Odstąpienie od wymierzenia kary – termin w polskim sądownictwie, który oznacza sądowe darowanie kary za przestępstwo z uwagi na szczególne okoliczności jego popełnienia.
Zastosowanie
Sąd może odstąpić od wymierzenia kary w wypadkach przewidzianych w ustawie. Odstąpienie od wymierzenia kary może nastąpić wtedy, gdy przestępstwo miało niską szkodliwość społeczną. W takim wypadku odstąpienie jest możliwe „zwłaszcza, gdy rola sprawcy w popełnieniu przestępstwa była podrzędna, a przekazane informacje przyczyniły się do zapobieżenia popełnieniu innego przestępstwa”[1].
Sąd może również odstąpić od wymierzenia środka karnego, chociażby jego orzeczenie było obowiązkowe.
Odrębna podstawa odstąpienia od wymierzenia kary dotyczy tylko przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą lat 3 albo alternatywnie karą łagodniejszego rodzaju: grzywny lub ograniczenia wolności, zaś społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna. W takim wypadku sąd może ograniczyć się do orzeczenia środka karnego, jeżeli jego orzeczenie wystarczy dla spełnienia celów kary (art. 59 § 1 kodeksu karnego z 1997).
Odstąpienie od wymierzenia kary z jednoczesnym wymierzeniem środka karnego może być też jednym ze środków nadzwyczajnego złagodzenia kary.