Fort i ogrody Szalimar
w Lahaurze[infobox 1]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Ogrody Szalimar
Państwo

 Pakistan

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II, III

Numer ref.

171

Region[infobox 2]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1981
na 5. sesji

Położenie na mapie Pakistanu
Mapa konturowa Pakistanu, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ogrody Szalimar”
31°35′09″N 74°22′55″E/31,585833 74,381944

Ogrody Szalimar[1] (urdu شالامار باغ, Śalamar Bag, ang. Shalamar Gardens) – kompleks ogrodowy w Lahaurze, stolicy prowincji Pendżab w Pakistanie. Ogrody utworzono w stylu perskim w latach 1641–1642, za panowania władcy Imperium Mogołów Szahdżahana (na którego rozkaz wzniesiono również Tadź Mahal). W 1981 roku Ogrody Szalimar zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[2].

Historia

Ogrody Szalimar w Lahaurze zostały utworzone przez rodzinę królewską przede wszystkim jako miejsce do przyjmowania gości, chociaż duża ich część była otwarta dla ogółu społeczeństwa. Budowa ogrodów rozpoczęła się 12 czerwca 1641 roku i trwała 1 rok, 5 miesięcy i 4 dni[3]. Projektem zarządzał Khalilullah Khan, notabl z dworu Szahdżahana, który współpracował z Mulla Alaul Maulk Tuni[4]. Ali Mardan Khan zbudował kanał o długości 100 mil doprowadzający wodę do ogrodów[5].

W czasach państwa Sikhów ogrody zostały ograbione ze znacznej części marmurów, które następnie użyto do dekoracji Złotej Świątyni i pałacu Ram Bagh w Amritsarze, natomiast kosztowny agatowy pawilon został rozebrany i sprzedany[4].

W 1981 roku Ogrody Szalimar razem z fortem Lahaur wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[2].

Opis

Plan Ogrodów Szalimar opiera się na kształcie prostokąta leżącego wzdłuż osi północ-południe. Mają one wielkość 658 na 258 metrów[3] i zajmują powierzchnię 16 hektarów[2]. Ogrody leżą na trzech tarasach, przy czym każdy poziom tarasu leży o 4–5 metrów wyżej od poprzedniego. Pierwszy i trzeci taras mają kształt kwadratów, natomiast drugi taras jest wąskim prostokątem[6].

Główne wejście do ogrodów znajdowało się na najniższym tarasie (Hayat Bakshi), który był otwarty dla szlachty, a czasem dla reszty społeczeństwa. Środkowy taras (Faiz Bakhsh) był ogrodem cesarza i w nim znajdowały się wyszukane instalacje wodne. Z kolei najwyższy taras (Farah Baksh) był zarezerwowany dla haremu cesarza[6].

W Ogrodach Szalimar umieszczono 410 wodotrysków, z których woda wypływa do szerokich marmurowych basenów[4]. Rozmieszczenie wodotrysków jest następujące: 105 na najwyższym poziomie, 152 na środkowym i 153 na najniższym. W ogrodach znajduje się 5 kaskad wodnych[3].

Dolny taras
Dolny taras
Środkowy taras


Jeden z pawilonów środkowego tarasu
Jeden z pawilonów środkowego tarasu
Widok z górnego tarasu w kierunku niższych tarasów
Górny taras


Przypisy

  1. ↑ Uchwała KSNG nr 1/2017 z dn. 1 lutego 2017 r. dotycząca zmian w polskich nazwach budowli świata. KSNG. [dostęp 2019-12-19].
  2. 1 2 3 Fort and Shalamar Gardens in Lahore. UNESCO. [dostęp 2019-12-15]. (ang.).
  3. 1 2 3 Sajjad Mubin, I.A.Gilani, W. Hasan. Mughal gardens in the city of Lahore – a case study of Shalimar garden. „Pakistan Journal of Science”. 65 (4), s. 511-522, 2013. [dostęp 2019-12-15]. (ang.).
  4. 1 2 3 Syad Muhammad Latif: Lahore: Its history, architectural remains and antiquities. Oxford University: New Imperial Press, 1892, s. 140-144. [dostęp 2019-12-15]. (ang.).
  5. ↑ Annemarie Schimmel: The Empire of the Great Mughals: History, art and culture. London: Reaktion Books, 2004, s. 295. ISBN 1-86189-185-7. [dostęp 2019-12-15]. (ang.).
  6. 1 2 The Shalimar Gardens, „Pakistan Affairs”, t. 5, 1951–1952, s. 4-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.