Obwód Radzymin „Rajski Ptak” – jednostka terytorialna Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej.
Wchodził w skład Inspektoratu Radzymin Armii Krajowej[1]. Operowała na terenie powiatu radzymińskiego a także gminy: Somianka, Pniewo, Wyszków i Łochów. Nosiła kryptonimy „Raróg”, „Rajski Ptak” i „Burak”.
Najbardziej upowszechnioną nazwą obwodu jest „Rajski Ptak”, która widnieje na sztandarach kół Światowego Związku Żołnierzy AK z terenu byłego obwodu.
Struktura organizacyjna
W obwodzie utworzono 3 Ośrodki, w każdym z nich zorganizowano Komendy.
Każdy Ośrodek składał się z 5-6 Placówek, które były najmniejszymi jednostkami organizacyjno-gospodarczymi. Placówka swoim zasięgiem obejmowała gminę lub niewielkie miasto. W Obwodzie powstało 17 takich Placówek.
| Ośrodek I
Komendant „Andrzej” |
Ośrodek II
Komendant „Brzeszczot” |
Ośrodek III
Komendant „Mirski” |
| Placówka I - gm. Ręczaje
Komendant „Twardy” Placówka II - m. Wołomin Komendant „Amon” Placówka III - gm. Kobyłka Komendant „Poważny” Placówka IV - gm. Radzymin Placówka V - m. Radzymin Komendant „Żak” Placówka VI - gm. Małopole Komendant „Wicz” |
Placówka VII - gm. Klembów
Komendant „Brodnica” Placówka VIII - gm. Międzyleś Komendant „Krawczyński” Placówka IX - gm. Strachówka Komendant „Wąsowicz” Placówka X - gm. Jadów Komendant „Grzmot” Placówka XI - gm. Tłuszcz Komendant „Andrzej 2” Placówka XII - gm. Zabrodzie Komendant „Marek” |
Placówka XIII - gm. Somianka
Komendant „Trzaska” Placówka XIV - gm. Pniewo Komendant „Orski” Placówka XV - m. Wyszków Komendant „Cichy” Placówka XVI - gm. Kamieńczyk Komendant „Odrowąż” Placówka XVII - gm. Łochów Komendant „Aliński” |
Żołnierze podziemia związani z oddziałem „Rajski Ptak”
- Józef Marcinkowski
- Władysław Kurowski[4]
- Alojzy Józef Peisert
- Ryszard Szuppe
- Leopold Wardak
Uwagi
- ↑ ppor. Leonard Stacewicz „Sęk”
Przypisy
- ↑ Wnuk 2007 ↓, s. 226.
- ↑ M. Chojnacki, J. Stryjek, Armia Krajowa w dokumentach, Radzymin-Wołomin 1999 [online], Skład Obwodu „Rajski Ptak” ustalił Komendant mjr „Marian” rozkazem z marca 1943 r..
- ↑ IPN Archiwum osobiste: Roman Korab-Żebryk. Wspomnienia ppor. Leonarda Stacewicza ps. „Sęk”, byłego dowódcy placówki AK krypt. „Raźno”-Radzymin, wyd. Oddziałowe Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów we Wrocławiu, 1972, IPN Wr 221/116.
- ↑ Rys biograficzny Władysława Kurowskiego
Bibliografia
- Dzieje obwodu Armii Krajowej „Rajski Ptak”-„Burak”, Stanisław Kielak ps. „Orion”. Wydawnictwo Exter Sp. z o.o. Gdańsk 2008, Tłuszcz 2008 ISBN 978-83-60299-38-8
- Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, Marek Ney-Krwawicz w: Mówią wieki nr 9/1986.
- Dane według: Ich znakiem był „Rajski Ptak”. Wspomnienia żołnierzy Armii Krajowej Radzymińskiego Obwodu „Rajski Ptak”, "Burak" z lat 1939-1956. Autorzy: Mieczysław Chojnacki, Jerzy Lewicki. Wydawnictwo Przyjaciół Radzymina 2003, str. 65-70.
- Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007, s. 226. ISBN 978-83-60464-45-8.
Linki zewnętrzne
- Wzmianka o Obwodzie AK „Rajski Ptak” na oficjalnej stronie Urzędu Miasta i Gminy Radzymin
- Obchody 69 rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego w Radzyminie na cmentarzu, przy pomniku żołnierzy AK. Podczas uroczystości przemawiał Komendant Radzymińskiego Obwodu Armii Krajowej „Rajski Ptak” Tadeusz Kurowski ps. „Konrad”
- Akcja „Burza” w Ośrodku Wołomińskim AK
- Armia Krajowa – Obwód Radzymin
