Olga Didur-Wiktorowa (1927) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Typ głosu | |
Gatunki |
Olga Didur-Wiktorowa (ur. 18 października 1900 w Warszawie, zm. 17 lipca 1963 w Katowicach) – polska śpiewaczka operowa, mezzosopran.
Życiorys
Urodziła się w Warszawie[1]. Była drugą z pięciu córek Adama Didura (1873–1946), śpiewaka operowego, jednego z najznakomitszych basów przełomu XIX i XX wieku oraz Angeli Arandy-Arelano (1874-1928), śpiewaczki meksykańskiej pochodzącej z Hiszpanii. Jej siostrami były Ewa (ur. 1896), Aniela (ur. 1898), Stanisława (ur. 1902), Maria (1905-1979, późniejsza tożsamość Mary Didur-Załuska). Dwie z nich zmarły w dzieciństwie na chorobę płuc (Aniela w 1916, Stanisława w 1918).
Początkowo uczyła się w rodzinnej Woli Sękowej (jej nauczycielką była Matylda Wasylewicz)[2]. Pobierała nauki na pensji we Lwowie. Rozpoczynała swoją karierę u boku ojca. Dysponowała głosem o skali mezzosopranowej, lecz na początku występowała w rolach sopranowych. Wraz z ojcem i dwoma siostrami, także śpiewaczkami operowymi 16 kwietnia 1926 wystąpiła w operze Faust wystawianej we Lwowie (Adam Didur grał Mefistofelesa, Ewa grała rolę Małgorzaty, Olga grała Martę, a Mary grała Siebla)[3]. W lipcu tego samego roku tę samą rolę zagrała w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, a w 1927 w Teatrze Wielkim w Warszawie. Występowała w nowojorskiej Metropolitan Opera: zadebiutowała 21 listopada 1930 odgrywając rolę Preziosilli w operze Moc przeznaczenia autorstwa Giuseppe Verdiego, 29 listopada 1930 odegrała partię panny młodej w operze Jarmark soroczyński Modesta Musorgskiego. W 1931 na scenie warszawskiego Teatru Wielkiego wcieliła się w rolę tytułową w operze Tosca Giacoma Pucciniego. Występowała w ramach Polskiego Radia. Pierwotnie miała ponownie występować w Metropolitan Opera, jednak zrezygnowała ze względów osobistych i osiadła z mężem Andrzejem Wiktorem w dworze w Woli Sękowej, skąd pochodził jej ojciec. Jej pierwszym mężem był Stefan Wiktor (ur. 1883, syn Adama, który był synem Jakuba Wiktora tj. ojca Adama Didura[4]), a drugim Andrzej Wiktor (zm. 1978). Z rodu Wiktorów pochodził także ojciec Adama Didura, Jakub Wiktor. Olga i Andrzej mieli syna Adama[5]. Ponadto tymczasowo zamieszkiwali także w Jaśle. W okresie międzywojennym Olga Didur-Wiktorowa występowała z koncertami w budynku sanockiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (prócz niej także pianistka Wanda Kossakowa)[6]. Po wybuchu II wojny światowej w czasie okupacji niemieckiej pozostawali we dworze, w tym czasie Olga Wiktorowa przyczyniła się do uwolnienia z gestapo aresztowanych mężczyzn poręczając za nich. Po przejściu frontu wschodniego latem 1944, wkroczeniu Armii Czerwonej i przeprowadzonej parcelacji ziemi rodzina Wiktorów została usunięta z dworu przez władze komunistyczne[7], po czym przebywali w Sanoku, a następnie zamieszkali w Katowicach[8]. Dwór został spalony 26/27 kwietnia 1946 w wyniku ataku UPA. Po wojnie Olga Didur-Wiktorowa pracowała w Operze Śląskiej w Bytomiu w charakterze asystenta reżysera i scenografa. Zmarła w Katowicach.
Olga Didur-Wiktorowa i Andrzej Wiktor zostali pochowani na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku[9].
Upamiętnienie
W 110. rocznicę urodzin Adama Didura w 1984 w rodzinnej Woli Sękowej ustanowiono pomnik upamiętniającego jego i Olgę Didur-Wiktorową.
Poeta Janusz Szuber zawarł odniesienie do Olgi Didur-Wiktorowej w swojej publikacji pt. Mojość z 2005[10][11].
Przypisy
- ↑ Księga cmentarna lata 1962-1973, Sanok, 23 (poz. 95) .
- ↑ Edward Zając. Z cyklu „Sanockie kobiety”. Bronisława Matylda Wasylewicz (1871–1953). „Tygodnik Sanocki”. Nr 13 (333), s. 9, 27 marca 1998.
- ↑ Ewa Dzieduszycka: Przygody z Adamem Didurem. lwow.com.pl. [dostęp 2014-05-15].
- ↑ Adam Wincenty Wiktor z Wiatrowic h. Brochwicz. sejm-wielki.pl. [dostęp 2020-08-05].
- ↑ Czar i maniery epoki międzywojnia. polskieradio.pl, 28 maja 2012. [dostęp 2014-05-14].
- ↑ Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne. Środowisko kulturalne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 612.
- ↑ Sylwester Polakowski: Pozostałości założeń dworskich województwa podkarpackiego. Krosno: Lygian, 2012, s. 454. ISBN 978-83-935995-0-9.
- ↑ Historia. Dwór Wola Sękowa. gfx.nazwa.pl. [dostęp 2014-05-15].
- ↑ Borys Łapiszczak: Sanok w Królestwie Galicji i Lodomerii na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VIII. Sanok: Poligrafia, 2005, s. 102. ISBN 83-918650-2-9.
- ↑ Janusz Szuber: Mojość. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2005, s. 27. ISBN 83-919470-8-4.
- ↑ Andrzej Sulikowski: Epos sanocki Janusza Szubera. Szczecin: Volumina.pl, 2010, s. 215. ISBN 978-83-62355-59-4.
Bibliografia
- Wacław Panek: Adam Didur – bas wszech czasów. maestro.net.pl. [dostęp 2014-05-15].
- Encyklopedia Gorzowa. gorzow24.pl, 20 czerwca 2007. [dostęp 2014-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 czerwca 2014)].
- Henryk Pałuk. Wola Sękowa. „Kwartalnik. Gazeta Gminy Bukowsko”, s. 8-9, Nr 1 (17) z 2009. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Bukowskiej.