactwie słynny synod[2], którego ustalenia doprowadziły do uznania obrządku łacińskiego za jedyny obowiązujący i w konsekwencji do likwidacji kościoła iroszkockiego[3][5].

Streoneshalh został spustoszony między 867 a 870 rokiem podczas duńskich najazdów pod wodzą Ingwara i Ubby[4]. Pozostawał pusty przez ponad dwa stulecia[2].

Whitby Abbey

Ruiny średniowiecznego opactwa zostały w II połowie XI wieku przekazane przez Williama de Percy mnichowi Reinfridowi[2], dawnemu żołnierzowi Wilhelma Zdobywcy, który reaktywował tu klasztor w regule św. Benedykta[4]. Wilhelm Zdobywca zdecydował się zatwierdzić dla nowo powstałego zgromadzenia kartę przywilejów. Przywileje te zostały potwierdzone i rozszerzone przez króla Henryka I, który również podniósł klasztor do rangi opactwa.

Opactwo rozwijało się i rozbudowywało aż do 1540 roku, kiedy decyzją Henryka VIII zostało rozwiązane, wraz z wieloma innymi klasztorami[3][4]. Opuszczone budynki stopniowo popadały w ruinę. Większość ścian stała do 1763 roku, kiedy to zawaliła się cała zachodnia strona klasztoru, co znacznie osłabiło całą konstrukcję i uczyniło ją bardzo podatną na niszczycielskie warunki pogodowe i działanie wiatru[3]. W 1830 roku runęła główna wieża, a w 1839 chór[3].

W 1914 Whitby Abbey zostało ostrzelene przez dwa niemieckie krążowniki Von der Tann i Derfflinger. Ostrzał znacznie uszkodził osłabioną konstrukcję[5].

Obecnie

Do dnia dzisiejszego zachowała się jedynie niewielka część ruin kościoła, które stoją na malowniczym klifie o wysokości ok. 200 m[3]. Znajdują się pod opieką English Heritage, agendy rządowej opiekującej się zabytkami[5]. Na terenie opactwa prowadzone były liczne prace archeologiczne, a znalezione zabytki prezentowane są w pobliskim muzeum Cholmley House[4][5].

Pochowani w opactwie Whitby

W opactwie Whitby pochowani zostali członkowie dynastii panującej w Nortumbrii[5]:

Święci z Whitby

Wśród mnichów i mniszek mieszkających w Whitby, znajduje się wiele osób czczonych jako święte[2]:

  • św. Hilda - pochodząca z dynastii rządzącej Northumbrią, pierwsza ksieni opactwa;
  • św. Edwin - król Northumbrii;
  • św. Cedmon z Whitby - poeta;
  • św. Bergu - mniszka i dziewica, miała wizję duszy św. Hildy w dniu jej śmierci;
  • św. Trumwin - biskup Abercorn, schronił się w Whitby przed prześladowaniem;
  • św. Elfleda - córka Oswiu, przysłana do klasztoru po jego klęsce w bitwie z Pendą z Mercji
  • św. Bosa - biskup Yorku;
  • św. Wilfrid - biskup Yorku;
  • św. Enfleda - córka św. Edwina i żona św. Oswiu

Przypisy

  1. ↑ Sarah Foot. Out&About History Explorer: The rise of English Christianity. „BBC History Magazine”. 8, sierpień 2013. Londyn: Bristol Magazines Ltd.. ISSN 1469-8552.
  2. 1 2 3 4 5 WHITBY ABBEY. Whitby Abbey. [dostęp 2011-10-10]. (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 Whitby Abbey. [w:] Encyklopedia katolicka [on-line]. New Advent. [dostęp 2011-09-30]. (ang.).
  4. 1 2 3 4 5 Whitby Abbey. sacres-destinations.com. [dostęp 2011-09-30]. (ang.).
  5. 1 2 3 4 5 6 7 The History of Whitby Abbey. English Heritage. [dostęp 2011-10-10]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Wpis do rejestru zabytków Anglii nr 1316347 (ruiny opactwa Whitby)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.